Kaleler ve saraylar, çağlar boyunca tarihe tanıklık eden görkemli yapılardır. Bugün karşılaşıldığında halen büyüleyici görünen kaleler ve saraylar yeryüzünde mevcut.
Bu yapıların sahip olduğu cazibe; duvarların içinde yaşanan tarihten, insan dramından ve şaşırtıcı derecede mükemmel mimariden geliyor. Kaleleri ve sarayları bu kadar görkemli ve önemli yapan diğer bir unsur da, zaman içinde burada parlak zırhlı şövalyelerin ve güçlü savaşçıların yaşamış olmasının yarattığı çağrışım.
“Castles: Their History and Evolution in Medieval Britain” kitabının yazarı Marc Morris. bu durumu, “İki işlevi birleştirdikleri için, kaleler veya saraylar çok daha ilgi çekiciler. Bir kaleyi kale yapan şey, savunma ve barınma işlevlerini birleştirmesidir; hem rahat hem de koruyucu bir bina yaratmak zordur. Kale tasarımcılarının bu dengeyi sağlamak için kullandıkları yaratıcı yollar her zaman ilgi çekicidir" diyerek özetliyor.
Bu yapıların birçoğu, artık ziyaretçilerin tarihi gözlemleyebileceği, döneme dair eşyaları inceleyebileceği, bin yıl önceki sanatları görebileceği merkezlerdir.
Ayrıca bazı kalelerde açık hava konserleri, filmler, tiyatro ve askeri performanslar da sergilenebiliyor.
Peki, dünyanın en güzel 21 kalesi ve sarayı hangileri? İşte, geçmiş çağlara yolculuk yaptıran 21 başyapıt...
Himeji Kalesi - Japonya
Osaka ve Kobe'nin batısına hızlı trenle yaklaşık 30 dakika uzaklıkta bulunan Himeji, Japon feodal kalelerinin en iyi örneği olarak kabul edilir.
Hem Japon ulusal hazinesi hem de Dünya Mirası Alanı kabul edilen zarif beyaz badanalı yapı, uçan büyük bir kuşa benzemesi nedeniyle "Beyaz Balıkçıl Kalesi" olarak da adlandırılır.
Rodos Kalesi - Yunanistan
Rodos Kalesi ("Rodos Şövalyeleri Büyük Efendi Sarayı" olarak da bilinir), Rodos adasında, Orta Çağ'dan kalma bir yapıdır. Kale, Yunanistan'da bulunan az sayıdaki Gotik mimari eserlerinden biridir. Önceden Hospitaller şövalyelerine ait olan hisar; saray, karargah ve kale olarak kullanılmıştır.
Kanuni Sultan Süleyman devrinde Osmanlılar tarafından ele geçirilen kaleden, şövalyeler kovulmuştur.
Bugün müze olarak halka açık olan kale, UNESCO Dünya Mirası listesine eklidir.
Neuschwanstein Şatosu - Almanya
Neuschwanstein Kalesi, Almanya'nın en güneyinde, Avusturya sınırına yakın Alp Dağları'nın eteklerindeki engebeli bir tepede yer alan 19. yüzyıldan kalma tarihi bir saraydır. Bavyera'nın Svabya bölgesinde, Schwangau belediyesinde, Hohenschwangau Kalesi'nin de bulunduğu Hohenschwangau köyünün yukarısında yer almaktadır.
O dönemde Bavyera hükümdarlarının ana ikametgâhı olan Münih Residansı, dünyanın en kapsamlı saray komplekslerinden biri olmasına rağmen, Bavyera Kralı II. Ludwig, Münih'te maruz kaldığı kısıtlamalardan kaçma ihtiyacı hissederek bu şatoyu yaptırmıştır.
Segovia Alkazarı - İspanya
Segovia Alkazarı, İspanya'nın Kastilya ve Leon eyaletindeki Segovia şehrinde bulunan bir ortaçağ kalesidir. Kale, 12. yüzyıldan beri varlığını sürdürmektedir. Ayrıca, İspanya'nın en çok ziyaret edilen simgelerinden biridir. Önemli tarihi olayların fonu olmuştur ve yirmi iki kralın yanı sıra önemli tarihi şahsiyetlere de ev sahipliği yapmıştır.
Pena Sarayı - Portekiz
Portekiz'in Sintra kentinde bulunan bir saraydır, 19. yüzyılda inşa edilmiştir. Saray, Sintra Dağları'ndaki bir tepenin üzerinde yer alır.
Pena Sarayı, Portekiz için ulusal bir anıttır. 1995 yılında UNESCO Dünya Mirası listesine dahil edilmiştir.
Amer Kalesi - Hindistan
Amer Kalesi; Racastan eyaletinin başkenti Jaipur'a 11 kilometre uzaklıktadır. Amer kasabası ve Amer Kalesi, Raja Alan Singh Meena tarafından M.S. 967'de inşa edilmiştir. Bir tepenin üzerinde yer alan yapı, Jaipur'un turistik cazibe merkezlerinden biridir. Geniş surları, kapıları ve Arnavut kaldırımlı yolları ile kale, Amer Sarayı'nın ana su kaynağı olan Maota Gölü'ne bakmaktadır.
