İzTV’de yayınlanan Nil Kahramanoğlu ile Gündem Özel’in konuğu Siyaset Bilimci Prof. Dr. Tanju Tosun oldu. İstanbul İl Kongresi’nin iptali sonrası yaşanan gelişmeleri değerlendiren Tosun, bu gerilimin yurttaşı olumsuz etkilediğini dile getirdi.
CHP İstanbul İl Başkanlığı seçimlerinin iptal edilmediğini, seçimine yönelik bir ihtiyati tedbir kararı konduğunu anlatan Tosun, “Son dönemde birkaç yıldan beri özellikle muhalefet partilerinin gerek belediye başkanlıkları örneğinde gerekse son uygulamada İstanbul İl Başkanlığı’na yönelik bu kayyum örneği, Türkiye’deki siyasi partiler rejimi evrimi açısından yani parti kapatma kararının artık bu yeni dönemde sona erdiğini, bu şekilde partilerin işlevsizleştirilmeye çalışıldığını şeklinde bir yorum yapılıyor. Bu yorumda da haklılık payı olduğunu ifade etmek gerekir. Neden? Çünkü kanımca bu 45. Asli Hukuk Mahkemesi’nin vermiş olduğu, Türkiye’nin ciddi saygın anayasa hukukçularının da ifade ettiği gibi hem görev hem yetki açısından hem Siyasi Partiler Kanunu’nun 21. maddesi 10. fıkrası hem de Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkındaki Kanun’un 130. maddesi itibarıyla hak düşürücü süre açısından sorunlu” diye konuştu.
‘Tek örnek’
Bu sürecin 15 Eylül’de gerçekleşecek Kurultay Davası için bir hazırlık olduğu söylemlerini değerlendiren Tosun, şunları söyledi:
“Özgür Bey’in çeşitli televizyon yayınlarında söylediği, 9 tane başvuru yapılmış. 9 başvurunun bazıları İstanbul, bazıları Ankara’da. Ret kararları verilmesinin gerekçeleri içinde, siyasi partilerin genel merkezleri Ankara’da olduğu için bu tür davaların genel merkezin olduğu yerlerdeki mahkemelerde açılması gerekiyor. O açıdan da bir sorun olduğu ifade ediliyor. 15 Eylül’de davaya bakacak olan mahkeme, İstanbul’daki Asli Hukuk Mahkemelerinin her ikisinden de dosyaya ilgili bilgilerini istemiştir. Asli Hukuk Mahkemesi’nin verdiği karar, 15 Eylül’deki mahkeme somut büyük kurultayla ilgili kararı değerlendirirken en azından elinde İstanbul’daki karar da olacak. Hukuk sistemimiz açısından bakıldığında, ne İstanbul’da İl Başkanlığı’nda verilen karar ne de 15 Eylül’de görülecek olan davayla ilgili karar, Siyasi Partiler Kanunu’na göre bir siyasi partinin kongresinin bu gerekçelerle Türk hukuk sistemi açısından sivil rejim içinde tek örnektir.”
‘Keskin bir kutuplaşma var’
Yaşanan gerilimin ve operasyonların yurttaşa yansımaları hakkında konuşan Tosun, “Gürsel Bey’in, İstanbul İl Başkanlığına kayyum olarak atanmasına yönelik, ‘Parti üyesi değil atanamaz’ şeklinde bazı değerlendirmeler yapıldı. Bu hukuken doğru değil. Dernekler kanuna göre görevden alınsaydı il başkanı o taktirde üye olan kişinin oraya kayyum olarak atanması gerekirdi. Türk Medeni Kanunu’nun 427. maddesine göre yönetim kanunu atanmasında o tüzel kişiliğin üyesi olması gerekmiyor dolasıyla böyle bir atama yapılabiliyor. Burada önemli olan, Türk yurttaşının yaşadığı devasa sorunlar var. Başta; ekonomik kriz, işsizlik, emeklilerin durumu olmak üzere çok fazla sorun var. Siyasetin bagajının bu kadar yüklü olması insanlarda ‘yeter artık!’ dedirtecek bir refleks geliştiriyor. Üstelik oy vererek seçmiş oldukları bir adayın, iktidara muhalefet eden bir partinin adayına yönelik yapılması karşısında seçmen, bunu siyasi bir operasyon olarak algılıyor. Çok keskin bir siyasi kutuplaşma var. Bu kutuplaşmış ortam da mahalleleri birbirinden uzaklaştırıyor. Bu da birlikte yaşamayı zorlaştırıyor. Bunda siyaset kurumunu ciddi bir etkisi olduğu kanaatindeyim. CHP’ye olumsuz etkileri olur mu? Siyasal kutuplaşmanın olduğu bir yerde taraf değiştirmek hiç kolay değil. Türkiye’de toplumun, ‘mazlumun yanında’ olma şeklinde kültürel refleksi var. Bunlar birleşince bu tür girişimlerin muhalefet lehine sonuç üretmesi olası” ifadelerini kullandı.
‘Yurttaşı ikna etmeliler’
İktidar ve muhalefetin yurttaşa sorunları çözme noktasında garanti vermeleri gerektiğini dile getiren Tosun, “Bu operasyonlar siyaset kurumuna ve iktidara olan güveni azaltıyor. Genel anlamda siyaset kurumuna yabancılaşmaya neden oluyor. Türkiye’de siyasete katılım kanalları o kadar kapalı ki, 4-5 yılda bir oy kullanmak dışında bir şey yok. İktidar ve muhalefetiyle, bu gerginliğin sürdürülemeyeceği bilinmeli. Muhalefet açısından da ‘Türkiye’nin sorunlarını biz çözeriz’ mesajını topluma vermeleri gerekiyor. CHP kuruluş kutlamaları kapsamında Ankara’da bir çalıştay gerçekleştirecek. Bu çalıştayda Türkiye’nin sorunlarını çözümüyle ilgili öneriler sunulacak. Seçmene verilecek mesajlar bu anlamda çok önemli. Neyi nasıl başaracaklarını anlatmaları noktasında yurttaşı ikna etmeliler” diye konuştu.
Türkiye bu kadar gerilimi hak etmiyor
Tosun, “Türkiye bu kadar gerilimi hak etmiyor. Demokrasi iktidarla muhalefet arasında bir nöbet değişimidir. İktidar elitleri politik açıdan sağduyu olmalı. Muhalefet açısından bakıldığında da bir savaş siyaseti yürütülmesi toplumu aşırı derece geriyor. Uzlaşma kanallarını açılması gerekiyor” dedi.
