Şamanlar, ruhlarla iletişim kurmak için transa girerler ve bu trans hâline müzik, dans, davul çalma veya çeşitli bitkisel maddeler kullanarak ulaşabilirler. Şamanizm, dünyanın farklı köylerinde, özellikle Orta Asya, Sibirya, Amerika yerlileri, Afrika ve Güneydoğu Asya'daki toplumlarda yaygın olan bir inanç sistemidir.
Şaman (Kam) kimdir?
Şaman ya da "Kam" (Türkler'de), şamanizme inanan kavimler tarafından ruhlarla insanlar arasında iletişim kurduğuna inanılan dini liderdir. "Şaman" kelimesi, ilk kez 13. yüzyılda kullanılmıştır ancak eski Türkler'de bu figüre "Kam" denirdi. Kamlar, eski Türkler arasında dini törenleri yöneten kişiler olarak biliniyordu. Kam kelimesi, Altay Türkleri'ne kadar ulaşmış ve bu kelimenin kökeni en az 5. yüzyıla dayanıyor.
Şamanizm nasıl bir inançtır?
Şamanizm, bir şamanın bilinçli bir şekilde farklı bilinç hâllerine geçerek ruh dünyası ile etkileşime girdiği bir dini uygulamadır. Şamanizmde şamanlar, genellikle kahinlik yapmak, ruhsal iyileştirmeler sağlamak veya toplumsal rehberlik sunmak amacıyla ritüel ve translar kullanırlar. Bu ritüeller, halkın bir arada bulunduğu toplumsal bir alanı kapsar, bu nedenle şamanizm, sadece bireysel değil, toplumsal bir dini deneyimdir.
Şamanizmin tarihi
Şamanizmin kökenleri ve ne zaman ortaya çıktığı kesin olarak belirlenememekle birlikte, çok eski bir geçmişe sahip olduğu düşünülmektedir. Şamanizm, sadece Orta Asya ve Kuzey Asya halklarıyla sınırlı kalmayıp, Avrupa'nın kuzeyinden, Amerika kıtalarına kadar farklı coğrafyalarda, benzer temel inançlar etrafında şekillenmiştir. Örneğin, Türkler, Moğollar, Çinliler, Japonlar, Endonezyalılar, Avustralyalılar ve Kuzey Amerikalılar, şamanizmle ilişkilendirilmiş halklardır. Bu halkların inançlarında ortak olarak, şamanların topluluklarını doğaüstü güçler ve ruhlarla ilişkilendirerek, toplumu yönlendirme ve iyileştirme işlevi vardır.
Şamanizmin batılılar tarafından algılanışı
Batılılar, şamanizmi ilk başta çok tanrılı bir din olarak algılamışlardır, ancak bu algı, şamanizmi tam anlamıyla ve derinlemesine kavrayamayan gezginler ve araştırmacıların yüzeysel yorumlarına dayanır.
Şamanizm, Batı'dan bakıldığında çoğu zaman sadece bir tür büyücülük veya doğaüstü iletişim olarak görünse de, esasen bir toplumsal ve ruhsal dengeyi sağlamak için gerçekleştirilen bir dizi ritüel ve uygulamadır.
Şamanizm, geniş bir coğrafyada çok farklı biçimlerde var olmasına rağmen, insanın doğa ve ruhsal dünyayla olan ilişkisini anlamak ve bu ilişkiyi topluma rehberlik yaparak düzenlemek amacı güden, eski ve önemli bir inanç sistemidir.
