Birleşmiş Milletler(BM), finansman eksikliği sonucu yaşanan aksaklıkların AIDS ile mücadelede eşitsizliklere neden olduğunu vurguladı. 1 Aralık, İnsan Bağışıklık Yetmezliği Virüsü (HIV) taşıyan veya HIV'den etkilenenlere destek olmak ve (AIDS) nedeniyle hayatını kaybedenleri anmak için "Dünya AIDS Günü" ilan edildi. AIDS'e neden olan HIV, vücudun savunmasında rol oynayan hücreleri yok ederek bağışıklık sisteminin zayıflamasına yol açıyor, bunun sonucunda ağır enfeksiyon rahatsızlıkları hatta kanser ve benzeri hastalıklar ortaya çıkabiliyor.
Sağlıklı insanlara bulaşmasının önlenmesi ve hastanın durumunun kontrol altına alınması için virüse maruz kalan kişilerde hastalığın erken evrede tespiti önem taşıyor.Edinilmiş Bağışıklık Eksikliği Sendromu
3,3 MİLYON YENİ HIV VAKASI ENDİŞESİ
BM, bu yılki "Dünya AIDS Günü" temasını "Aksaklıkları Aşmak, AIDS ile Mücadeleyi Dönüştürmek" olarak belirledi.
BM HIV/AIDS Ortak Programı'ndan (UNAIDS) yapılan açıklamada, 2025'te yaşanan "finansman krizinin" özellikle düşük ve orta gelirli ülkelerde HIV'in önlenmesine yönelik toplum hizmetlerinde ciddi aksamalara neden olduğu söylendi.
Açıklamada, 2025'teki dış sağlık yardımlarının 2023'e kıyasla yüzde 30-40 oranında azalmasının düşük ve orta gelirli ülkelerdeki sağlık hizmetlerinde "ani ve ciddi aksaklıklara" yol açabileceğinin tahmin edildiği belirtildi.
AIDS salgınını 2030 yılına kadar sona erdirme hedefine ulaşılamama ihtimalinin 2025–2030 döneminde 3,3 milyon yeni HIV vakasına yol açabileceği uyarısı yapıldı.
SALGINI SONA ERDİRMEK İÇİN MÜCADELE
UNAIDS'in "Dünya AIDS Günü" dolayısıyla yayımladığı raporda vurgulanan bir başka önemli konu da hizmetlere erişimde yetersizlik.
Test, tedavi ve bakım hizmetlerine erişimin kısıtlı olduğu bölgelerin "salgının seyrini belirlediği" belirtilen raporda, AIDS salgınını sona erdirmenin yolunun yalnızca tıbbi değil, aynı zamanda sosyal ve politik adımlardan geçtiği belirlendi.
Raporda, salgını sona erdirmek için toplumlara, dünya liderlerine ve küresel ortaklara bu kapsamda birlikte çalışma çağrısı yapıldı. AIDS'i sona erdirmenin "dayanıklılık, yatırım ve inovasyonun küresel dayanışmayla birleşmesi" halinde mümkün olabileceği vurgulandı.
40,8 MİLYON KİŞİ BU VİRÜSÜ TAŞIYOR
UNAIDS’in raporuna göre 2024’te dünya genelinde 40,8 milyon kişi HIV ile yaşıyor ve bunların 31,6 milyonu tedaviye erişebiliyor. Yıl içinde 1,3 milyon yeni vaka tespit edilirken, 15–24 yaş arası genç kadınlarda her gün 570 yeni enfeksiyon belirlendi. 9,2 milyon kişinin hâlâ etkili tedaviye ulaşamadığı, AIDS bağlantılı ölümlerin 2024’te 630 bin civarında gerçekleştiği belirtildi. 2010–2024 döneminde yeni enfeksiyonlarda %40, AIDS kaynaklı ölümlerde %54 azalma sağlanmasına rağmen, ilerlemenin tüm topluluklara ulaşmadığı vurgulandı. UNAIDS İcra Direktörü Winnie Byanyima, finansman yetersizliğinin kaydedilen ilerlemeyi kırılgan hâle getirdiğini belirterek, AIDS ile mücadelede “aksaklıkları aşma ve süreci dönüştürme” çağrısı yaptı.
