CENGİZ ALDEMİR/ ANKARA- Pandemi sürecinin özellikle ülkenin dezavantajlı gruplarında yarattığı eşitsizlikler çerçevesinde kadın yoksulluğunun derinleştiğini ve daha da artacağını belirten HDP İzmir Milletvekili Serpil Kemalbay, sosyal devlet ilkesi ve sağlık hakkının korunması amacıyla hijyenik ped ve tampon gibi ürünlere okullarda, yurtlarda, sığınmacı kamplarında, tarım işçilerinin barınma alanlarında, cezaevlerindeki kadın, kız çocukları ve regl olmaya devam eden trans bireylerin ücretsiz erişiminin sağlanması için yasal düzenleme yapılarak bütçeden pay ayrılmasını istedi.
YOKSULLUK EN ÇOK KADINLARI ETKİLEDİ
Bir yıldır süren Covid-19 pandemisinin yoksulluğu arttırdığını, bu süreçten en fazla kadınların etkilendiğini belirten Kemalbay, Birleşmiş Milletlerin Covid-19 Küresel Toplumsal Cinsiyet Müdahalesi İzleme Aracı verilerinde, dünya devletlerinin çoğunun kadınları ve kız çocuklarını Covid-19 krizinin neden olduğu ekonomik ve sosyal etkilerden korumak için yeterince tedbir almadığı bilgisini paylaştı.
Açıklanan raporlar ve yaşanan Covid-19 pandemisi nedeniyle derinleşen yoksulluk ve ekonomik kriz göz önüne alındığında kadın yoksulluğunun Türkiye’de de artarak devam ettiğini belirten Kemalbay, “Kadınların yoksulluğunu bir tezahürü de ise pandemi sürecinde artan işsizlik ve gelir düşüşleri sebebiyle kadınların, kız çocuklarının ve trans bireylerin alım güçlerinin yetmemesi nedeniyle regl oldukları zaman kullanmaları gereken hijyenik ürünlere erişememelerinden kaynaklı regl yoksulluğudur. Menstrüasyonun bu evresinde kullanmak zorunda oldukları temel hijyen ürünlerine fiyatlarının yüksekliği nedeniyle hijyenik pede ulaşmakta daha da zorluk çekmeleridir” dedi.
HİJYENİK PED’İN ÜCRETSİZ OLDUĞU ÜLKELER VAR
Dünya ülkelerinde yapılan uygulamalara dikkat çeken Kemalbay, 2018 yılında okullarda ve üniversitelerde ücretsiz hijyenik ürünler sağlayan, geçen yıl içerisinde hijyen ürünlerini ücretsiz hale getiren dünyada ilk ülkenin İskoçya olduğunu, Yeni Zellanda’da 2021 yılında hayata geçirilmesi planlanan program kapsamında ilk olarak yardıma en çok ihtiyaç duyulan bölge olarak belirlediği Waikado’daki 15 okula ücretsiz hijyenik ped sağlama kararı alan ülke örneklerini paylaştı.
HİJYENİK PED KIZ ÇOCUKLARININ SOSYAL YAŞAMINI ETKİLİYOR
Türkiye'de en çok mevsimlik tarım işçileri, mülteciler, büyük kentlerin yoksul kesimlerinde yaşayan kadın, kız çocukları, cinsiyet kimliğinden dolayı çeşitli ayrımcılıklara maruz kalan ve regl olmaya devam eden trans bireyler ile kadın mahpusların regl yoksulluğu ile mücadele ettiğini vurgulayan Kemalbay,“Hijyenik bir ped firmasının 2020 yılında özel bir araştırma şirketi ile Türkiye genelinde ortaokul ve lise öğretmenleriyle gerçekleştirdiği bir araştırmaya göre; her 10 kız öğrenciden birisinin, ailesinin ekonomik durumları nedeniyle hijyenik pede ulaşamadıkları ve bu yüzden okula devam edemedikleri, hijyenik pede ulaşamadıkları için hijyenik olmayan alternatiflere yönelen kız öğrencilerinin, özgüven düşüklüğü nedeniyle okullarının yanı sıra arkadaşlarından ve sosyal çevrelerinden uzak kaldıkları tespitinde bulunmuştur” ifadelerini kullandı.
MESTURAL ÜRÜNLER ÜCRETSİZ OLSUN
Konuyla ilgili, “Konuşmamız Gerek Girişimi” nin özellikle sosyo-ekonomik bakımdan dezavantajlı olan tarım işçileri, mülteciler gibi gruplar için hijyenik ped gibi menstrual ürünlerin lüks ve erişilemez olduğu, bu ürünlere erişemeyen pek çok kadın ve kız çocuğunun paçavra, gazete, yaprak kullanmaları sonucu enfeksiyonlar ve ciddi sağlık sorunları yaşadıkları tespitlerini de paylaşan Kemalbay, Anayasa'da ikinci kuşak haklar arasında saydığı sağlık hakkının pozitif statüde bir hak olduğunu anımsatarak, “ Vermiş olduğum teklifle; sosyal devlet ilkesi ve sağlık hakkının korunması amacıyla hijyenik ped ve tampon gibi ürünlere özellikle okullarda, yurtlarda, sığınmacı kamplarında, tarım işçilerinin barınma alanlarında ve cezaevlerinde bulunan kadınların, kız çocuklarının ve regl olmaya devam eden trans bireylerin ücretsiz erişimlerinin sağlanması amacıyla her yıl bütçe kanunlarında yer alacak yasal bir düzenleme önerilmektedir.”
