Son yıllarda sosyal medyada sıkça paylaşılan ballı sarımsak, elma sirkesiyle hazırlanan detoks içecekleri ve limon-zencefil karışımları, özellikle bağışıklık sistemini güçlendirdiği iddiasıyla evlerde sıkça uygulanıyor. Ancak uzmanlara göre bu tür doğal karışımlar, hijyenik olmayan koşullarda ve uzun süre bekletildiğinde ciddi sağlık sorunlarına yol açabiliyor.
Tehlikeli bakteriler ürüyor
Gıda güvenliği uzmanları, özellikle havasız yani oksijen almayan cam kavanozlarda bekletilen karışımların zamanla botulinum toksini gibi son derece tehlikeli bakteriler üretebildiğini belirtiyor. Sıcak yaz günlerinde güneş ışığına maruz kalan mutfak tezgahlarında tutulan bu karışımlar dışarıdan bakıldığında bozulmamış gibi görünse de, içlerinde fark edilmeyen toksinler gelişebiliyor.
Zehirlenme belirtileri
Uzmanlara göre en büyük risklerden biri, botulizm adı verilen ve düşük asitli, oksijensiz ortamlarda üreyen bakterilerin oluşturduğu zehirlenmeler. Bulantı, halsizlik, çift görme, kas zayıflığı ve solunum güçlüğü gibi belirtilerle kendini gösteren botulizm, tedavisi geç kalındığında ölümcül olabiliyor.
Bekletme sürelerine dikkat
Beslenme ve diyet uzmanları, evde hazırlanan doğal karışımların en fazla birkaç gün içerisinde tüketilmesini ve buzdolabında saklanmasını öneriyor. Ayrıca kullanılan kavanozların yeni, temiz ve sızdırmaz olması gerektiği vurgulanıyor. Kapaklarında pas ya da deformasyon olan kaplar ise kesinlikle kullanılmamalı.
Küflenme, tortu, köpüklenme ya da kötü koku gibi belirtiler varsa karışım derhal atılmalı. Tariflerin “doğal” olması, zararsız olduğu anlamına gelmiyor; hijyen her zaman ön planda olmalı.
Sağlıklı saklama için 5 altın kural
Evde hazırlanan doğal karışımların sağlık açısından güvenli kalması için uzmanlar şu 5 maddeye dikkat çekiyor:
Soğuk ortamda saklayın: Karışımları mutlaka buzdolabında muhafaza edin.
Temiz ve yeni kavanoz kullanın: Kap ve kapaklar hijyenik ve sağlam olmalı.
Tarih etiketi ekleyin: Hazırlanma tarihini üzerine mutlaka yazın.
Belirti varsa tüketmeyin: Koku, köpüklenme, tortu ya da renk değişimi varsa karışımı atın.
Önce küçük miktarda deneyin: Vücudunuzun verdiği tepkileri gözlemleyin.
Uzmanlar, sosyal medyada paylaşılan doğal tariflerin her zaman bilimsel temele dayanmadığını, bu nedenle denemeden önce mutlaka içeriklerin güvenilirliğinin sorgulanması gerektiğini belirtiyor. Bilinçsizce yapılan her karışım, sağlık için risk oluşturabilir.
