İZ GAZETE- İş Sağlığı ve Güvenliği konusunu meclis gündemine taşıyan HDP İzmir Milletvekili Serpil Kemalbay, Avrupa Birliği'nin (AB) Eurostat ofisi ve Sosyal Güvenlik Kurumu'nun (SGK) verilerine göre Türkiye iş kazalarında en fazla insanın yaşamını yitirdiği ülkeler sıralamasında birinci sırada yer aldığı bilgisini paylaştı.
2022'DE 646 EMEKÇİ YAŞAMINI YİTİRDİ
2012 yılında hükümet ve ilgili bakanlık yetkililerinin çıkarılan 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu ile “yasadan sonra iş kazaları ve meslek hastalıklarında azalma olacaktır" sözlerini anımsatan HDP'li Kemalbay, 20 yıllık AKP iktidarı döneminde 29 bine yakın işçinin iş cinayetlerinde hayatını kaybettiğini ve kaybetmeye devam ettiğini söyledi.
İş Sağlığı ve İşçi Meclisi Güvenliği (İSİG) Raporunda ki verilere dikkat çeken Kemalbay, "Yalnız 2022 yılının Ocak ayında 120, Şubat ayında 109, Mart ayında 121, Nisan ayında 129 ve Mayıs ayında 167 almak üzere en az 646 emekçinin hayatını kaybettiği belirtilmiştir" dedi.
İŞ CİNAYETLERİ SİSTEMATİK HALE GELDİ
İş cinayetlerinin öngörülebilir ve önlenebilir olduğu halde iktidarın uyguladığı neoliberal ekonomi politikaları sonucunda sistematik hale geldiğini kaydeden Kemalbay, iş cinayetlerinin nedenlerini sıralayarak, "Katliam boyutuna ulaşan bu ölümlerin altında iş güvencesinin azalması, serbestleştirme, özelleştirme, sendikasızlaştırma, esnek, güvencesiz çalışma, kayıt dışı istihdam politikaları, çalışma koşullarının ağırlığı, uzun çalışma süreleri, işçilere iş kazalarını önleyecek kişisel koruyucu iş güvenliği donanım malzemelerinin verilmemesi, işverenlerin önlem almadaki isteksizliği, işyerlerinin denetlenmemesi, yaşanan her bir ölüm sonrası başlayan hukuksal süreçlerden caydırıcı cezaların çıkmaması yatmaktadır" sözleriyle tepki gösterdi.
GEMİ SÖKÜM TESİSLERİ İZMİR'E ZARAR VERİYOR
İzmir Aliağa Gemi Söküm tesislerinin İzmir halkına ve ekolojiye verdiği zararlara dikkat çeken HDP'li Kemalbay, "Hiçbir Avrupa ülkesinde gemi söküm tesisine izin verilmezken, Türkiye’de ağır kirlilik yaratan, işçi sağlığı iş güvenliği başta olmak üzere İzmir’i, İzmirlileri, ekolojiyi geri dönüşü olmayacak şekilde tahrip eden bu tesislere izin verilmesi kar için emekçilerin sağlığının, İzmir halkının sağlık ve güvenliğinin, ekolojik tahribatın hiçe sayıldığını bir kez daha göstermektedir" eleştirisinde bulundu.
YÖNETMELİK İHLAL EDİLİYOR, DENETİM YOK
İş cinayetlerinin uygulanması gereken iş sağlığı ve güvenliği yönetmeliklerinin ihlal edilmesi ve denetimsizlik sonucu meydana geldiğini belirten Kemalbay, "Dünyanın 3. büyük ve Avrupa’nın tek gemi söküm tesisi olan ve son 10 yılda 69 Gemi Söküm işçisinin çalışırken iş cinayetlerinde yaşamını yitirdiği, sömürünün en ağır şekilde yaşandığı, işçilerin iş kazalarını önleyecek kişisel koruyucu iş güvenliği donanım malzemelerinin verilmesi talebi ile de bir süre önce greve gittikleri, işçilerin yanma, sakat kalma, asbest, kurşun gibi ağır metallere maruz kalmanın sıradanlaştığı İzmir Aliağa Gemi Söküm Bölgesinde faaliyet gösteren Şimşekler Gemi Söküm’de işçi olarak çalışan Yıldırım Kipel 10 Haziran 2022 günü gemideki yakıt tankına ait boruyu kestiği sırada yakıtın üzerine dökülmesi sonucu yaşamını yitirmiştir" bilgisini paylaştı.
GEMİ SÖKÜM TESİSLERİNİ KAPATACAK MISINIZ?
