İzmir Büyükşehir Belediyesi (İzBB) 2024 Yılı Mali Kesin Hesabı ile Taşınır Mal Yönetim Hesabı, İzBB Meclisinde oy çokluğuyla kabul edildi. Mali Kesin Hesabın sunumunu yapan Cumhuriyet Halk Partisi Karşıyaka Meclis Üyesi ve Plan ve Bütçe Komisyonu Başkanı Candaş Yeter açılış konuşmasında, “İzBB görev yetki ve sorumluluklarını bünyesinde bulunan 5 bin 964 memur, 96 sözleşmeli personel, 408 kadrolu işçi ve 27 bin 641 şirket personeli olmak üzere toplam 34 bin 109 bin çalışanı ile yerine getirmiştir” ifadelerine yer verdi.
İşte İzBB ve iştiraklerinin borcu!
Belediyenin iç ve dış borç stoku ile belediye iştiraklerinin borcunu açıklayan Yeter, “Finansmanın ekonomik sınıflandırılması kesin hesabına bakıldığında İzBB’nin iç borç stok tutarı 7 milyar 657 milyon TL, dış borç stok tutarı 19 milyar 908 milyon TL olmak üzere toplam 27 milyar 565 milyon TL’dir. Belediyemiz bağlı kuruluş ve şirketlerinin toplam borç tutarı 35 milyar TL olup, borç artışının 1 milyar 755 milyon TL’si olumsuz kur farklarından kaynaklanmaktadır. İzBB’nin 2024 mali yılı taşınır mal yönetimi kesin hesabı incelendiğinde belediyenin toplam 5 milyar 575 milyon TL taşınır malının olduğu görülmektedir” ifadelerini kullandı.
Bütçe gerçekleşme oranı yüzde 96,94’tür
Bütçe gerçekleşme oranını açıklayan Yeter, “Bütçe giderleri kesin hesaplarına baktığımızda 2024 mali yılı için ek bütçe ile 51,9 milyar TL teklif edilmiş olup, mali yılın sonunda öngörülen ödeneğin 50 milyon 310 milyon TL’si harcanmıştır. 2024 yılı mali gider bütçesinin gerçekleşme oranı yüzde 96,94 olup giderlerin bir önceki yıla göre artış oranı yüzde 98’dir. Mali yılın sonunda bütçe giderleri ve borç ödemeleri için gerçekleştirilen toplam harcama tutarı 54 milyon 871 milyon TL’dir” dedi.
Personel giderleri 4 milyar 135 milyon TL’dir
Bütçe içerisinde personel giderleri ile mal ve hizmet alım giderlerini açıklayan Yeter, “Ekonomik sınıflandırmaya göre bütçe giderlerinin dağılımı incelendiğinde personel giderlerinin 4 milyar 135 milyon TL gerçekleştiğini ve toplam harcama içerisindeki oranının yüzde 8,22 olduğunu görmekteyiz. Personel giderleri için yüzde 30’luk yasal sınır aşılmamıştır. SGK devlet primi giderleri 366 milyon 292 bin TL gerçekleşmiş olup toplam bütçe giderleri içerisindeki oranı yüzde 0,72’dir. Mal ve hizmet alım giderleri 16 milyar 832 milyon TL gerçekleşmiş olup, toplam bütçe giderleri içerisindeki oranı yüzde 33,45’tir” diye konuştu.
Faiz giderleri 2 milyar 356 milyon TL oldu!
İzBB’nin 2024 mali yılı içerisindeki faiz giderlerini duyuran Yeter, “2024 mali yılı içerisinde üretim kooperatiflerimizden 269 milyon TL değerinde alım yapılarak kooperatiflerimize sağladığımız destekler devam etmiştir. Temsil ve tanıtım giderlerine 188 milyon 424 bin TL harcama yapılmış olup toplam bütçe giderleri içerisindeki oranı yüzde 0,37’dir. Faiz giderleri 2 milyar 356 milyon TL gerçekleşmiş olup bütçe giderleri içerisindeki oranı yüzde 4,68’dir. Cari transferler 6 milyar 370 milyon TL gerçekleşmiş olup toplam bütçe giderleri içerisindeki oranı yüzde 12,66’dır. İhtiyaç sahibi vatandaşlarımıza 124 milyon 346 bin TL, öğrencilerimize ise 34 milyon 134 bin TL nakit destek sağlanmıştır” şeklinde konuştu.
