Türkiye, yaz aylarının başlangıcında Kırım Kongo Kanamalı Ateşi (KKKA) tehdidiyle yeniden karşı karşıya. Sağlık Bakanlığı’nın yayımladığı 2025 KKKA Vaka Yönetim Rehberi’ne göre, Ocak–Haziran döneminde ülke genelinde 7 bin 801 kene ısırığı vakası bildirildi. En az 13 kişi hayatını kaybederken, Sivas, Kayseri ve Çorum’dan gelen son bilgilerle bu sayının 18’e ulaştığı tahmin ediliyor.
Son beş yılda 256 kişi hayatını kaybetti
Sağlık Bakanlığı verileri, 2020–2024 yılları arasında toplam 5 bin 352 KKKA vakası bildirildiğini ve 256 kişinin yaşamını yitirdiğini ortaya koyuyor. Yıllara göre vaka ve ölüm sayıları şu şekilde:
Yıl | Vaka Sayısı | Ölüm Sayısı | Ölüm Oranı (%) |
---|---|---|---|
2020 | 1.310 | 43 | 3,3 |
2021 | 1.440 | 72 | 5,0 |
2022 | 1.310 | 80 | 6,1 |
2023 | 699 | 41 | 5,9 |
2024 | 593 | 20 | 3,4 |
TOPLAM | 5.352 | 256 | 4,78 |
Riskli bölgeler ve yayılma alanı
KKKA'nın Türkiye’de en sık görüldüğü bölgeler arasında İç Anadolu’nun kuzeyi, Orta ve Doğu Karadeniz ile Doğu Anadolu Bölgesi öne çıkıyor. Özellikle Erzurum, Tokat, Sivas, Gümüşhane ve Bayburt illeri yüksek vaka yoğunluğu ile dikkat çekiyor. Bu bölgeler “hiperendemik” alanlar olarak tanımlanıyor.
KKKA’nın taşıyıcısı hangi kene türü?
Dünya genelinde yaklaşık 900 kene türü bulunuyor. Sağlık Bakanlığı’na göre, KKKA virüsünün başlıca taşıyıcısı Hyalomma marginatum adlı kene türü. Bu tür özellikle sıcak ve nemli yaz aylarında aktifleşiyor.
Korunma yolları neler?
- Uzmanlar, kene ısırığına karşı alınabilecek önlemleri şu şekilde sıralıyor:
- Uzun kollu ve açık renkli giysiler tercih edilmeli.
- Tarım, hayvancılık veya doğa gezilerinden sonra vücut dikkatle kontrol edilmeli.
- Keneye elle müdahale edilmemeli; en yakın sağlık kuruluşuna başvurulmalı.
- Ateş, halsizlik, kas ağrısı, kanama gibi belirtilerde vakit kaybetmeden tedaviye başlanmalı.