Kurtuluş savaşı araştırmalarıyla haklı ün yapan İzmir Gazeteciler Cemiyeti üyesi, 2021 yılı Yunus Nadi Ödülü sahibi, gazeteci yazar Yaşar Aksoy’un, kurtuluş savaşının bilinmeyen tarihini anlatan Hasan Tahsin, Gavur Mümin, İstiklal Süvarisi kitaplarından sonra, 4.olarak milli mücadelede dağlardaki halk isyanını anlatan “Efeler İsyanı” isimli kitabı, Kırmızı Kedi Yayınevi’nden basılarak raflarda yerini buldu.
KİTAP GİZLİ BİR HATIRATI AYDINLATTI
“Efeler İsyanı” kitabı, şimdiye kadar karanlıklarda kalmış olan Batı Anadolu direnişinin önderlerinden, Milli Aydın Alayı Kumandanı, Yörük Ali Efeyi vatan mücadelesine inandıran ve hayatının sonuna kadar yanından ayrılmayan Üsteğmen Zekai Kaur’un gizli hatıratını ortaya çıkardı.
Hatırat bölümünün yanı sıra, Yörük Ali efe, Demirci Mehmet efe, Gökçen efenin ilginç ve çarpıcı hayatlarının ilinmeyen ayrıntıları ve başta Halikarnas Balıkçısı, Dr.Bedri Noyan, Ahmet Diker, İsmail Özboyacı, Nebi Kayan, Etem Oruç gibi efe yazarlarının katkıları ile “Efe kültürü” ilk kez derli toplu okuyucuya sunulmakta.
ZEKAİ KAUR KİMDİR?
Zekai Kaur, bir İstiklal Savaşı kahramanıdır.. Milli Mücadele resmen Mustafa kemal Paşa tarafından örgütlü olarak askeri biçimde başlatılmadan çok önce dağa çıkarak Yunan kuvvetlerine karşı çarpışmaya başlayan bir Türk subayıdır. Anadolu’daki efeler isyanının örgütleyicisidir.
Harbiye öğrencisi iken Balkan Savaşı’na katıldı. Birinci Dünya Savaşı’nda çarpıştı. İzmir’in işgalinden sonra, İç Batı Anadolu’ya kaçıp, Emperyalizme karşı “Milli İsyan” amacıyla dağlardaki efelere katıldı, ilk efe direnişlerini örgütledi, Yörük Ali Efe’yi milli mücadeleye kazandırdı. Milli Aydın Alayı Komutanlığını üstlendi.
İzmir’in kurtuluşu 9 Eylül’de Karşıyaka’ya bayrak çeken Üsteğmen olarak tarihe geçti. Cumhuriyet’in ilanında toplar atılırken, Bornova’da tanıştığı nişanlısı Halide Hanım ile 1 Kasım 1923 günü evlendiler. İnci (Şerbetçioğlu) ve Özgül (Çağlayan) isimli iki kızı oldu. Karşıyaka’da yaşadı..
Hayatının sonuna kadar Yörük Ali Efe’nin yanında bulundu, ortağı oldu. Şehit efelerin kabirlerini yaptırdı, Milli Mücadele hatıralarını kaleme aldı. Karşıyaka Ordu Caddesi’ndeki “Milli Mücadele Anıtı”na Zühtü Işıl ve Bombacı Ali Çavuş ile birlikte Karşıyaka’yı kurtaran komutan olara ismi yazıldı. Bahariye Mahallesinde bir parka ismi verildi. Çok önemli hatıratı ailesi tarafından, 1986 yılında Yaşar Aksoy’a intikal etti...
GİZLİ HATIRATIN KAPSAMI
Yaşar Aksoy, hatırata nasıl sahip olduğunu İZ gazetesine anlattı:
“Özgül abla, bizim lisenin en güzel kızıydı; belki de dünyanın en güzel kızıydı.. İzmir Karşıyaka Lisesi’nin 19 Mayıs’lardaki stadyum gösterilerinde en önde, daima o yer alırdı. Asil bir aileye mensuptu, Milli Mücadele kahramanı Zekai Kaur’un kızıydı.
Annem, Özgül ablanın Karşıyaka Lisesi’nde tarih öğretmeni idi. Annemin çok küçük yaşlarımda beni evde bırakacak kimsesi yoktu. Bu yüzden beni elimden tutar, daima yanında okula getirir ve ders vereceği sınıflara bir öğrenci gibi sokardı. Beş yaşlarında bir çocuğum o zamanlar.. Okulda ise en çok sevdiği talebesi Özgül ablaya emanet ederdi.
Özgül abla önüme kağıt ve kalem koyar, ders boyunca yaptığım çizimleri sabırla kontrol ederdi. Teneffüs zili çaldığında da okulun arka tarafındaki bol ağaçlı bahçeye beni çıkarır gezdirir veya kantine götürüp üzerleri nar taneli okulumuzun meşhur aşuresini ısmarlardı. Özgül ablamı çok severdim.
Yıllar geçti.. Ben de o okulun orta ve lise bölümlerinin öğrencisi oldum. Yeni Asır’da gazeteci iken bir gün Özgül abla ve eşi Armağan Çağlayan beni evlerine çağırdılar. 1986 yılının Ağustos ayı idi.. Özgül abla siyah ciltli kalın bir dosyayı önüme koydu. Ve tek nüsha olan bu dokumanı bana armağan etti. Babası Zekai Kaur, “Bir gün kime güvenirseniz, milli isyanımızı anlatan bu isyan hatıratını ona teslim edin” diye vasiyet etmişti.
Özgül ablam, o hatıratı bana armağan ederken, kanser hastalığı ile 11 yıldır mücadele ettiğini bilmiyordum. Ama hastalık hızla ilerledi ve sonunda bu güzel insanı 55 yaşında, 23 Aralık 1993 günü dünyamızdan aldı götürdü. Cenazesi bir sevgi seli halinde gözyaşları içinde kitlelerce uğurlandı.
Hatıratın kitap haline gelmesi için, kırmızı bir kedinin hatırata sahip çıkması gerekecekti. Böylece Özgül ablamın bana vasiyeti yaşam bulacaktı. Nihayet kitap basıldı. Bu Hatırat, “Efeler İsyanı” ismiyle Kırmızı Kedi kitapevlerinde özellikle Batı Anadolulu efe ruhlu okuyucuları bekliyor.. Biz görevimizi yaptık..
YENİ KİTAPLAR VAR MI?
Artık bu yıl yayınlanacak ve bir anlamda doçentlik tezim olan kurtuluş savaşı ile ilgili 1000 sayfalık 5. kitabımın yayınlanmasını bekliyorum.
Sonra profesörlük tezim olan yine kurtuluş savaşı ve Atatürk ile ilgili olan 6.kitabım yayınlanacak. O da 1000 sayfa.. Bu iki kitabı, altı ay önce yayınevine teslim ettim.
Ordinaryüslük tezim olan belki 2000 sayfalık ve hayatımın son kitabı olan 7. kitabımı, sevgili editörüme daha teslim etmedim, ama her şeyi hazır..”
