NİL KAHRAMANOĞLU/ İZ GAZETE- Son yıllarda alışveriş merkezlerinde (AVM) örgütlenmeye başlayan ve ilk olarak İKEA ile H&M mağazalarında toplu sözleşme imzalayan Türk-İş’e bağlı Türkiye Kooperatif ve Büro İşçileri Sendikası (Koop-İş), pandemi ile birlikte hem global hem de Türk markalarında ciddi bir örgütlenme atağı gerçekleştirmişti. Pandemiden sonra AVM sektöründe daha görünür olmalarının işçilerin önemli kazanımlar elde etmesine olanak sağladığını söyleyen Koop-İş Ege Bölge Başkanı Umut Başyayla, güzel bir ivme yakaladıklarını belirtti. Yapılan örgütlenmelerin motivasyonu artırdığını da söyleyen Başyayla, “Koop-İş olarak üyelerimizin yüzünü güldürüyoruz. En büyük hedefimiz de budur” dedi.
Hem global hem Türk markaları
Pandemide en büyük mağduriyeti yaşayan kesimlerin başında AVM çalışanlarının geldiğini söyleyen Başyayla, “Mağazalar kapandı, çalışanlar yalnızca devletin verdiği destekle geçinmeye çalıştı. O dönem sadece İKEA ve H&M örgütlü olduğu için buradaki arkadaşlarımıza sendika olarak gerekli destekleri verdik, yanlarında olduk. Bugünkü örgütlenme başarısının fitilini ateşleyen de bu oldu. Hiçbir işçimizi mağdur etmemeye çalıştık. Pandemiden önceki süreçte İKEA ve H&M’de sözleşme imzalamıştık. AVM zincirine 2 off (2 gün tatil) ve haftalık 40 saat çalışma standardını getirdik. Bu iki kriter bizim için olmazsa olmazdı. Bu da sektörde güzel bir enerjiye sebep oldu. Ardından global firmalarda örgütlenmeye başladık. Bu firmalardan en büyüğü Nike. 1 buçuk gün gibi çok kısa bir zamanda örgütlendik. O örgütlenme Puma’yı etkiledi. Ardından Puma ailemize katıldı. Adidas’ta 3 aya yakın uzun bir örgütlenme sürecimiz oldu. Sonrasında orayı da örgütledik. Sadece globalde olmamamız, Türk firmalarında da örgütlenmemiz gerektiğini düşündük. İzmir merkezli Yalı Spor’da Türkiye çapında 27 mağazada örgütlenme çalışmasını bitirdik. En son da Derimod’da da yasal yetkiyi aldık. 850’e yakın işçiyi kapsıyor. Onlar da Koop-İş’e katıldı” diye konuştu.
AVM çalışanlarını yerüstü madencisi olarak gördüklerini vurgulayan Başkan Başyayla, “Yerin altında çalışan madenciden hiçbir farkları yok. Güneşi görmeden, spot ışıkları altında çok uzun saatler çalışıyorlar. Bu emeğinin karşılığının alınması gerektiğini düşündüğümüz için örgütlenme atağı yaptık” dedi.
İnsan onuruna yaraşır çalışma
Çalışanları örgütlemeye iten sebepler ve elde edilen kazanımlardan bahseden Başyayla şunları söyledi:
“İş güvencesi yok. ‘Performansın düşük’ bahanesiyle işten çıkarabiliyorlar. İşe biraz geç gelince 3 tane tutanak tutarak haklı bir fesih gerekçesi yaratabiliyorlar. Ama sendika ile birlikte iş yerlerine iş güvencesi geldi. Keyfi hareketleri engellemiş olduk. Herhangi olumsuz bir durum olursa disiplin kurullarımız devreye giriyor. En büyük kazanım iş güvencesi oldu. Ayrıca iş yerlerinde mobbinge izin vermiyoruz. Çalışma hayatına, insan onuruna yaraşır bir şekilde çalışıyorlar. Sendika sayesinde AVM’lerde çalışanların elde ettiği kazanımlardan biri de sosyal haklar. Ücretin yükselmesi çalışanların performansına olumlu yansıyor. Bunlar da satışları artırıyor. Her zaman söylediğimiz bir şey var; AVM çalışanlarına asgari ücret değil de daha üstü bir ücret verirseniz bu size misliyle döner. Yaptığımız sözleşmelere sosyal yardım kalemi dediğimiz bir madde koyuyoruz. Yemek ücretlerine ciddi oranda artış sağladık. Yol yardımı olmayan yerlerde sözleşmelere yol yardımlarını ekliyoruz. İş yerlerindeki en büyük sorunlardan biri kıdemdir. 10 yıllık çalışanla yeni başlayan bir işçi arasındaki fark her geçen gün azalırken, yapığımız sözleşmelerde bu makası korumaya özen gösteriyoruz. Dini bayramlarda ekstra ücret alıyorlar. Son yaptığımız sözleşmelerde yılbaşı için de ekstra ücret maddesi ekledik. Öte yandan AVM çalışanlarının dinleneceği bir odaları, kendilerine ait bir alanları bile yok. Bu koşulların iyileştirilmesi için örgütlenmeleri şart. Emeklerinin karşılıklarını alsınlar istiyoruz.”
