Ege Bölgesi'nin kültürel mirası açısından önemli yapılarından biri olan Aydın’daki Zincirli Han, hem tarihi kimliği hem de mimari dokusuyla dikkat çekiyor. İzmir’deki geleneksel han yapılarıyla kıyaslandığında ise ortak yönleriyle öne çıkıyor.
Zincirli Han'ın mimari yapısı
Nasuh Paşa Külliyesi’nin bir parçası olan Zincirli Han, enine dikdörtgen planıyla ve iç avlulu yapısıyla klasik Osmanlı han mimarisini yansıtıyor. Moloz taş ve tuğladan inşa edilen yapı, alt ve üst kat pencerelerinin simetrik düzeni ile estetik açıdan da dikkat çekiyor.
Yapının güney cephesi hariç, diğer tüm cepheleri bitişik evlerle çevrili. Avluda daha önce var olduğu tespit edilen iki katlı revaklar ve üst kata çıkan merdivenler ise günümüze ulaşmamış. Hanın giriş kapısının üzerinde yer alan kitabeye göre yapı 1708 yılında Nasuh Paşa tarafından inşa ettirilmiş.
Tarihi ticaret noktası
Zincirli Han, İzmir’deki Kemeraltı Çarşısı’nda yer alan Kızlarağası Hanı gibi tarihi yapılarla benzer mimari ögeler taşıyor. Her iki yapıda da iç avlu, iki katlı kullanım ve revaklı geçiş alanları gibi Osmanlı ticaret hanı özellikleri görülüyor.
Ancak Zincirli Han’ın avlusu daha küçük ölçekli ve üstü açık küçük kare bir bölümle tamamlanmış durumda. Kemeraltı’ndaki hanlara kıyasla Aydın’daki yapı daha sade bir cephe düzenine sahip.
Zamanla yıpranan Zincirli Han, 2012 yılında Aydın Vakıflar Bölge Müdürlüğü tarafından restore edilmeye başlandı. 2015’in sonlarında tamamlanan restorasyonun ardından han, 2016 yılı başında Aydın Büyükşehir Belediyesi tarafından otel olarak hizmete açıldı.