İzmir'in Ödemiş ilçesine bağlı Birgi'de yer alan Hatuniye Türbesi, Aydınoğlu Mehmet Bey’in kız kardeşi Sultan Şah adına 1310 yılında inşa edildi.
Hatuniye (Sultan Şah-Ümmü Sultan) Türbesi, Ödemiş ilçesinin Birgi Mahallesi’nde, Ulu Cami’nin güney cephesinde yer alıyor. Türbenin giriş kapısı üzerindeki kitabeye göre, Aydınoğlu Mehmet Bey’in kız kardeşi Sultan Şah için Hicri 710 (Miladi 1310) yılında inşa edildi.
Türbenin mimari yapısı
Yapı, Sultan Şah’ın vakfettiği ancak günümüze ulaşamayan bir medreseyle birlikte planlandı. Türbenin çevresi bir dönem hazireye dönüşmüş olsa da, yapılan çevre düzenlemeleri sırasında buradaki mezar taşları kaldırıldı. Türbe, moloz taş ve tuğladan inşa edilerek altıgen plan üzerine oturtulmuş, üzeri ise kubbeyle örtülmüştür. Zaman içinde geçirdiği onarımlar nedeniyle orijinal yapısından bazı özellikler kaybolmuştur.
Kasnaksız ve basık bir kubbeye sahip olan türbenin kubbesi, doğrudan taşıyıcı duvarların üzerine yerleştirilmiştir. Güney yönünde bulunan kapıdan girilen yapının her cephesine yuvarlak kemerli pencereler açılmıştır. Günümüzde ise kuzey cephesindeki pencere örülmüş, bu alan sağır duvar haline getirilmiştir.
Türbenin girişi dışarı doğru uzanmış olup, bu bölüm eyvan biçimine dönüştürülmüştür. Hafif sivri kemerli eyvanın iç kısmında ve yan yüzeylerinde karşılıklı birer niş yer almaktadır. Geçmeli basık kemerli girişin kilit taşında kabara ve iki yanında madalyon motifli sade süslemeler yer alır. Giriş kemerinin üstüne, iki satır sülüs hatla yazılmış kitabe yerleştirilmiştir.
Türbe içerisindeki mezar kime aittir?
Türbe içinde bulunan mezarın sonradan yerleştirildiği anlaşılmıştır. Türk tarihçisi İbrahim Hakkı Uzunçarşılı’nın yayımladığı bilgilerde, bu mezarın Şah Sultan’a ait olup olmadığı bilinmemektedir.
Hatuniye Türbesi'ne nasıl gidilir?
Hatuniye Türbesi'ne İzmir merkezden özel araç ile gitmek isteyenler, D550 üzerinden Isparta - İzmir Yolu/Mürselpaşa Blv. üzerinden Yeşildere Cd./D300/D550 hedefine gidin. Ardından, Torbalı konumunda Ekoten Cd. hedefine gitmek için D550 ve İzmir Aydın Cd. rotasını izleyin. Sonra, Zeytinova konumunda İzmir Ödemiş Yolu/D310 hedefine gitmek için Bayındır Torbalı Yolu, Bayındır Yolu Cd., Yağcı Kavak Küme Evleri ve Bayındır Yolu rotasını izleyin. Daha sonra, Ödemiş konumunda Atatürk Cd. hedefine gitmek için D310 rotasını izleyerek, Birgi konumundaki hedefinize gitmek için Atatürk Cd. üzerinde ilerlerseniz Birgi'ye ulaşmış olacaksınız. Buradan itibaren mahalle halkına sorarak türbeye kolayca ulaşabilirsiniz.