Kemalbay, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin'e şu soruları yöneltti:
İzmir Aliağa Gemi Söküm Bölgesinde faaliyet gösteren Şimşekler Gemi Söküm’de işçi olarak çalışan Yıldırım Kipel’in iş cinayetinde yaşamını yitirdiği bilginiz dahilinde midir?
Şimşekler Gemi Söküm İşletmesi ve bölgede yer alan diğer gemi söküm işletmelerine denetim ve iş müfettişi görevlendirmesi yapılmış mıdır?
Bakanlığınızca Yıldırım Kipel’in iş cinayetinde yaşamını yitirmesine yönelik olarak firma hakkında idari ve cezai bir soruşturma başlatılmış mıdır?
Son 10 yıl içerisinde Aliağa’daki gemi söküm tesislerinde yaşanan iş kazası sayısı kaçtır? Bu kazalarda kaç işçi sakatlanmış, kaç işçi iş cinayetinde yaşamını yitirmiş?
Bakanlığınız tarafından 2000’e yakın Aliağa Gemi Söküm işçisinin 11 Şubat 2022’de başlatmış oldukları grevlerinde ortaya koymuş oldukları taleplerinin karşılanması ve yaşanan hak ihlallerinin sonlandırılmasına yönelik gerekli sağlık ve güvenlik önlemlerini yerine getirmeyen gemi söküm tesislerine yaptırım uygulanmış mıdır?
Aliağa’da faaliyet gösteren 22 gemi söküm tesisinin işçi sağlığı ve iş güvenliği koşulları en son hangi tarihte denetlenmiştir? Denetlendi ise hazırlanan raporda hangi ihlaller tespit edilmiştir? Tespit edilen ihlallere yönelik olarak hangi yaptırımlar uygulanmıştır?
Aliağa Gemi Söküm İşletmelerinde Kişisel Koruyucu Donanımların denetimlerden önce dağıtıp, denetimlerden sonra geri toplandığı iddiası doğru mudur?
Aliağa Gemi Söküm İşletmelerinde çalışma sistemine uygun işçilerin iş kazalarını önleyecek kişisel koruyucu iş güvenliği ve donanım malzemelerinin verilmediği iddiaları araştırılmış mıdır?
Aliağa Gemi Söküm Tesislerinde Asbestle Çalışmalarda Sağlık ve Güvenlik Yönetmeliği hükümleri uygulanmakta mıdır?
Geni söküm sektöründe çalışıp meslek hastalığına yakalanan işçi sayısı kaçtır?
Gemi Söküm tesislerinin bulunduğu Aliağa’da kaç yurttaş bu sektörün çevreye yaydığı asbestli toz, zehirli gazlar, radyasyon bulaşılı atıklar ve ağır kimyasallar sebebiyle hastalanmış ve/veya yaşamını yitirmiştir? Bu verileri ölçmek için bilimsel araştırma yapılmış mıdır?
İş kazaları, iş cinayetleri ve meslek hastalıklarındaki artışın Bakanlığınızın denetim sorumluluğunu yeterince yerine getirmemesi sonucu yaşanan ihmallerden kaynaklandığını düşünüyor musunuz?
İş kazaları ve iş cinayetlerinde yaşanan vahim tablo ortada iken Bakanlığınızca tüm çalışma alanlarında iş güvenliği önlemlerinin artırılması, bağımsız denetim sisteminin yerleştirilmesi, iş cinayetlerinin ve iş kazalarının ortadan kaldırılması yönünde sorumlulukların yerine getirilmesine yönelik herhangi bir girişimde bulunulması düşünülmekte midir?
ILO’nun Türkiye tarafından da imzalanan “155 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği ve Çalışma Ortamına İlişkin Sözleşme”, “161 sayılı Sağlık Hizmetlerine İlişkin Sözleşme” ve “187 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliğini Geliştirme Çerçeve Sözleşmesi ve C190 Sayılı Şiddet ve Taciz Sözleşmelerinde belirtilen “İş kazaları, meslek hastalıkları ve bunlara bağlı ölümlerin azaltılması için gerekli tedbirlerin alınması yönünde Bakanlığınızca belirlenen politikalar nelerdir?
Hiçbir Avrupa ülkesinde Gemi Söküm tesisine izin verilmezken bilim insanlarının, çeşitli STK’ların ve derneklerin yıllardır Aliağa Gemi Söküm Tesislerinde gemi sökümlerden ortaya çıkan asbest ve zehirli maddelerin, işçi sağlığı iş güvenliği başta olmak üzere halk sağlığını, ekolojiyi geri dönüşü olmayacak şekilde tahrip ettiği ve tehlike saçmaya devam ettiğine yönelik açıklamaları doğrultusunda bölgede bulunan 22 gemi söküm tesisinin kapatılması düşünülmekte midir?