Starbucks’ta da örgütleneceğiz
Güncelde 2 iş yerinde daha örgütlenme çalışması gerçekleştirdiklerini aktaran Başyayla, “İlerleyen dönemlerde Starbucks, Koton ve LCW gibi büyük firmalarda örgütlenmek için çalışmalar yapıyoruz. AVM’lerde tüm iş kollarımızda örgütleneceğiz. Özellikle Starbucks işçisine parantez açmak istiyorum. İşçiler çok büyük emek harcayarak çalışıyor. Ancak emeklerinin karşılığını alamıyorlar. Önümüzdeki süreçte hedeflerimizin başında buranın örgütlenmesi geliyor. Binlerce çalışanı olan bu mağaza zincirindeki arkadaşlara da örgütlenme noktasında çağrı yapıyoruz” dedi.
İşçinin yüzü gülüyor
Türkiye’nin her yerinde, her alanda çalışan emekçilerin örgütlenmesi gerektiğinin altını çizen Başyayla, “İşçilerin, mutlaka bir sendikaya üye olması noktasında elimden geldiğince bilgilendirme yapmaya çalıyorum. Çünkü ne yazık ki eğitim sistemi içerisinde sendikalarla ilgili bir eğitim ve bilgilendirme yok. Sendikaların daha görünür olması noktasında da çalışmalar yapılmalı. Sadece AVM değil tüm işçilerin sendikalara karşı bakış açısını değiştirmesi lazım. Çünkü işveren tasarrufu önce işçi üzerinden yapıyor. Bu yüzden örgütlü olmak çok önemli. Çalışanlara çağrımızdır; gelecekleri için 5 dakikalarını ayırıp bağlı oldukları sendikalara üyeliklerini yapsınlar. Yerüstü madencilerin 2 gün tatil ve haftalık 40 saat çalışma hakkını alabilmeleri için Koop-İş çatısı altında örgütlenmeye davet ediyoruz. İşçimizle omuz omuza olup birçok sorunu çözdük ve çözmeye devam ediyoruz. Bir örgütlenme sonrası iş yerinde işçilerin yüzü gülüyorsa güzel bir şey yapmışsınızdır. Son yaptığımız örgütlenmelerde işçilerin yüzü hep gülüyordu. Bu da motivasyonumuzu artırıyor. Koop-İş olarak üyelerimizin yüzünü güldürüyoruz. En büyük hedefimiz budur. AVM’lerde sendika rüzgârı esmeye başladı. Bu rüzgâra tüm arkadaşlarımızın katılmasını istiyoruz” şeklinde konuştu.
7 bin üyeye hizmet ediyoruz
Koop-İş’e dair bilgi veren Başyayla, “Türk-İş’in 4’üncü büyük sendikası. 19 bin 327 üyemiz. Yarı kamu yarı özel sektörde örgütlüyüz. Kamuda MEB, Emniyet Genel Müdürlüğü, Adalet Bakanlığı, valilik, kaymakamlık, sosyal yardımlaşma vakıfları, vergi daireleri, İŞKUR, KOSGEB, Tarım Kredi Kooperatifleri, pancar kooperatifleri üniversiteler vb. gibi yerlerde 130’a yakın toplu sözleşme imzaladık. Ege Bölgesi olarak İzmir Şube’ye bağlı Manisa, Aydın, Muğla, Uşak’ta faaliyet gösteriyoruz. Toplam 7 bin üyeye hizmet ediyoruz” diye konuştu.
