İzmir Körfezi’ne hakim, şehrin güneyinde, 186 metre yüksekliğindeki Pagos Dağı eteklerinde yer alan Kadifekale, tarihin derin izlerini taşıyor. İlk olarak M.Ö. 334 yılında, Anadolu’yu Pers egemenliğinden kurtaran Makedonya Kralı Büyük İskender’in isteği üzerine inşa edilen kale, İskender’in komutanlarından Lysimachos tarafından yapıldı.
Antik kaynaklarda, kalenin inşa edildiği bölgede daha önce bir Leleg yerleşmesinin bulunduğu belirtilse de yapılan kazılarda bu iddiayı doğrulayacak bir buluntuya rastlandığı belirtiliyor. Tarih boyunca İzmir, pek çok saldırıya uğramış ve şehir savunmasını güçlendirmek amacıyla surlarla kuşatılmıştır. Kadifekale eteklerinde yapılan surlar, Akropol’den Basmane’deki Sart Yolu’na ve Eşrefpaşa’daki Efes Yolu’ndan denize kadar uzanıyor.
Seyyahların İzmir'i seyrettiği yer
İzmir Körfezi'ne hakim olan Kadifekale'nin manzarası dillere destan. Rivayete göre, İzmir'i ziyarete gelen seyyahlar o zamanki şartlarda çıkılması zor olan bu kaleye kan ter içinde kalsa da muhakkak çıkar ve oturarak kenti seyrederlermiş.
Kadifekale’nin tarihçesi ve yıkılışı
Kale, Roma döneminden sonra Ortaçağ’da Timur orduları tarafından 1402 yılında tahrip edilmiş, ardından 1668’de İzmir’i vuran büyük depremde ciddi zarar gördü. Günümüze kalan kalıntılar ağırlıklı olarak Ortaçağ dönemine ait olduğu belirtiliyor. Yapılan kazılarda ise Helenistik döneme ait duvar kalıntıları da gün yüzüne çıktı. 19. yüzyılda İzmir’e gelen gezginlerin kaydına göre, Kadifekale’nin büyük bölümü o dönemde bile ortadan kalkmış durumdaydı. Günümüze ulaşan kalıntılardan kalenin moloz taş, kesme taş ve tuğladan inşa edildiği belirtiliyor.
Kalenin günümüzdeki durumu
Kadifekale’den günümüze yalnızca kalenin batısındaki beş kulesi ile güney duvarlarının bir kısmı ayakta kaldı. Bu yapılar incelendiğinde, kalenin toplam uzunluğunun yaklaşık 6 kilometre olduğu ve sur duvarlarını destekleyen kulelerin 20–35 metre yüksekliğinde olduğu kaydediliyor. Doğu ve kuzey kısımları tamamen yıkılmış durumda. Kale içinde ayrıca bir dehliz ve su sarnıcı kalıntısı bulunmaktadır. Sarnıç, moloz taş ve tuğladan inşa edilmiş, üzeri toprak dolgu ile kapatılıp, iç bölümleri, tuğladan yuvarlak kemerli payelerle ayrılmış. 20. yüzyılın ikinci yarısında yapılan kazılarla sarnıcın tamamı iyi bir durumda ortaya çıkarılmıştır.
İzmir’in tarihi hazinesi Kadifekale
Kadifekale, Helenistik dönemin izlerini taşıyan nadir yapılar arasında yer almakta ve İzmir’in tarihini ziyaretçilerine gözler önüne seriyor. Şehir turizmi ve kültürel miras açısından büyük öneme sahip olan kale, geçmişin izlerini günümüze taşımaya devam ediyor.
