Sıcak suyla duş almak pek çok kişi için günlük rahatlama ritüeli olsa da, uzmanlara göre banyodaki bazı alışkanlıklar beraberinde ciddi sağlık problemlerini de getiriyor. Özellikle 25–40 derece aralığında duş alınan ortamlar, belirli bakterilerin çoğalması için ideal koşulları yaratıyor.
GÖRÜNMEZ TEHLİKE: DUŞ BAŞLIKLARINDA BİRİKEN BAKTERİLER
Türkiye’de yapılan çeşitli hijyen incelemeleri, ev tipi duş başlıklarında bakteri kolonilerinin sık görüldüğünü ortaya koyuyor. Bunların en önemlisi, akciğer enfeksiyonlarına yol açabilen Legionella bakterisi. Bu mikroorganizma özellikle 25 derece ile 45 derece arasındaki su sıcaklığında hızla çoğalabiliyor.
NEDEN BU KADAR YAYGIN?
- Uzun süre kullanılmayan banyolarda borulardaki suyun durgunlaşması
- Kireç birikmesinin duş başlığında mikro çatlaklar oluşturması
- Yetersiz temizlik nedeniyle oluşan biyofilm tabakası
- Duş alırken solunan aerosol damlacıkları
Avrupa’da yapılan geniş çaplı çalışmalarda incelenen evlerin yüzde 10–12’sinde Legionella izine rastlanmış durumda. Türkiye’de bu oran düzenli bakım yapılmayan hanelerde daha yüksek olabiliyor.
KİREÇ, DETERJAN KALINTISI VE CONTALAR…
Çoğu kişi kireci yalnızca estetik bir problem olarak görse de kireç tabakasının bakterilerin tutunabileceği mikro yüzeyler oluşturduğu, deterjanlarla birleştiğinde tahriş edici maddeler açığa çıkardığı, su akışını bozarak daha fazla kir birikimine neden olduğu biliniyor.
Özellikle çamaşır suyu–amonyak karışımı gibi kontrolsüz temizlik uygulamaları, duş buharıyla birleştiğinde kloramin ve benzeri zararlı gazların oluşmasına yol açabiliyor. Bu durum, Türkiye’de göğüs hastalıkları uzmanlarının sık sık uyardığı konular arasında yer alıyor.
SICAK DUŞUN BİLİNMEYEN RİSKİ: DAMAR GENİŞLEMESİ
Duş suyunun sıcaklığını 40 derecenin üzerine çıkarmak, rahatlama sağlasa da tıbbi açıdan risk barındırıyor. Çünkü ani sıcaklık artışı damarların hızlı genişlemesine sebep olabiliyor. Bu da bazı kişilerde baş dönmesi, tansiyon düşmesi ve banyo kazalarına yol açabiliyor.
Uzmanlar, özellikle sabah saatlerinde 36–38 derece aralığını ideal kabul ediyor.
RİSKLERİ AZALTMAK İÇİN UYGULANABİLECEK BASİT ADIMLAR
En etkili önlemler şu şekilde sıralanıyor:
HİJYEN İLE KONFOR ARASINDA DENGE
Türkiye’de suyun sertliği şehirden şehre değişiyor, bu da kireç oluşumunu hızlandırıyor. Duş alışkanlıkları masum görünse de su sıcaklığı, duş başlığı temizliği, borulardaki durgunluk ve kullanılan kimyasalların türü sağlığı doğrudan etkiliyor. Uzmanlara göre çözüm basit: düzenli temizlik, ideal sıcaklık kontrolü ve sağlıklı bir banyo rutini.
