Dijitalleşmenin hız kazanmasıyla birlikte yaygınlaşan sanal kumar bağımlılığı, bireyleri hem psikolojik hem ekonomik açıdan çöküşe sürüklüyor. Uzmanlar bu durumu “toplumsal bir kriz” olarak nitelendiriyor ve seferberlik ilan edilmesi gerektiğini vurguluyor.
İntihara kadar götüren dijital tuzak, pandemi sonrası patladı: Sanal kumar bağımlılığı alarm veriyor
Pandemi sonrası dijital dünyaya yönelişin artması, beraberinde yeni bağımlılık türlerini de getirdi. Sanal kumar, ilk etapta eğlenceli ve masum görünse de kısa sürede bireyleri ekonomik darboğaza, sosyal izolasyona ve ciddi psikolojik rahatsızlıklara sürüklüyor. Kocaeli Sağlık ve Teknoloji Üniversitesi Psikoloji Bölüm Başkanı Dr. Öğr. Üyesi Ali Ruhan Çelik, bu yeni nesil bağımlılığın sıradan bir alışkanlık değil, tedavi edilmesi gereken ciddi bir hastalık olduğunu vurguluyor.
Tanıtım mesajları tetikliyor
Sanal kumarın yaygınlaşmasında dijital reklam ve SMS’lerin etkisi büyük. Vatandaşlar, cep telefonlarına sıkça gelen kampanya ve “fırsat” mesajlarından rahatsız. Bu mesajlar, hem merak uyandırıyor hem de bağımlılıktan uzak durmaya çalışan bireyler için ciddi bir risk oluşturuyor. Kişisel verilerin izinsiz kullanımı ise Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK) nezdinde soru işaretleri yaratıyor.
“Bu bir hastalık”
Dr. Çelik, sanal kumar bağımlılığının özellikle pandemi sonrası büyük bir artış gösterdiğine dikkat çekiyor. Bu bağımlılık, bireyin dijital ortamda para kaybetme riski taşıyan oyunlara takıntılı şekilde yönelmesiyle karakterize ediliyor. Süreç; kullanım alışkanlığından, bağımlılığın farklı düzeylerine doğru ilerliyor.
Sanal kumar bağımlılığının belirtileri
12 aylık süreçte belirlenen 9 kriterden 4’ünün görülmesiyle sanal kumar bağımlılığı tanısı konulabiliyor. En kritik belirtiler arasında tolerans gelişimi (giderek daha fazla para harcama ihtiyacı) ve yoksunluk (oynamayınca öfke, huzursuzluk) yer alıyor. Diğer belirtiler arasında öz bakımda azalma, yalan söyleme davranışında artış, akademik ve mesleki işlevsellikte düşüş, iişkilerde bozulma, zevk alınan şeylere karşı ilgi kaybı ve intihar düşünceleri gibi durumlar yer alıyor.
Sonuçları ölümcül olabilir
Dr. Çelik, kontrol altına alınmayan sanal kumar bağımlılığının intiharla sonuçlanabileceğini belirtiyor. Özellikle maddi batakta olan, ailesine açıklama yapamayan bireylerin psikolojik olarak çöktüğü ve bu durumun intihar riskini artırdığı ifade ediliyor.
Hedef kitle gençler
Sanal kumar siteleri genellikle gençleri ve 25-35 yaş arası bireyleri hedef alıyor. Bu yaş grubu, daha kolay ikna edilebilir ve sadık kullanıcı potansiyeli taşıyor. Özellikle geçmişte değersizlik duygusu yaşayan, sosyal fobileri olan veya aile bağları zayıf olan bireylerin risk altında olduğu belirtiliyor.
Sanal kumar bağımlılığı nasıl tedavi edilir?
Dr. Çelik, davranışsal bağımlılıkların ilaçla değil, psikoterapiyle tedavi edildiğini belirtiyor. EMDR ve bilişsel davranışçı terapiler, sanal kumar bağımlılığı tedavisinde etkili yöntemler arasında yer alıyor. Ancak en etkili çözüm, bu tür içeriklerle hiç temas etmemek. Bağımlılık tedavisinin uzman, danışan ve aile üçgeninde yürütülmesi gerektiğini vurgulayan Çelik, aile desteği olmadan uzun vadeli başarı sağlanamayacağını ifade ediyor.
