Hatay'ın Erzin ilçesinde narenciye üreticiliği yapan çiftçi, beş liraya mal ettikleri mandalinanın kilosunu şu an üç liraya sattıklarını ifade etti. Üreticilerden Oktay Vaysal Özsoy şöyle konuştu:
"5 LİRAYA MAL EDİP 3 LİRAYA SATIYORUZ"
"Narenciyenin başkenti olan Erzin ilçemiz, Türkiye ortalamasına baktığımızda özellikle Satsuma Okitsu olmak üzere narenciye ihracatında yüzde 25’lik bir paya sahiptir. Çiftçi olarak elimizden geldiğince üretime katkı sağladık, ülkemize katma değer kazandırdık. Ülkemize en fazla döviz girdisi sağlayan ilçelerden biri Erzin’dir. Ancak yaklaşık üç yıldır narenciye çok kötü durumda. Bunun birçok nedeni var, don olayları, mahsulün dalında kalması gibi etkenler üretimi olumsuz etkiliyor. Biz bu yıl da narenciyenin gübreleme, ilaçlama, budama ve diğer tüm bakım işlemlerini düzenli olarak yaptık. Ortalama bir kilo mandalinayı beş liraya mal ediyoruz. Ancak şu anda bu güzel mandalinaları dalında üç liraya satmak zorundayız. Neden satmak zorundayız çünkü mahsul dalında kaldığında yağış ve hava koşullarının etkisiyle çürümeye, bozulmaya başlıyor. Bu durum, bahçenin bir sonraki yılki verimini de düşürüyor. İster istemez iki lira zararla bu ürünü satmak zorunda kalıyoruz.
"ÇİFTÇİMİZ ZOR DURUMDA''
Peki, gübre ve ilaç parasını nasıl ödeyeceğiz? Bankadan aldığımız zirai kredilerin faizlerini nasıl karşılayacağız? Bu kredileri kullanırken ipotek vermek zorunda kalıyoruz; traktörümüzü, bahçelerimizi ipotek ediyoruz. Ödeyemez hale gelen çiftçilerimiz artık traktörünü, mahsulünü, yıllardır emek verdiği toprağını satmak zorunda kalacak. Bu bizim için çok büyük bir sıkıntı. Çiftçimiz gerçekten zor durumda. Bu ürün için nasıl bir çözüm bulunabileceği konusunda devlet büyüklerimizden destek bekliyoruz. Narenciyeyi sadece yaş meyve olarak tüketmek yerine ürün çeşitlendirmesine gitmemiz gerekiyor. Ürün çeşitlendirmesinden kastımız; narenciyenin kurutulması, dilimlenmesi, cips olarak değerlendirilmesi, kolonya, marmelat, kozmetik ve gıda sanayinde kullanılabilecek ürünlere dönüştürülmesidir. Bu noktada devletin desteğine büyük ihtiyaç var. Şu anda narenciye dalında üç liradan alınıyor. Buna kasalama ve işçilik maliyeti eklendiğinde fiyat dört liraya çıkıyor. Ürün fabrikaya gittiğinde mumyalama, paketleme ve vergilendirme gibi giderlerle birlikte maliyet yaklaşık 10 liraya ulaşıyor. Fabrikadan çıkış fiyatı 13 lira civarında oluyor. Daha sonra nakliye ve hal masrafları eklendiğinde ürünün hal fiyatı ortalama on yedi lirayı buluyor. Tüccarın da kârını eklediğimizde, çiftçinin üç liraya sattığı mandalina, hale ve markete ulaşana kadar yirmi liralık bir fiyata çıkıyor."
