Kültürpark, 1936 yılında açıldığından bu yana İzmir’in buluşma noktası. Hem eğlendiğimiz hem dinlendiğimiz, görkemli ağaçlarının gölgesinde nefes aldığımız park şehrin kalabalığından bunalanlara huzur veriyor.

Kültürpark'ın ortaya çıkışı ise İzmir'in kurtuluş günü başlıyor. Kurtuluş Savaşı 9 Eylül 1922’de İzmir’de sona erdiğinde Basmane’de başlayan yangın, dördüncü günde “büyük İzmir yangını”na dönüşmüştü. 16 Eylül 1922’de denetim altına alındığında; Basmane, Alsancak, Kahramanlar ve Pasaport semtlerinin büyük kısmını içeren alan kül olmuştu.

29 Ekim 1923’te ilan edilen genç cumhuriyetin, İzmir’deki en önemli işlerinden biri, yangın alanının imarı oldu.

Kültürpark’ın kuruluş fikri, İzmirli gazeteci Suad Yurdkoru’nun 1933’teki Moskova gezisi izlenimleriyle şekillenmişti. Halkevi sporcularının müsabakalarına İzmir Futbol Heyeti Fahri Reisi olarak katılan Yurdkoru, İzmir Belediye Başkanı Dr. Behçet Uz’a, Rusya’nın başkentindeki Gorki Parkı’ndan söz etmişti. Uz da Moskova’ya inceleme gezisi düzenledi ve park fikrini fuar ile birleştirdi; Kültürpark projesini geliştirdi.

Fuar, alışveriş ve tanıtım alanı olarak İzmir ekonomisine katkı sağlayacaktı. Yangın alanının üçte ikisine fuarın düzenleneceği Kültürpark kurulacak, fuar alanına giden yollar da imar edilecekti.

Yangın alanını molozlardan temizlemek iki yıl sürdü. Bu sahayı çevreleyen duvarların temeli, 1 Ocak 1936’da atıldı. Kültürpark, Arsıulusal İzmir Fuarı ile birlikte 1 Eylül 1936’da açıldı. Park alanının bir yerinde toplanan molozlar da değerlendirilmiş, bir ada ve çevresinde göl oluşturulmuştu. Bugün üzerinde Ada Gazinosu’nun bulunduğu adanın yapımı 1938’de tamamlandı.

İlk bitki 1 Ocak 1936'da dikildi

İzmir’in kalbinde, Basmane’den Kahramanlar’a ve Alsancak’a dek uzanan 420 bin metrekare alanda kurulu Kültürpark’ın yeşil zenginliği, 1936 yılında dikilen ilk ağaçlarla oluşmaya başladı. Parkın ilk bitkisi, 1 Ocak 1936’da dönemin İzmir Valisi Fazlı Güleç ve İzmir Belediye Başkanı Dr. Behçet Uz tarafından dikilen kurtbağrıdır (Ligustrum vulgare L.). Kültürpark'ın kuruluş aşamasındaki ağaçlandırma çalışmalarında Rus araştırmacılar görev almıştı. İlk planda, Basmane ve Montrö kapıları arasındaki alan Botanik Bahçesi olarak ayrılmış ve getirilen değişik bitkiler önce buraya dikilmişti. Daha sonra bu bitkiler çoğaltılarak Kültürpark’ın tamamına yayıldı.

Anavatanı Amerika, Avrupa ve Uzak Doğu olan, pek çok bitki türü Kültürpark florasında yer alıyor. Çok farklı coğrafyalardan gelen bitkileri bünyesinde barındırdığı için uzmanlar, parkın bir arboretum niteliği taşıdığını belirtiyor. Parkta genel olarak kızılçam ve fıstık çamından oluşan çam türlerinin baskınlığı gözleniyor. Ana girişlerde palmiye, tali yollarda ise çam ve dut yer alıyor. Ağaçlı alanlarda da zemin yeşillendirilmesi için orman sarmaşığı dikilmiş.

133 tür saptandı
 

Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi’nin, İzmir Büyükşehir Belediyesi ile imzaladığı protokol çerçevesinde yaptığı çalışmayla 133 türde 7 bin 724 bitkinin yer aldı saptandı. Bitkisel materyalin kategorilere göre sayısal dağılımı hazırlandı. Buna göre Kültürpark’ta yoğunluklu olarak iğne yapraklı ağaç ve ağaççıklar kategorisi altındaki türlerin bulunduğu belirlendi.

Tiyatrolar, konserler, sergiler...

Kültürpark, yemyeşil doğası ile ziyaretçilerine huzur verirken çok sayıda aktiviteye de ev sahipliği yapıyor.

Yönetim yeri de parkın içinde olan İzmir Büyükşehir Belediyesi Kültür ve Sanat Dairesi Başkanlığı yıl boyunca sergilerden tiyatro, konser ve film gösterimlerine dek çok sayıda etkinlik yapıyor. İZFAŞ’ın İzmir Enternasyonal Fuarı kapsamındaki etkinlikleri, TÜYAP İzmir Kitap Fuarı, İzmir Kültür Sanat ve Eğitim Vakfı’nın düzenlediği Uluslararası İzmir Festivali bunlar arasında yer alıyor. Kültür ve Turizm Bakanlığı’na bağlı İzmir Tarih ve Sanat Müzesi ile Resim Heykel Müzesi Sanat Galerisi de Kültürpark’taki diğer mekânlar.  

Kültürpark'a nasıl gidilir?

İzmir Kültürpark, İzmir’in merkez metropol ilçesi Konak sınırlarında yer alıyor. Kentin dört bir yanından ulaşım ağının merkezinde yer alması nedeniyle Kültürpark’a kolaylıkla ulaşım sağlanıyor. Kültürpark İzmir Metro’nun Basmane İstasyonu’na yürüme mesafesinde.

İZBAN Hilal İstasyonu da Kültürpark’ın Kahramanlar tarafından gelmek isteyenler için 10 dakikalık uzaklıkta. Konak Tramvayı ile Kültürpark-Atatürk Lisesi Durağı’nda inerek Lozan ya da Montrö kapılarından fuar alanına girebilirsiniz. Şehrin farklı yerlerinden Şair Eşref Bulvarı’nı kullanan belediye otobüsleri de Kültürpark’ın önünden geçiyor.

Editör: Özlem Çimen Durmaz