Çiftçinin en önemli gider kalemlerinden olan gübreye geçen mart ayında Cumhurbaşkanımızın direktifi ile yüzde 100 oranında destek artışı yapılmıştı. Gazete ve televizyonlarda bu haber öyle bir etki yaratmıştı ki tarım prangalarından kurtuluyor sanmıştık. ‘’Çiftçinin yüzü gülüyor’’ benzeri başlıkların altında; uzun süreden bu yana artan (zamlanan) ve üreticinin en önemli masrafları arasında yer alan bitki besleme de önemli bir yeri olan gübre artık çiftçilerin belası olmaktan çıkacaktı. Cumhurbaşkanımızın kararı ile 2020 yılı tarımsal destekleme kararında dekar başına verilecek gübre desteği yüzde yüz arttırıldı. Çiftçiye verilecek gübre desteğinin yüzde yüz arttırılması ile ilgili karar Resmi Gazetede yayımlandı. Cumhurbaşkanımızın kararı ile dekar başına buğday, arpa, çavdar, yulaf ve tritikale için verilen gübre desteği 8 TL’den 16’TL ye, çeltik, kütlü pamuk, nohut, kuru fasulye, mercimek, patates, yağlık ay çiçeği, soya, dane mısır, kuru soğan, kanola, yaş çay, yem bitkileri, fındık, aspir, diğer bitkiler ve zeytin için gübre desteği 4 TL’den 8 TL’ye Cumhurbaşkanımız tarafından yükseltildi. Kararda katı organik organomineral gübrelerin desteği dekar başına 10 TL’den 20 TL’ye çıkarıldı.
En son yapılan bu gübre desteklemelerindeki artıştan sonra memlekete gübreye hatırı sayılır bir oranda zam geldi. 20 Ocak 2020 tarihinde 1.650 TL/ton olan üre gübresi 21 0cak 2021 tarihinde 3 bin lira düzeyinde seyrederek yüzde 82 zamlanmıştı.
Ocak ayında bir çuval üre gübresine 150 TL verip alabilen üreticimiz şu anda bu gübreye 400 lira civarında bir rakamla ulaşabiliyor. Varın yüzde kaç zamlandığını siz hesap edin.
İşin komik tarafı da şu sıralar hububat ekim zamanı olmasına rağmen, üreticilerimize verilen yüzde yüz gübre desteklemelerinden hak ettikleri, gelen zamların yanında komik kalan paranın bile hesaplarına henüz yatırılmamış olmasıdır.
Bu sene buğday ekmeye niyetlenen bir üretici, 10 dönüm yer için dekara 25 kilo gübre atarsa ortalama 5 çuval gübre yapar bu yaklaşık2i bin lira eder. Dekar başına 8 TL’den 16 TL’ye çıkan gübre desteği en son Sayın Tarım Bakanımız BEKİR PAKDEMİRLİ’nin ‘yüzde 25 zam daha vereceğiz’ açıklaması ile 20 lira civarı olmuştur. 1 dekar için 20 TL gübre desteği kabaca 10 dekar için 200 TL yapar. Yarım çuval gübre müessesemizin ikramıdır konulu bu yüzde 125 artan destek ödemeleri ile tarımda herhangi bir ilerleme söz konusu olamaz. Şunu da belirteyim buğdayını 2,5 liraya satan üretici, tohumluk buğday için 6 liraya buğday alamamaktadır. Traktörün bir depo mazotu bin lirayı aşmaktadır. (Tarım Kredi Kooperatifleri artan akaryakıt fiyatlarını dengelemek için de ülke genelinde akaryakıt istasyonlarının sayısını arttıracaklar mıdır acaba? Ha bir de akaryakıt istasyonları artınca akaryakıt fiyatları düşer mi?)
Bu şartlar altında üretim faaliyetine devam etme niyetinde olan çiftçi, var olan borç garajlarına yepyeni sıfır borçlar daha getirmektedirler ki bu işin sonu pek hayra alamet olmadığı için ülkenin bütün tarım bilirkişileri önümüzdeki dönemler için pek hayra alamet konuşmamaktadırlar.
En son TMMOB ZMO tarafından; pandemi ve kuraklığa yönelik somut önlemlerin alınmaması, girdi maliyetlerinin aşırı artması, bütçede desteklerin yeterince arttırılmaması, gıda tedarik zincirindeki yanlışların düzeltilmemesi nedeniyle TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası olarak 2022 yılı da tarımda hüsran yılı olacak diyoruz…
‘’Kılıç ve saban; bu iki fatihten birincisi daima ikincisine yenildi.’’ Mustafa Kemal ATATÜRK
Saygı ve sevgilerimle.