İZ GAZETE-  Geçtiğimiz günlerde TMMOB Jeoloji Mühendisleri Odası İzmir Şubesi, İzmir Büyükşehir Belediyesi Başkanı Tunç Soyer’in “İzmir Afet Planı-Deprem Hazırlık ve Dirençlilik Çalışmaları” bilgilendirme toplantısında  "Statik projeye esas teşkil edilecek zemin raporlarının geoteknik konusunda yüksek lisans yapmış uzman inşaat mühendisler tarafından hazırlanmasına yönelik mevzuat düzenlemesi yapılmasını sağlayacağız" ifadelerini kullanmasına tepki göstermiş, "Yürürlükteki mevzuata göre; Zemin ve temel etüdü veri raporu Jeoloji ve Jeofizik Mühendislerince, Geoteknik rapor ise Jeoloji ve İnşaat Mühendislerince, birlikte hazırlanması gereken raporlardır” demişti.

İş birliği içinde çalışmaya davet ediyoruz

Bugün ise TMMOB İnşaat Mühendisleri Odası yaptığı açıklamada, "Geoteknik rapor, tüm dünyada olduğu gibi, geoteknik mühendisinin veya geoteknik konusunda tecrübeli bir inşaat mühendisinin yetki ve sorumluluğundadır. İnsan hayatının söz konusu olduğu veri rapor çalışması ile ilgili her disiplinin kendi sorumluluğundaki kısma riayet etmesi gerektiğini hatırlatıyor, tüm disiplinleri mevcut bilimsel birikimlerine en uygun şekilde iş birliği içinde çalışmaya davet ediyoruz" ifadelerini kullandı.

Bir inşaat mühendisliği disiplini

Yapılan açıklamada, "İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Sn. Tunç SOYER’in 23.02.2023 tarihinde gerçekleştirilen “İzmir Afet Planı-Deprem Hazırlık ve Dirençlilik Çalışmaları” bilgilendirme toplantısının kapanış konuşmasında geoteknik mühendisliği ile ilgili yaptığı açıklama, bu sürecin içerisinde olan diğer meslek disiplinlerince eleştirilmiş ve anlaşılması zor bir tepkiye neden olmuştur. Öncelikle geoteknik mühendisliği; jeoloji ve jeofizik mühendisliği gibi yer bilimleri ve mühendislik disiplinlerinin sağladığı bilgileri yapı için güvenli ve ekonomik temel sistemini belirlemek üzere değerlendiren bir inşaat mühendisliği disiplinidir. Yapıların projelendirme ve inşasından sorumlu inşaat mühendislerinin yapının yer alacağı saha ile ilgili her türlü zemin araştırması ve geoteknik çalışmalarda elde edilen sonuçlara bağlı olarak geoteknik mühendisliği alanında uzman veya tecrübeli bir inşaat mühendisi tarafından yapılan değerlendirmelere ihtiyacı vardır" ifadeleri kullanıldı.

Herhangi bir ülke yok

"Yapıların oturacağı, dayanacağı veya içinde yer alacağı her tür zeminin yapı gereklerine uygun olarak etüdü ve yapı temel sisteminin bu etüt sonuçlarına göre tasarlanması bir İnşaat Mühendisliği disiplini olan Geoteknik Mühendisliği’nin uzmanlık alanıdır" denilen açıklamada, "Tüm dünyada uygulandığı gibi Geoteknik Rapor, geoteknik mühendisi tarafından veya bu alanda tecrübeli bir inşaat mühendisi tarafından hazırlanan bir rapordur. Zemin Etüt Raporlarının hazırlaması konusunda Jeoloji ve Jeofizik mühendislerinin yetki ve görev alanı, Geoteknik uzmanı İnşaat Mühendisi tarafından talep edilen verileri içeren “Veri Raporu” ile sınırlıdır. Temel taşıma gücünün, oturma ve sıvılaşma gibi hesaplamaların Jeofizik veya Jeoloji Mühendisleri tarafından yapıldığı herhangi bir ülke yoktur. Türkiye Bina Deprem Yönetmeliği’nin “Ek 16A - Zemin Araştırmaları İçin Genel Kurallar” Bölümü’nün 16A.3.1 Maddesi’nde; laboratuvar deneylerinin yapı ve zeminin özelliklerine göre projeden sorumlu inşaat mühendisi tarafından planlanması hükmü bulunmaktadır. Dolayısıyla tamamen bir Geoteknik Mühendisliği alanı olan zemin dinamiği başta olmak üzere, TBDY 2018’e göre temel taşıma gücü (zemin emniyet gerilmesi kavramı geçersizdir) hesaplamalarının yer aldığı bir raporda diğer disiplinlerin imzasının olması, ancak ve sadece proje kapsamında kullanılan verilerin sorumluluğunun üstlenilmesi içindir" ifadeleri yer aldı.

Her disiplin kendi sorumluluğunda kısma riayet etsin

Açıklama son olarak şu ifadeler kullanıldı:

Geoteknik rapor, tüm dünyada olduğu gibi, geoteknik mühendisinin veya geoteknik konusunda tecrübeli bir inşaat mühendisinin yetki ve sorumluluğundadır. İnsan hayatının söz konusu olduğu veri rapor çalışması ile ilgili her disiplinin kendi sorumluluğundaki kısma riayet etmesi gerektiğini hatırlatıyor, tüm disiplinleri mevcut bilimsel birikimlerine en uygun şekilde iş birliği içinde çalışmaya davet ediyoruz.

Editör: Duygu Kaya