İstanbul 14. Asliye Hukuk Mahkemesi, Nüfus Hizmetleri Kanunu’nun 23. maddesinin ikinci fıkrasında yer alan "Evlenen kadının kaydı kocasının hanesine taşınır. Kocası ölen kadın yeniden evlenmedikçe ölen kocasının aile kütüğünde kalır. Ancak dilerse babasının kütüğüne dönebilir" hükmünün iptali istemiyle Anayasa Mahkemesi'ne başvurdu.
Anayasa Mahkemesi, başvurunun ilk incelemesini bitirdi. Yüksek Mahkeme, Nüfus Hizmetleri Kanunu’nun 23. maddesinin ikinci fıkrasında yer alan “Evlenen kadının kaydı kocasının hanesine taşınır" bölümü yönünden düzenlemenin iptali istemini esastan görüşmeye karar verdi. Düzenlemenin iptal istemi daha sonra belirlenecek bir günde esastan görüşülecek.
Yüksek Mahkeme, Kanun'un, ikinci fıkrasındaki, "... Kocası ölen kadın yeniden evlenmedikçe ölen kocasının aile kütüğünde kalır. Ancak dilerse babasının kütüğüne dönebilir" ibarelerinin iptali istemini ise yerel mahkemenin baktığı davada uygulama konusu olmadığından mahkemenin yetkisizliğinden reddetti.
EŞİTLİK İLKESİNE AYKIRI MI?
İstanbul 14. Asliye Hukuk Mahkemesi, baktığı bir davada uygulama konusu olan Kanun maddesinin “eşitlik ilkesine aykırı” olduğu gerekçesiyle yapılan başvuruyu ciddi bularak, iptali istemiyle Anayasa Mahkemes'ine itiraz yoluyla başvuru yapmıştı.
AYM kadının soyadı başvurusunda "Eşler arasında cinsiyet temelinde farklı muamele" ifadelerini kullanmıştı.
Anayasa Mahkemesi'nce, daha önce iptal edilen Türk Medeni Kanunu'nun 187. maddesinin birinci cümlesi, "evlenen kadının kocasının soyadını alacağını ancak evlendirme memuruna veya daha sonra nüfus idaresine yapacağı yazılı başvuruyla kocasının soyadının önünde önceki soyadını da kullanabileceği, kadının evlenmeden önceki soyadını evlendikten sonra tek başına kullanamayacağını" öngörüyordu.
Yüksek Mahkeme'nin iptal kararında, "Erkek, evlenmeden önceki soyadını evlendikten sonra da tek başına kullanabildiği halde kuralla kadının evlenmeden önceki soyadını evlendikten sonra ancak kocasının soyadının önünde kullanabileceği öngörüldüğünden karşılaştırmaya müsait şekilde benzer durumda olan eşler arasında cinsiyet temelinde farklı muamelenin yapıldığı açıktır" değerlendirmesi yapılmıştı.