ESHOT’a 4,5 milyarlık sübvansiyon!
Yeter, ESHOT’a 4,5 milyar TL’lik sübvansiyon gerçekleştirildiğini kaydederek, “Sosyal yardım ve destek amacıyla 191 milyon 591 bin TL yiyecek ve içecek süt kuzusu projesi kapsamında ise 177 milyon 898 bin TL değerinde süt dağıtımı gerçekleştirilmiştir. Amatör spor kulüplerimize 161 milyon 230 bin TL nakdi destek sağlanmıştır. Ulaşım hizmetlerimizin uygun bedelle sağlanması için ESHOT Genel Müdürlüğümüze 2024 mali yılı içerisinde 4 milyar 640 milyon maddi destek sağlanmıştır. Ayrıca indirimli ve ücretsiz toplu taşıma hizmetler için 156 milyon TL transfer ödemesi gerçekleşmiştir” dedi.
Sermaye giderleri 16 milyar TL
İzBB’nin sermaye giderlerini paylaşan Yeter, “İller bankasına ortaklık payı için 888 milyon 342 bin TL ödeme gerçekleştirilmiştir. Sermaye giderleri 16 milyar 221 milyon TL gerçekleşmiştir. Bazı daire başkanlıkları nezdinde harcama kalemlerine baktığımızda fen işleri dairesi başkanlığı tarafından ulaşım yollarında asfalt kaplama, bakım ve düzenleme yapılması amacıyla 3 milyar 679 TL, Buca- Bornova arasında sanat yapıları ve bağlantı tüneli yolları için 1 milyar 256 milyon TL, yollardaki yağmur sularının uzaklaştırılması ve dere ıslahı için 204 milyon TL alt ve üst geçit yapılması için 107 milyon TL, yaya alt ve üst geçit yapılması için 29 milyon TL tutarında sermaye gideri yapılmıştır” diye konuştu.
Yeşil alanlara 33 milyon TL
Yeşil alanlar için 33 milyon TL ayrıldığını söyleyen Yeter, “Yapı işleri dairesi başkanlığı tarafından atık transfer istasyonlarının kurulması amacıyla 28 milyon TL, mezarlık ve gömü alanlarının kurulması amacıyla 182 milyon TL; belediye hizmet tesisleri binaları, depolarının yapımı, bakımı ve güçlendirilmesi için 176 milyon TL, modern ve yenilikçi yeşil alanlarının oluşturulması için 33 milyon TL, yapı ve alan ölçeğinde koruma, canlandırma için 60 milyon TL sermaye gideri yapılmıştır” dedi.
Buca Metrosu’na 2 milyar 825 milyon TL!
İzBB’nin ulaşım faaliyetleri için ayırdığı bütçeyi aktaran Yeter, “Ulaşım dairesi başkanlığı tarafından deniz ulaşım hizmetlerinin yürütülmesi için 1 milyar 120 milyon TL, toplu ulaşım hizmetlerinin yürümesi için 805 milyon TL, yatay ve düşey trafik işaretlerinin geliştirilmesi, bakımı ve oranımı için 85 milyon TL yatırım yapılmıştır. Raylı sistemler dairesi başkanlığı tarafından Buca Metrosu için 2 milyar 825 milyon TL, FAHRETTİN Altay- Narlıdere Kaymakamlık Metrosu yapım faaliyeti için 1 milyar 139 milyon TL, tramvay hatları yapım faaliyetleri için 369 milyon TL, İzmir banliyö sisteminin geliştirilmesi ve ilave hatlarının yapılması için 137 milyon TL sermaye gideri yapılmıştır” ifadelerini kullandı.
