Sağlık sektöründe yaşanan 5 dakikalık muayene baskısının ciddi bir stres kaynağı olduğunu kaydeden İzmir Tabip Odası Başkanı Dr. Yüce Ayhan, yapay zekanın bile bu süreyi aştığını söyledi.
Yapay zekâ uygulaması ChatGPT ile arasında geçen ‘yapay muayene’ deneyimini anlatan Dr. Ayhan, “ChatGPT’ye ‘Sen bir hekim, ben bir hasta olarak muayene için gelsem muayene etmeye başlamadan önce bana hangi soruları sorardın?’ diye sordum. 30’a yakın soru çıktı. Yaklaşık 30 soruyu burada ben size bir defa okusam, zaten ‘2 dakika’ geçer. Bu soruları düşünmeden ‘evet’, ‘hayır’ cevabı vermenizi istesem, 3 dakikası soru-cevap ile ilerler. O da en iyi ihtimalle. Hasta, ‘evet’ veya ‘hayır’ demiyor, hastalığını detaylandırmak istiyor. Hekimin yanında bu şikayetlerin kayda alınmasını sağlayacak bir yardımcı da yok. Hekim bunu hem dinleyip hem bilgisayara işleyecek hem kaydedip hem de veriler üzerinden muayene edecek. Çoğu kurumda hemşire yok, idareciler tarafından gereksiz bulunuyor ve istenmiyor. Bu durumda 5 dakika hiçbir şeydir. Bu süredeki muayene akılcı bir istek ve öneri değil” dedi.
Şikayet sayısı arttı
Merkezi Hastane Randevu Sistemi’ne (MHRS) gelen şikâyet sayısındaki artışa da değinen Dr. Ayhan, mart ayında 70 olan toplan şikâyetin nisanda 107’ye çıktığını aktardı. Kamu hastanelerinde randevu bulamayan yurttaşın çareyi özel sağlık kuruluşlarında aradığını belirten Dr. Ayhan, “Bu da yurttaşın sorununu özel sağlık kuruluşlarının çözmesi anlamına geliyor. Bu sorunu çözemeyen yurttaş ise MHRS kuyruklarında dönmeye çalışıyor. MHRS sisteminin kurgulanmasıyla ilgi bir sorun var. 5 dakikada bir muayene yapılması çok akılcı bir uygulama değil. Bir hastayla hekimin arasındaki diyalog ve muayenenin sonuçlanması 5 dakika ile sınırlı olamaz. Dünya Sağlık Örgütü muayene süresini 20 dakika ile ölçüyor” ifadelerini dile getirdi.
Ticarethane-müşteri’ sisteminin başarısız olduğunu ifade eden Dr. Ayhan, “Doktor hastayı görse de hastanın işi görülmüyor. Normal bir süre ayrılsa, hekim-hasta arasında normal bir ilişki olsa belki ilk muayenede hastanın sorunu çözülecek. Tekrar tekrar sağlık kuruluşuna gitmesi gerekmeyecek. İkinci ve üçüncü basamağa gitmeden önce yaşadıkları çevrede aile hekimleri tarafından görülüp sorunlarının büyük ölçüde çözülmesini bekliyoruz. Bunların ortaya çıkmadan önlenmesini bekliyoruz” ifadelerini ekledi.
İzmir'de 53 hekim gitti
Sağlık Bakanlığı tarafından 2003 yılında uygulanan ‘Sağlıkta Dönüşüm Projesi’ ile hastanelerin ‘ticarethane’, hastaların ise ‘müşteri’ konumuna getirildiğinin altını çizen Dr. Ayhan, 2025 yılının ilk 4 ayında İzmir’den 53 uzman hekimin yurt dışına gitmek için İyi Hal Belgesi başvurusu yaptığını söyledi.
