GÜLSEN CANDEMİR / İZ GAZETE - Bir zamanlar İzmir’in kalbinin attığı Anafartalar Caddesi, şimdilerde tam bir keşmekeş içerisinde. Ticaretin kuralsızca yapıldığı, hijyen kurallarının uygulanmadığı, kaçak otellerin bittiği caddede, tarihi yapılar da bakımsızlıktan bir bir yok oluyor. Osmanlı döneminde, Cumhuriyet’in kuruluşundan sonra da güzel günler yaşayan cadde, son yıllarda tanınmayacak kadar kötü bir halde. İşporta işgali ve bozulan demografik yapısı ile eski günlerden eser kalmayan Anafartalar Caddesi, tüm kurumlardan ilgi bekliyor. İşporta işgalinden, denetimsizlikten, tarihi yapılara önem verilmemesinden şikâyet eden bölge halkı İz Gazete’ye konuştu.
ŞEHRİN KALBİYDİ
9 Eylül 1922’de Mustafa Kemal Atatürk ve silah arkadaşları Anafartalar Caddesi üzerinden Konak Meydanı’na geçer. İzmir’in kurtuluşunun ardından caddenin adı İzmir Büyükşehir Belediye Meclisi’nin aldığı kararla ‘Anafartalar Caddesi’ olarak belirlenir. Basmane Garı’na gelen trenler; ilçelerden, illerden İzmir’e insan taşır, o insanlar da Anafartalar Caddesi üzerinden Kemeraltı’na ve tarihi saat kulesinin olduğu Konak’a giderdi. Pek çok tarihi oteli, hamamı, ibadethaneleri, hanları, hamamları, sebilleri içerisinde barındıran Anafartalar Caddesi, on yıllarca İzmir’in kurtuluş törenlerine de ev sahipliği yapmıştı. Antik dönemden günümüze kadar İzmir’deki en eski merkezi ulaşım noktası olan Anafartalar Caddesi, 9 Eylül Meydanı’ndan başlayıp Konak Meydanı’nda son buluyor. Son on yıl içerisinde mültecilerin de yoğun olarak yaşamaya başlaması ile karmaşık bir hal alan cadde, artık bakım ve ilgi istiyor.
İKİ AİLE KALDIK
Yetmiş yıla yakındır Anafartalar Caddesi Çorakkapı Cami karşısında oturan Emekli İnşaat Mühendisi Kemal Usluoğlu, bölgenin yaşadığı değişimi, “1950’den beri burada yaşıyorum. Geride, burada yaşayabilen sadece iki aile kaldı. Bölgedeki dokunun değişmesi, belediyenin ilgisizlikleri nedeniyle burada yaşamak isteyen kimse kalmadı. Şu an gördüğünüz çarşı 1950’den kalma. O günden beri esaslı hiçbir iyileştirme yapılmadı. Ben burada oturuyorum ama bu kötü manzarayı görmemek için başka yerlerde günümü geçiriyorum. Kaldırımdaki seyyarlardan eve giremiyoruz. Kaldırımda yürünmüyor. Herkes sokakta yürümek zorunda kalıyor.” sözleri ile anlattı. Belediyelerin bölgeyi yenilemeye, eski düzenine getirmeye güçlerinin yetmeyeceğini ileri süren Usluoğlu “Eskiden zabıtadan korkulurdu şimdi öyle değil. Zabıtanın kolluk kuvvetiyle gelmesi gerekir. Zabıta bir gün geliyor bir daha gelmiyor. Devamlılık da yok. Her belediye başkanı buraları düzenleyeceğim diye göreve başlıyor ama maliyetli olduğu için yapamadan gidiyor. Burayla gerçekten ilgilenilse burası müthiş bir ören yeri olur, çevresi de korunmuş olur.” diye konuştu.
BAŞKANLARDAN ZİYARET
Basmane’ye dair kitaplar yazan kent gözlemcisi Orhan Beşikçi ise, cadde üzerinde çok sayıda kültür varlıkları bulunduğunu hatırlattığı konuşmasında “Türkiye’nin önemli üç garından biri Basamane Gar, Latife Hanımın dünyaya geldiği Uşakizade Konağı, Roma dehlizi, şehrin en eski otelleri, eski hanlar, ibadethaneler, kortejolar, hamamlar bu cadde üzerinde. Caddedeki eksiklerin giderilip restore edilmesi ve caddenin şehre yeniden kazandırılması gerekiyor.” dedi. İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer’in yakın zamanda Basmane’yi dolaştığını ve ilgileneceklerini söylediğini ifade eden Beşikçi “Hemen birkaç gün önce teknik ekibin çalışmalara başladığını gördüm. Büyükşehir Belediyesi daha önce Mezarlıkbaşı ve Çorakkapı arasında roleve çalışmaları yapmıştı. Bu çalışmaların hayata geçirilmesi gerekiyor. Konak Belediye Başkanı Abdül Batur’la da bölgenin sorunları için görüştük. Basmane, iki başkandan da olumlu adımlar bekliyor.” şeklinde konuştu.
ÇOK GÜZELDİR AMA…
Anafartalar Caddesi’nin bulunduğu Altınordu Mahalle Muhtarı Vesi Çalan da eksikleri ve beklentileri bizimle paylaştı. 25 yıldır mahallede yaşayan Çalan “Mevcut sorunları başkanımıza söyledik ama halen bir adım atılmadı. Yol düzenlemeleri, aydınlatma istiyoruz. Sokak tek yön ve bu nedenle yaralanmalara varan kavgalar oluyor. O nedenle sokağın trafiğe kapatılmasını ve esnaf için belli saatlerde açılmasını istiyoruz. Kayıt dışı otellerin denetim altına alınması gerekiyor, bu otellerde bir yatakta 2-3 kişinin yattığını biliyorum. Burası denetlenirse çok güzel bir yer.” dedi.
