İzmir'in dünyaca ünlü köylerinden biri de Birgi. Ödemiş ilçesinde bulunan Birgi, 5000 yıllık bir geçmişe sahip. Bir zamanlar Aydınoğlu Beyliği'ne başkentlik yapan köy, Lidya, Pers, Bergama krallıkları, Roma ve Bizans imparatorluğu egemenliğinde kalmış tarihi yerlerden biri.
Köyün adı bir zamanlar Dioshieron, Pyrgion ve Christopolis isimleriyle de anılmış, son olarak da Birgi adını almış.
1426 yılında tamamen Osmanlı idaresine geçen köy, dünyaca ünlü birçok bilim insanının yetiştiği bir yer olmuş. İlk Türk denizcilerinden, Aydınoğlu Mehmet Bey'in oğlu Gazi Umurbey, Anadolu'nun ilk Müslüman Türk doktorlarından Celaleddin Hızır El Aydıni'nin (Hacı Paşa) ve tanınmış İslam bilgini İmam-ı Birgivi Mehmet Efendi bunlardan bazıları olup kabir ve türbeleri Birgi'de bulunmaktadır.
Tamamı koruma altında
Birgi, çok renkli bir tarihi dokuya sahip olduğundan 1996 yılında tamamı SİT alanı ilan edilerek koruma altına alınmış. Son yıllarda Birgi'deki birçok sivil ve anıtsal mimarlık örneği Kültür Varlıkları Katkı Payı Fonu'ndan alınan pay doğrultusunda sokak sağlıklaştırma ve tek yapı ölçeği restorasyon uygulamaları sonucunda yeniden ilgi odağı haline gelmiş.
Kültür ve Turizm Bakanlığı "Birgi Kültür Envanteri" kayıtlarına göre Birgi'de farklı yıllarda tescili yapılan 11 adet anitsal (hamam, medrese ve camilerden oluşan), 110 adet tabiat varlığı ve sivil mimarlık örneği olmak üzere toplam 221 adet tescilli kültür varlığı bulunuyor.
Adını dünyaya duyurdu
Tarihi yapıları ve geçmişi ile dikkat çeken Birgi, 2012 yılında UNESCO tarafından Dünya Mirası Geçici Listesi'ne eklendi. Köy, 2022 yılında ise Dünya Turizm Örgütü tarafından dünyanın en iyi 32 turizm köyü listesine girmeyi başardı.
Çok sayıda tarihi yapı bulunuyor
Birgi'de çok sayıda tarihi yapı bulunuyor. Gez gez bitiremeyeceğiniz bu köyde mutlaka görmeniz gereken yerlerden biri de Çakırağa Konağı. 1761-1764 yılları arasında, zengin bir tüccar olan Çakıroğlu Mehmet Bey tarafından yaptırılan ahşap konak üç katlı.
Köydeki diğer tarihi eserlerden bazıları ise şöyle: Aydınoğlu Mehmet Bey Camii, Aydınoğlu Hamamı, İmam-ı Birgivi Türbesi, Sandıkoğlu Konağı, Birgivi Mehmet Efendi Medresesi, Karaoğlu Camii, Birgi Surları, Küp Uçuran, Kerim Ağa Konağı.
Dizilere ev sahipliği yaptı
Birgi köyü aynı zamanda dizilere ev sahipliği yapan köylerden biri. Tatar Ramazan dizisi, Yeşil Deniz dizisi, Unutursam Fısılda filminin bazı sahneleri, Görevimiz Tatil filminin bazı sahneleri bu köyde çekildi.
Birgi'ye nasıl gidilir?
İzmir'in meşhur köyü Birgi'ye gitmek için önce Ödemiş'e ulaşmanız gerekiyor. Otobüs veya trenle ulaştığınız Ödemiş'ten kalkan Birgi minibüslerine binerek köye ulaşabilirsiniz.