Amer Kalesi, Racastan'ın diğer dört kalesi ile birlikte, "Racastan Tepesi Kaleleri" kapsamında UNESCO Dünya Mirası Alanı ilan edilmiştir.
Kalmar Kalesi - İsveç
İsveçliler için Kalmar Kalesi, ülkelerinin tarihî ve kültürel mirasının önemli bir sembolüdür. Ortaçağ’dan günümüze uzanan bu kale, savaşlara, siyasi olaylara ve İsveç’in gelişimine tanıklık etmiştir. Bir kez ziyaret edildiğinde bile, İsveç’in ruhunu ve tarihini hissedebileceğiniz bu kaleden etkilenmemek mümkün değil.
San Felipe del Morro Kalesi - Porto Riko
San Felipe del Morro Kalesi, Castillo San Felipe del Morro veya El Morro olarak da bilinir, Porto Riko'nun San Juan şehrinde bulunan 500 yıllık bir kaledir. San Juan Körfezi'nin girişinde, kayalık bir burun üzerinde yer alır ve şehrin ve limanın en dikkat çekici manzaralarını sunar. Bu kalenin inşası 1540 yılı dolaylarında inşa edilmiş, San Juan'ı birçok saldırıya karşı başarıyla savunmuştur. Günümüzde, kale yakınında güzel bir plaj, bir deniz feneri ve atıştırmalık barları bulunmaktadır.
Topkapı Sarayı - Türkiye
Topkapı Sarayı, Osmanlı Sultanlarının ikametgahı, döneminde devletin yönetim ve eğitim merkezidir. İstanbul fatihi Sultan II. Mehmed tarafından 1460-1478 tarihleri arasında yaptırılmış olan ve zaman içerisinde bazı ilavelerin yapıldığı sarayda, Osmanlı padişahları ve Saray halkı 19'uncu yüzyıl ortalarına kadar ikamet etmiştir. Topkapı Sarayı, Osmanlı İmparatorluğu sona erdikten sonra, 3 Nisan 1924’te Mustafa Kemal Atatürk’ün emriyle müzeye dönüştürülmüştür.
Edinburgh Kalesi - İskoçya
Edinburgh Kalesi Avrupa'nın en eski kalelerinden biridir. İskoçya'da; kraliyet ikametgahı, askeri garnizon ve hapishane olarak da kullanılmıştır.
Bazı kısımları askeri kullanımda kalsa da, kale artık dünyaca ünlü bir cazibe merkezidir. Her yıl ziyaretçi akınına uğrayan kale ayrıca, "Edinburgh Eski ve Yeni Kentleri Dünya Mirası Alanı"nın bir parçasıdır.
Vianden Kalesi - Lüksemburg
Lüksemburg'un kuzeyindeki Vianden'de bulunan en büyük kalelerden biridir. Kalenin inşasına 11. yüzyılda başlanmıştır. Romanesk bir tarzda inşa edilen kaleye zaman içinde gotik dönüşümler ve süslemeler eklenmiştir. Yakın zamanda restore edilen kale, günümüzde ziyaretçilere açıktır.
Novgorod Detinetleri - Rusya
Novgorod Detinetleri, Novgorod Kremlini olarak da bilinir, Rusya'nın Veliki Novgorod şehrinde bulunan müstahkem bir komplekstir. Günümüzde, tarihseverlerin sıklıkla ziyaret ettiği bir yer olan Novgorod Detinetleri, tarihi yapısıyla ve yarattığı görkemli manzarayla dikkat çekmektedir.
Chambord Şatosu - Fransa
Chambord Şatosu ya da Chambord Sarayı, Fransa'nın Loire bölgesinin en büyük şatosudur. Blois şehrinin 15 kilometre doğusunda bulunan şato, 16. yüzyılın 2. yarısında Kral I. François tarafından yaptırılmıştır. Şato, Loire saraylarının en görkemlisi olarak bilinmektedir. Saray, mimarisi bakımından döneminin çok ilerisindedir. Chambord Şatosu, günümüzde halen mimarisinin estetikliğiyle dikkat çekmektedir.
Shuri Kalesi - Japonya
Shuri Kalesi, Japonya'nın Naha kentinde bulunan bir gusuku kalesidir. Kale, Ryukyu Krallığı'nın sarayıydı. 1945 yılında Okinawa Muharebesi sırasında neredeyse tamamen yıkılan kale, 1992'de eski fotoğrafları ve tarihi kayıtlara dayanılarak yeniden inşa edilmiştir. Kale, 2000 yılında UNESCO tarafından diğer gusuku alanları ile birlikte Dünya Mirası listesine dahil edildi.
Bodiam Kalesi - İngiltere
Bodiam Kalesi İngiltere'nin Doğu Sussex kentindeki Robertsbridge yakınlarında bulunan 14. yüzyıldan kalma hendekli bir kaledir. 1385 yılında, III. Edward'ın eski şövalyelerinden Sir Edward Dalyngrigge tarafından, II. Richard'ın izniyle, inşa edilmiştir. Kale, Yüz Yıl Savaşları sırasında bölgeyi Fransız işgaline karşı savunmuştur. Günümüzde, tarihe tanıklık etmek isteyen ziyaretçilerin uğrak noktasıdır.
