Millî Eğitim Bakanlığı (MEB) takvimine göre bu yıl okullar 8 Eylül’de açılacak. Ancak okul öncesi ve ilkokul birinci sınıf öğrencileri ‘uyum haftası’ sebebiyle 1 Eylül’de sınıflarında olacak. Okulların açılmasına az bir süre kala velileri de okul alışverişi telaşı sardı. Kırtasiyeler, büyük marketler ve internet sitelerinde okul malzemeleri satışa sunuldu. Veliler de bütçelerine en uygun ürünleri bulmak için fiyat araştırmasına başladı. İzmir’de okul öncesi alışverişin vazgeçilmez duraklarından Kemeraltı’nda da hareketli günler başladı. Tarihi çarşıda okul malzemeleri ve okul kıyafetlerinde geçen yıla oranla yüzde 30 artış olduğu ifade edildi. Okul malzemelerinde en uygun fiyatlar karşılaştırıldığında ise kırtasiyeler öne çıkıyor.
Çanta kaça doluyor?
Çarşı esnafından alınan bilgilere göre, okul çantaları 500 ile 3 bin TL arasında, su matarası 200 ile bin TL arasında, beslenme çantası 250 ile 750 TL arasında seyrediyor. Ortalama fiyatlara göre; kalem kutuları 75 ile 600 TL arasında, 12’li kuru boya 60 ile 200 TL arasında, 12’li pastel boya 50 ile 250 TL arasında, 12’li suluboya 50 ile 300 TL arasında, kurşun kalem 10 ile 40 TL arasında, kalemtıraş 15 ile 70 TL arasında, silgiler 10 ile 70 TL arasında, 60 yaprak defter 40 ile 250 TL arasında, resim defteri 35 ile 250 TL arasında, müzik defteri 25 ile 185 TL arasında, defter kabı 15 ile 100 TL arasında, karton el işi 10 ile 30 TL arasında, oyun hamuru 50 ile 180 TL arasında, abaküs 65 ile 250 TL arasında, çubuk 20 ile 30 TL arasında, fasulye 20 ile 30 TL arasında, flüt 120 ile 800 TL arasında, yapıştırıcı stick 20 ile 95 TL arasında satışa sunuluyor.
Söz konusu ortalama fiyatlara göre okula başlayacak bir öğrencinin alması gereken kırtasiye malzemeleri en düşük fiyattan hesaplandığında yaklaşık bin 640 TL’yi bulurken, aynı malzemeler en yüksek fiyattan hesaplandığında bu rakam 8 bin 480 TL’ye ulaşıyor. Öte yandan söz konusu malzemelerin büyük marketlerde ve internet üzerinden daha pahalıya satıldığı ifade ediliyor.
Kıyafetler ne kadar?
Devlet okullarının belirlediği okul kıyafetleri set halinde alındığında yaklaşık bin 700 TL’ye mal oluyor. Parça parça alındığında ise daha pahalıya denk geliyor. Eşofman takımı altı 750-bin 500 TL, eşofman üstü bin-bin 500 TL, tişörtler ise 450 ile 500 TL arasında satılıyor. Spor ayakkabılar da bin 300-3 bin TL arası değişiyor. Hepsi toplandığında en ucuz ortalama 3 bin 500 TL, en pahalı ortalama 6 bin 500 TL civarında tutuyor. Özel eğitim gören okullarda bu rakamların daha da yüksek olduğu ifade ediliyor.
Azami ihtiyaca göre alınması gereken kırtasiye malzemeleriyle okul kıyafetleri fiyatları birleştirildiğinde ise velilere, yaklaşık 6 bin TL-10 bin TL arası bir masraf çıkması bekleniyor.
Veliler güçlük çekiyor
Okul öncesi alışverişlerde ortaya çıkan mali tablonun velileri zorladığını ifade eden Öğrenci Veli Derneği (Veli-Der) İzmir Şube Başkanı Necati Kalafat, Türkiye’de 12 yıl zorunlu eğitim olduğunu hatırlatarak zorunlu olan her şeyin kamusal statü taşıdığını ve ücretsiz olmakla yükümlü olduğunu dile getirdi. Devletten alınan her kuruş maaş vergilendirildiğini söyleyen Kalafat, “1 lira maaş alıyorsak aslında almamız gereken ücret 2 buçuk liradır. Biz maaşımızın 1 buçuk lirasını devlete eğitim, sağlık, yol gibi hizmetler için vergi olarak ödüyoruz. Bu vergilerin karşılığı da okullarda çocuklarımızın ücretsiz nitelikli eğitim alması. Böyle olmasına rağmen devlet başka bir tercihte bulunuyor. Büyük holdinglerin devasa vergi borçlarını affediyor ancak ekonomik krizi gerekçe göstererek okullara yardım etmiyor. Okulların açılmasına az bir süre kala veliler öğrencilerin okul ihtiyaçlarını karşılamakta güçlük çekiyor. Öğrencilerin tüm ihtiyaçları devlet tarafından ücretsiz bir şekilde karşılanmalı” diye konuştu.