Araç ve iş makinası alımına 250 milyon TL
250 milyon TL’nin iş makinası ve araç alımı için ayrıldığını belirten Yeter, “Makine ikmal bakım ve onarım dairesi başkanlığı tarafından araç ve iş makinesi alınması için 250 milyon TL, temiz enerji kullanan araç filosunun geliştirilmesi için 27 milyon TL sermaye gideri yapılmıştır. Park ve Bahçeler Dairesi başkanlığı tarafından kentsel ve kırsal açık yeşil alanlar projesi için 104 milyon TL, güney alanları bakım hizmetlerimin yürütülmesi amacıyla 22 milyon TL, ağaçlandırma şube müdürlüğünün faaliyetlerinin yürütülmesi amacıyla 34 milyon TL sermaye yapılmıştır” şeklinde konuştu.
Temizliğe 774 milyon TL
Kent genelindeki temizlik yapılması amacıyla 800 milyon TL’ye yakın bütçe ayrıldığını aktaran Yeter, “İklim Değişikliği ve Sıfır atık başkanlığınca kent temizliğinin yürütülmesi amacıyla 774 milyon TL, sıfır atık yönetimi faaliyetlerinin yürütülmesi amacıyla 80 milyon TL sermaye gideri yapılmıştır. Emlak yönetimi dairesi başkanlığı tarafından kamulaştırma faaliyetleri kapsamında 269 milyon TL sermeye gideri yapılmıştır” dedi.
İzBB iştiraklerinden 23 milyar TL yatırım!
İzBB iştiraklerinin 23 milyar TL’ye yatırım yaptığını ve ilçe belediyelerine 253 milyon TL destek sağlandığını aktaran Yeter, “İzBB bağlı kuruluşları ve bağlı olduğu şirketler toplam 22 milyar 700 milyon TL yatırım yapmıştır. Sermaye transferlerine bakıldığında 11 ilçe belediyesine 253 milyon TL değerinde destek sağlanmıştır. Borç verme hesabına bakıldığında ülkemizde yaşanan ekonomik krizden belediyemizin hissedarı olduğu şirketlerin asgari düzeyde etkilenmesini sağlamak amacıyla, 3 milyar 774 milyon TL bütçe gideri gerçekleştirilmiştir. İzBB 2024 Mali Yılı içerisinde kent içi ulaşımdan sorumlu bağlı kuruluş ESHOT ve iştiraklerine 6 milyar 513 milyon TL destek sağlanmıştır” ifadelerini kullandı.
Gerçekleşme oranı yüzde 93,32 oldu
Bütçe gerçekleşme oranını duyuran Yeter, “Bütçe gelirleri kesin hesabına bakıldığında 2024 mali yılı için 45 milyar 850 milyon teklif edilmiş olup mali yılın sonunda ön görülen ödeneğin 42 milyar 328 milyon TL gerçekleştiği görülmektedir. 2024 mali yılı gelir bütçesinin gerçekleşme oranı yüzde 92,32 olup; bütçe gelirlerinin bir önceki yıla göre artış oranı yüzde 66,40’tır. 2024 mali yılı içerisinde tahsil edilen 42 milyar 328 milyon TL geliri ekonomik sınıflandırmanın 1. Düzeyine göre incelediğimizde vergi gelirlerinin 146 milyon 600 bin TL, teşebbüs ve mülkiyet gelirlerinin 1 milyar 886 milyon TL, alınan bağış ve yardımlar ile özel gelirlerin 304 bin TL, diğer gelirlerin 40 milyar 207 milyon TL, sermaye gelirlerinin ise 87 milyon 196 bin TL gerçekleştiği görülmektedir” dedi.
CHP Grup Sözcüsü Yağmur Yurdakul Özkan, “Merkezi yönetimden ayrı bir düşünce sergilenmesi isteniyor ama koşullarımız üsten alta ilerliyor. Yani eğer merkezi hükümet enflasyon oranında sapmalar yaşarsa buna bağlı olarak bütün ülkede yanlış hesaplamalar ya da ona bağlı sapmalar yaşanabilir. Buna bağlı olarak da maliyet artmış ve sapmalar yaşanmış. Ne yapalım? Biz bu kadar milyarlardan bahsederken metroya 3 bin TL ayıran bakanlığa mı bravo diyelim? Siz değil misiniz enflasyonu yanlış hesaplayıp, zavallı emeklinin cebinden alan? Biz en azından kendi kendimize verilerimizi tutturmaya çalıştık şükür emeklilerin cebinden bir şey almadık.”