Chapultepec Kalesi - Meksika
Chapultepec Kalesi, Mexico City'deki Chapultepec Tepesi'nin üzerinde yer almaktadır . Kale, deniz seviyesinden 2.325 metre yükseklikte yer almaktadır. Tepenin bulunduğu yer Aztekler için kutsal bir yerdir. Kale, 1939 yılından bu yana, Ulusal Tarih Müzesi olarak kullanılması da dahil olmak üzere, amaçlara hizmet etmiştir.
Predjama Kalesi - Slovenya
Predjama Kalesi, Slovenya'nın Postojna bölgesine bağlı Predjama köyü yakınlarında bulunan bir kaledir. Kale Rönesans döneminde inşa edilmiştir. Görkemli kale, günümüzde belgesel ve uzun metrajlı film için çekim mekanı olarak kullanılmıştır.
Kale, en çok satan The Game of Thrones kitabının yazarı George RR Martin'i de büyülemiştir.
Aragon Kalesi - İtalya
Aragon Kalesi İtalya'nın Napoli Körfezi'nin kuzey ucunda, Ischia'nın doğusundaki küçük bir gelgit adasında inşa edilmiş bir kaledir.
Kale, M.Ö. 474'te Syracuse'lu Hiero tarafından inşa edildi. Düşman filolarının hareketlerini kontrol etmek için kullanılan kale, daha sonra Napoli'nin eski sakinleri olan Parthenopeliler tarafından işgal edildi . M.Ö. 326'da kale Romalılar tarafından ve ardından tekrar Parthenopeliler tarafından ele geçirildi.
1441 yılında Aragonlu Alfonso V, kaleyi e korsanların saldırılarına karşı halkı korumak amacıyla surları güçlendirdi. Bugün kale, adanın en çok ziyaret edilen anıtıdır.
Prag Kalesi - Çekya
Prag Kalesi, Çekya'nın başkenti Prag’da yer alan bir kaledir. Bohemya ve Kutsal Roma Cermen İmparatorluğu kralları ve Çekoslovakya ve Çekya devlet başkanları bu kalede ofisler bulundurmuşlardır.
Prag Kalesi, Guinness Rekorlar Kitabı’na göre dünyanın en büyük antik kalesidir. 570 metre uzunluğunda ve 130 metre genişliğindedir. 1918 yılında bu kale, o dönem yeni kurulan Çekoslovakya Cumhuriyeti'nin devlet başkanlığı sarayı olmuştur. Kraliyet Sarayı ve bahçeler, Slovenyalı mimar Joze Plecnik tarafından restore edilmeye başlanmış, 1936 yılından itibaren bu görevi Pavel Janak üstlenmiştir.
II. Dünya Savaşı sırasında Nazilerin Çekoslovakya'yı işgal etmesinin ardından bu kale işgal kuvvetleri komutanı Reinhard Heydrich'in idare merkezi olmuş; işgalin sona ermesinden sonra Soğuk Savaş boyunca komünist hükûmetin idare ofisleri olarak kullanılmıştır. Çekoslovakya'nın dağılmasından sonra bu kale Çekya'nın Devlet Başkanlığı Sarayı olarak kullanılmaya başlanmıştır.
Şövalyeler Kalesi - Suriye
Şovalyeler Kalesi, Suriye'de yer alan bir Haçlı kalesidir. Kale, günümüze kadar korunmuş en önemli Orta Çağ kalelerinden birisidir.
Bölgeye ilk olarak 11. yüzyıl'da, Kürtler tarafından yerleşilmiş ve bunun sonucunda "Kürtlerin Kalesi" anlamına gelen "Hısnu'l-Ekrâd" adını almıştır. Haçlıların, Haçlı Seferleri'yle bölgeyi fethetmesinden sonra, Trablus Kontluğu'na bağlanan kale; Trablus Kontu II. Raymond tarafından, 1142 yılında, Haçlı Seferleri'nde genişçe yer alan en önemli şövalye tarikatlarından biri olan Hospitalier Şövalyeleri yönetimine verilmiştir. Bu zaman içerisinde yapı, "Crac dé l'Ospital" adı altında tanınmıştır.
Haçlı Seferleri'nin sona ermesiyle zamanla aktivitesini yitiren kaleye, "Krak des Chevaliers" adı verilmiştir.
Krak des Chevaliers, Humus, Suriye'nin yaklaşık 40 kilometre (25 mi) batısında, Lübnan sınırı yakınlarında bulunur. Günümüz Suriye'sinde Humus İli'ne bağlı Talkalah ilçesi sınırları içerisinde yer alır.
Kale; 2006 yılında, UNESCO Dünya Mirasları Listesi'ne dahil edilen eseler arasında, Lazkiye yakınlarındaki, Selahaddin Kalesi ile aynı başlık altında birleştirilerek yer almıştır.
