Ipsos Türkiye’nin 2024 Alışverişçi Yıllığı verileri, ülkenin ekonomik ve duygusal durumuna dair bir gerçeği ortaya çıkarıyor. Yapılan araştırmaya göre, 2024 yılı boyunca hanelerin yüzde 68’i harcamalarını kısmak zorunda kaldığı ancak yüzde 12'sinin ise giderlerini dengeleyebildiğini açıklandı. Elde edilen bu veriler, bireylerin sadece ruhsal değil, maddi açıdan da baskı altında olduğunu işaret ediyor.
Alışveriş sıklığı yükselse de satın alınan ürün sayısı düştü
Düşük seviyelerde seyreden alışveriş sıklığı trendi, 2024 yılı itibari ile yeniden yükselişe geçti. Enflasyonun geçtiğimiz iki yıla oranla daha düşük açıklanmasına rağmen, hızlı tüketim ürünlerine yapılan harcamaların ortalama yüzde 68 oranında arttığı tespit edilmiştir. Yaşanan bu artış, daha fazla ürün alınması anlamına gelmiyor, bireyler daha sık alışverişe çıksa da artık daha az ürün satın alıyor. 2023 yılı verilerinde 202 olan alışveriş sıklığı oranı, 2024 yılına gelindiğinde 219'a yükselse de, alışveriş sırasında satın alınan ürün sayısı azaldı.
Bazı harcamalarda kısıtlamaya gidilmiş
Türkiye’deki hanelerin yüzde 32’si enflasyon artışını çok aşmadan, yüzde 43’ü ise ortalama enflasyon değerini aşarak yılı kapattı. Bireyler geçen yıla göre, daha az hızlı tüketim ürünü alışverişi yapıyor ve daha fazla harcama yapanlara göre özellikle et ürünleri alımında, kişisel bakım ve temizlik ürünleri harcamalarında daha çok kısıtlamaya gitmek durumunda kalıyor.
Artan borçların altından kalkabilmek ise zorlaşıyor
Kişilerin bütçeleri daralırken, kredi kartı kullanımı rekor seviyelere ulaştı. Haneler, hızlı tüketim ürünü harcamalarının yüzde 46’sı kredi kartıyla gerçekleştiriyor. Artan borçların altından kalkabilmek ise zorlaşıyor. Kart kullanıcılarının yüzde 85’i kredi kartı borcunu tamamen ödeyemediğini söyledi.
İyi fiyat, indirim marketi alışkanlığı
2024 yılıyla birlikte tüketiciler yeniden “iyi fiyat, indirim marketi” alışkanlığına yöneldi. Uygun fiyatlı ürün arayışı artarken, 2025’in ilk üç ayındaki alışveriş eğilimleri de bu tercihin devam edeceğini ortaya koydu. Ekonomik belirsizlik ve zayıflayan umut, tüketiciyi uzun vadeli planlardan uzaklaştırarak günlük ihtiyaçlara yönlendiriyor. Tüketici, artık hem bütçesini koruyacak hem de yaşamını kolaylaştıracak kaliteli çözümleri tercih ediyor.
