İzmir’de görevli göğüs cerrahi uzmanı Doç. Dr. Şeyda Örs Kaya, zamanla yarışın hayati önem taşıdığı akciğer sönmesini saniyeler içinde yaparak hastayı hayata bağlama amacıyla mobil uygulama geliştirdi. Kaya, astım, KOAH, kaza, kesici ve delici alet yaralanmaları gibi sebeplerle meydana gelen akciğer sönme vakalarında, teşhisin hastanın olduğu yerde ve kısa sürede yapılması için 6 ay önce çalışma başlattı. Sağlıklı ve akciğeri sönen hastalardan ses örnekleri alan Kaya, sesleri analiz ederek akciğer sönmesini tespit edecek yazılım hazırladı. Telefona kaydedilen sesi, sağlıklı ve akciğer sönmesi olanların sesleriyle kıyaslayarak sonuç veren uygulama, akciğer sönmesini erken teşhis edilebilecek ve zaman kaybetmeden müdahaleye imkan tanıyacak.
“Yüzde 85-90 doğruluk oranına sahip”
Akciğeri sönen bir hastanın konuşmasından bu durumun anlaşılamadığını anlatan Kaya, “Kaza ya da yaralanma yerinde, diyelim büyük bir deprem oldu, insanlar hastaneye ulaşamıyor, herkesin ulaşabileceği basit bir sistemle buna teşhis koyabilir miyiz? Çalışmamı cep telefonuyla teşhis üzerine gerçekleştirdim. Öncelikle 3 ila 5 saniye olmak üzere akciğer sönmesi olan hastaların ses kayıtlarını cep telefonuna kaydettim. Daha sonra bunları normal akciğer ses kayıtlarıyla karşılaştırarak akciğer sönmesi olan ve normal kişilerin seslerindeki farklılıkları matematiksel olarak gösterdik. Bunu da basit bir yazılıma dönüştürdüm. Henüz ticari boyutta değil ama kullanılabilir düzeyde elimizde bir yazılımımız var. Hastanın 3 ila 5 saniyelik herhangi bir ses kaydı, adını söylemesi ya da ‘iyiyim’ demesi yeterli oluyor. Zaten elimizde akciğer sönmesiyle ilgili parametreler belli. Bunun hızlı bir şekilde analizini yaparak cep telefonuyla teşhis koyma yöntemimiz var. Bu da şu an yüzde 85-90 doğruluk oranına sahip” ifadelerini kullandı.
