Son yılların en sıcak yaz aylarını geçiren İzmir’de, son bir ayda çıkan yangınlar sebebiyle 27 bin hektar ormanlık alan küle döndü. Yangınlara İzmir Büyükşehir Belediyesi ile Tarım ve Orman Bakanlığı ekipleri müdahale ederken, müdahalelerin yetersiz kaldığı bazı alanlarda yangınlar yerleşim yerlerine sıçradı. Ödemiş’te çıkan yangın, müdahalelerin yetersizliğine dair en büyük ve en acı örneklerden biri olurken, Tosunlar ve Karadoğan köylerinde 50 hane yok oldu. Yangınların yarattığı hasar yalnızca orman ve evleri yok etmedi. Ödemiş yangınına müdahale eden Dozer Operatörü İbrahim Demir ve Orman İşçisi Ragıp Şahin de şehit oldu.
Neden yandık?
Orman yangınları pek çok farklı nedenle çıkabilirken, İzmir Valisi Süleyman Elban, kamuoyunu şok edecek nitelikte bir basın açıklaması gerçekleştirdi. Vali Elban açıklamasında, "Hem Çeşme hem Ödemiş hem Seferihisar hem de Foça'daki yangınımız, elektrik hatlarından kaynaklı olarak çıkmış durumda" dedi. Elban’ın açıklamasına GDZ Elektrik’ten jet hızıyla yanıt geldi. GDZ Elektrik açıklamasında, orman yangınlarının ‘elektrik tellerinden’ kaynaklı çıktığına dair somut bir veri olmadığını belirtti.
İtfaiye raporu ortaya çıkardı
GDZ Elektrik’in ‘somut veri yok’ çıkışına yanıt, İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin Menderes’e bağlı Kuyucak Mahallesi’nde 29 Haziran’da başlayan ve kısa zamanda rüzgârın etkisiyle Seferihisar’ı da etkisi altına alan yangınla ilgili yaptığı araştırma ve soruşturmalar sonucunda ortaya koyduğu İtfaiye Raporu’ndan geldi. İtfaiye raporunda yangınların elektrik tellerinden çıktığı belirtilirken, yangınların ortaya çıkma şekli, “Zeytinlik içerisinden geçen alçak gerilim hattında herhangi bir neden ile (rüzgâr nedeniyle elektrik tellerinin birbirine temas etmesi, ark yapması, elektrik hattındaki yıpranma, deforme olma vb.) meydana gelen elektrik kısa devre sonucu çıkan kıvılcımların altında bulunan otları tutuşturması” ifadeleriyle açıklandı.
"4 yangından 1'i elektrik telleri"
CHP İzmir Milletvekili ve TBMM Sanayi, Ticaret, Enerji, Tabii Kaynaklar, Bilgi ve Teknoloji Komisyonu Üyesi Ednan Arslan, geçtiğimiz haftalarda İz Gazete’ye yaptığı açıklamada, her 4 yangından 1’inin elektrik kaynaklı olduğunu söylemişti. Arslan açıklamasında, elektrik tellerinden neden yangın çıktığını, “Her çıkan 4 yangından 1’i elektrikten kaynaklanıyor. Peki bu neden oluyor? Bu, dağıtım şirketleri kendi bölgesinde yapması gereken bakım-onarım çalışmalarını ve temizliklerini yapmadığı için oluyor. Yani şöyle açıklayayım, mesela ark yapıyor ya da sehimden kaynaklı birbirine çarpıyor, kıvılcım üretiyor ve o kıvılcım da eğer altında ot varsa onu tutuşturuyor, ya da tel kopuyor ve o tutuşmaya sebep oluyor. Sonuç itibariyle bakım-onarımların periyodik olarak yapılması elzem ve buna ek olarak direk ve tellerin altındaki alanların temizlenmesi gerekiyor” ifadeleriyle anlatmıştı.
Uçak talebine ret
İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Cemil Tugay, önceki dönemlerde büyükşehir belediye başkanlığı yapan birçok CHP’li isim gibi ‘yangın söndürme uçağı’ ve ‘itfaiye eri’ alımı yapmak istediklerini kaydetmişti. Tugay, her iki alım için de önce bakanlıktan izin almaları gerektiğini kamuoyuna açıklamış ancak büyükşehrin çabalarına rağmen iki alım için de izin çıkmamıştı. Bakanlık, on binlerce hektar alanın küle döndüğü bugün dahi İzmir Büyükşehir Belediyesi’ne yangın söndürme uçağı için alım izni vermedi.
Geç gelen izin
Bakanlık, İzmir Büyükşehir Belediyesi’ne 250 itfaiye eri alımı için geçtiğimiz günlerde izin verdi. Tugay verilen izni, “Herhalde tesadüfen denk geldi, 250 kişilik itfaiye eri alımı için onay geldi” ifadeleriyle duyurdu.
Müdahaleler yeterli miydi?
Her yıl orman yangınlarının çıktığı dönemde tüm Türkiye’de tartışma konusu haline gelen, ‘yangın söndürme’ uçakları bu yıl da tartışmaların merkezindeydi. AKP iktidarı yangınlara müdahale konusunda iktidara geldikleri 2002 yılına göre başarılı olduklarını ifade ederken, yangınlara havadan ve karadan yeterli müdahalenin yapıldığını iddia etti. Ancak İzmir’de çıkan yangınlar nedeniyle on binlerce hektar alan küle dönerken, yangın bölgelerinde inceleme ve gözlem çalışması yapan CHP’li İzmir Milletvekilleri havadan müdahalenin yetersiz olduğunu aktararak AKP’li isimlerin iddialarını yalanladı.