Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) depremin finansal etkilerini sınırlama adına aldığı bir dizi kararları açıkladı. Buna göre deprem bölgesinde bulunan müşterilerin, depremlerin yaşandığı tarih olan 6 Şubat'tan itibaren oluşan temerrüt durumlarında, 30 Haziran'a kadar işlem tesis edilmemesine karar verdi.
Payları borsada işlem gören halka açık ortaklıkların, genel kurul kararı aranmaksızın, yönetim kurulu kararı ile geri alım programı başlatabileceğine karar verildi.
SPK duyurusuna göre depremin finansal piyasalar üzerindeki olumsuz etkisinin asgariye indirilebilmesi ve oluşabilecek yatırımcı mağduriyetlerinin önüne geçilmesi için 10 Nisan 2023 tarihine kadar; aracı kurumlarca, portföy büyüklüğü 1 milyon TL ve altında olan müşterilere uygulanacak azami kredi faiz oranının ve kredili olmayan bir alım emri nedeni ile ödemekle yükümlü oldukları tutarın tamamının veya bir kısmının takas günü itibarıyla tevdi edilmemesi veya söz konusu tutarın temerrüt durumunda uygulanacak faiz oranının, aracı kurumun vereceği kredinin, kaynak maliyeti dikkate alınarak, sermaye piyasasına olan algıyı olumsuz etkileyecek ve güveni zedeleyecek uygulamalardan kaçınılmak suretiyle, makul bir seviyede belirlenmesi yönünde tavsiye kararı alınmasına karar verildi.
6 Şubat itibariyle Deprem Bölgesi’nde ikametgâhı, işyeri adresi veya şubede hesabı bulunan müşterilerin, bu tarihten itibaren oluşan temerrüt durumlarında, 30 Haziran 2023 tarihine kadar işlem tesis edilmemesi, temerrüde ve temerrüt sonucuna bağlı işlemlerin yapılmaması şeklinde uygulamanın yönlendirilmesi kararlaştırıldı.

SPK aracı kurumların sermaye yeterliliği konusunda da düzenlemelere imza attı. Buna göre, 30 Haziran 2023 tarihine kadar, aracı kurumların hazırladığı sermaye yeterliliği tablolarında, kendi portföylerine alınan pay senetlerine ilişkin pozisyon riski oranının yüzde 10 yerine yüzde 3 üzerinden, kredi hesabı altında izlenen ‘Diğer müşteriler’ için pozisyon riski oranının ise yüzde 8 yerine yüzde 4 üzerinden hesaplanmasına, 30 Haziran 2023 tarihine kadar, Kredili İşlemler Tebliği’nin 7’nci maddesi uyarınca yapılacak genel işlem sınırı hesaplamasında, 6 Şubat 2023 tarihi itibariyle Deprem Bölgesi’nde ikametgâhı, işyeri adresi veya şubede hesabı bulunan müşterilere kullandırılan kredilerin dikkate alınmamasına,
Yüzde 35 olarak belirlenen başlangıç özkaynak koruma oranının, 10 Nisan 2023 tarihine kadar yüzde 20 olarak uygulanmasına, Kurulun 6 Şubat 2023 tarihinde Deprem Bölgesi’ndeki yatırımcılara yönelik aldığı kararın tüm yatırımcılara teşmil edilmesi amacıyla; kredili olmayan bir alım emri nedeni ile müşterinin ödemekle yükümlü olduğu tutarın tamamının veya bir kısmının takas günü itibarıyla tevdi edilmemesi veya söz konusu tutarın takas tarihi itibarıyla müşterinin aracı kurum nezdindeki hesabında bulunmaması durumunda Kredili İşlemler Tebliği'nin 16'ncı maddesi çerçevesinde işlem tesis edilmesi,
Kredili sermaye piyasası aracı işlemlerinin devamı süresince özkaynak koruma oranının asgari yüzde 20 olması, kredili olarak alınan veya özkaynak olarak verilen sermaye piyasası araçlarını satarak krediyi kapatma yetkisi ve özkaynak tamamlama bildirimi gönderilmiş müşterinin hiçbir alım emrinin, bildirim gününden özkaynak tamamlanıncaya kadar geçecek süre boyunca yerine getirilmemesi, hususlarındaki hükümlerin, aracı kurumların kendi risk politikalarına uygun düştüğü ölçüde ve müşteri taleplerini de olabildiğince gözeterek, 10 Nisan 2023 tarihine kadar esnek bir şekilde uygulanabilmesine,
Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sistemi Kanunu ve bu Kanun’a dayanılarak çıkarılan ilgili mevzuat hükümleri saklı kalmak kaydıyla, müşterilerce yatırım kuruluşlarına devredilecek bireysel emeklilik sözleşmelerinden kaynaklanan devlet katkısı hariç alacakların, sermaye piyasası araçlarının kredili alımı, açığa satış ve ödünç alma ve verme işlemlerinde özkaynak olarak kabul edilebilecek kıymetler arasına eklenmesine ve bu alacakların yüzde 100’ünün özkaynak olarak kabul edilmesine karar verildi.

Editör: Özlem Çimen Durmaz