Vatandaşın bilgisizliğinden yararlanarak malı olduğundan daha değerli göstererek veya bir malın ayıbını (kusurunu) gizleyerek haksız kazanç elde etmek isteyen esnaflar olabilir. Balık tezgahlarında ne gibi hileler yapıldığını bilirsek bizi kandırmalarına izin vermeyiz.

Kasa ile balık alınıyorsa kasanın altında küçük boyları üstünde büyük boyda olanları yerleştirilir. Mutlaka kasanın altındaki balıklar da bakılarak alınmalıdır. Eğer tezgahta dizili ise büyük boyları ön sıraya dizilir, arkada küçük boylar satılır.

Balık tezgahlarında sarpa-çipura, yazılı orkinos-palamut, kolyoz-uskumru, tirsi-sardalye adı altında satılabilmektedir. Bu karıştırılan türler arasında hem fiyat hem de lezzet farkı bulunmaktadır. Alırken türleri iyi tanıyabilmek önemlidir.

Çiftlik balıkları tezgahlarda deniz balığı olarak yüksek fiyatlara satılmaktadır. Özellikle toprak havuz levreği ve çipurasının denizde yetiştirilenler ile ayrımı zordur.

İri balıklar seçilirken daha dikkatli olunmalıdır. Sağlık şartlarına uymayan bayat balıklar, anlaşılmaması için tuzlu su ile yıkanır ışık altında parlatılır. Sağlıklı balığın üzerinde kaygan şeffaf bir salgı vardır. Bu salgı yok ise balık büyük bir ihtimal ile yıkanmıştır. Çöken gözlere tuzlu su enjekte edilir, solungaçlar kırmızı ile boyanır. Hatta değer yönünden daha düşük olan balıkların gözleri çıkartılıp bayat balığın göz yuvasına yerleştirenler de vardır. Bütün parametreler yanıltıcı olabilir.

Örneğin bazı çipuralar pazarda deniz çipurası olarak satılır. Ancak çoğu çiftlik üretimidir. Bu balıklar renkleri koyu tonda olması gerekirken, o rengi almamışlardır. Aynı zamanda çiftliklerde üretilen balıklar boylarına göre ayrılıp satılır. Bu yüzden de balıklar aynı boyda olur. Deniz balıklarında ise aynı boyda olma imkanı yoktur.

Eğer levrek ve çipurayı tezgahta aynı boyda görüyorsanız bu balıklar büyük ihtimalle çiftlik üretimidir.

Editör: Özlem Çimen Durmaz