Basın mensuplarıyla bir araya gelen Ege Maden İhracatçıları Birliği Başkanı Mevlüt Kaya, görev sürelerinin üçüncü yılını başarılı bir şekilde tamamlamış olmanın gururu yaşadıklarını, potansiyellerini maksimum seviyede kullanma gayretinde olduklarını söyledi.
Avrupa’da oluşturulan islamafobik yaklaşımlar ile terörün sektörlerini ciddi şekilde etkilediği belirten Kaya, "Bu durum bizi yüzde 8 ile 10 arasındaki oranda etkiledi. Özellikle Avrupa’da oluşturulan algıdan dolayı bire bir çalıştığımız firmalar dahi Türkiye’ye gelmekten imtina ediyor. Terör dünyanın her yerinde var ama biz biraz daha ateşe yakınız. Biz yurtdışında görüştüğümüz kişilere ‘Sizin orası ne kadar tehlikeli ise burası da öyle’ diyoruz ama bir algı operasyonu var. Doğaltaş görülmek zorunda, bir resimle ürün satamazsınız. Üretimi görmeden bir proje ya da siparişe girilmez. Bizim bu yönde dezavantajımız var. Bu noktada özellikle Ortadoğu, Uzakdoğu, Çin ve Hindistan’ın tekrar hamle yapması ile sektörde oluşan açığı kapatabildi. Dünyayı 2008 yılında mortgage krizinin vurduğu anda sektörün tek bir pazarı vardı o da Amerika. Biz Türkiye olarak doğaltaş ihracatının yüzde 77’sini ABD’ye yapıyorduk. Can simidi gibi Çin ve Hindistan’ın devreye girmesi ile o krizden yara almadan kurtulduk. Hem de yeni pazarlar aramanın bilinci oluştu. O kriz mermer sektörüne büyük katkı sağladı. Artık tek bir pazar yerine pazar ağı genişletildi ve dünyanın her tarafına ürün satar hale geldik" diye konuştu.
Sektör olarak yaşanan olumsuzluklara karşın üzerlerine düşeni fazlasıyla yapmaya çalıştıklarını dile getiren Kaya şöyle devam etti:
"İnadına üretim inadına ihracat, başka yol yok. Biz bu ülke için sektör olarak üzerimize düşen neyse yapmaya çalışıyorz. 14 Temmuz’dan daha iyi bir gündeyiz. 15 Temmuz’da yaşananlardan dolayı gidilmez bir ülke olarak düşümeyin diyoruz ve üzerimize düşeni yapmaya çalışıyoruz. Özellikle küresel krizlerde kendi öz kayaklarınızın anlamı ortaya çıkıyor. Onun için biz inadına üretim inadına ihracat yapacağız. Eğer biz diğer pazarlarla o boşlukları, o açığı kapatamasaydık ciddi sıkıntılar yaşardık. Ancak Çin, Hindistan, Katar, Arabistan gibi ülkeler ağımıza girdi. Çok mu iyiyiz, hayır ama diğer sektörlere baktığınızda şükrediyoruz. Olağan üstü olaylar yaşanmazsa biz 2017’i iyi kapatacağız."
Türkiye’de Çinli firmaların ocak açmasını da değerlendiren Başkan Kaya, şöyle devam etti: "Yabancı ülkelerde biz bir ocak açacağımız zaman bize izin verilmiyor. Dünyada bunu engelleme yöntemleri uygulanmıştır. ‘Vatan millet Sakarya’ dendiğinde üstümüze yok. Yunanistan’da bir tane Çinli ocak yok. İtalya’da yok. Rakam telaffuz etmek istemiyoruz ama Çinliler Türkiye'de 60’ın üzerinde ocak işletiyor. Bunun önüne geçecek herhangi bir yaptırım gücümüz yok. İnşallah buna bir çözüm üretilir. Çinli de işlenmiş ürün olarak ülkeden satsın. Buna benzer operasyonlar yapılabilir. Çünkü bu değerler hepimizin sahip olduğu yerler ve değerlerdir. Sektör olarak bu anlamda bürokratların da bu özeni göstermeleri gerekiyor."
Sektörün 15 milyar dolarlık 2023 ihracat hedefini gerçekleştirmesinin zor olmayacağını, Türkiye’nin dünyada mermer sektörü açısında vazgeçilmez olduğunu söyleyen Kaya, "Dünya ticaretinde bizim en büyük avantajımız doğal taşımızın benzerinin olmaması. Bir ülke ‘Türk malı almayacağız’ dese de, Türk mermerini alır. Bizim en büyük silahımız, servetimiz renk seleksiyonumuzdur. Mermerimizde birçok renk kullanılmaktadır" dedi.
Türkiye'nin mermer teknolojisi ihraç eden bir ülke haline geldiğini de belirten Kaya, "Mermer ile mermer teknolojisi birbirini tamamlayan şeylerdir. Biz şu anda mermer makineleri ihraç eden bir ülke haline geldik. Ciddi projelere taş veren ülke haline geldik. Kalitede, üretimde, teknolojide dünyadaki en üst teknoloji ile yarışır durumdayız. 2017’den çok umutluyum" diye konuştu.
İtalya’nın 25 yıl önce Türkiye ile doğaltaş sektöründe aynı noktadayken moda ve tasarımı işin içine katarak işlenmiş ürüne yöneldiğini belirten Kaya şunları söyledi:
"İtalyanlar buradan Türk taşlarını işleyip ciddi rakamlara satıyordu. İtalyanlar bizim dünya pazarına girmemizle birlikte şunu gördüler ki; bizimle rekabet etme şansları olmayacaktı. Böyle olunca konsept değiştirdiler. Tasarımlara yöneldiler. Biz bin kilo satıp 100 bin dolar alırken, onlar 100 kilo satıp bin dolar alıyor. İtalyanların yaptığını şu an yapmazsak eğer sektör ciddi şekilde daralır. Bu nedenle tasarım ve uç ürünlere yönelik projeler yapıyoruz."
Mermer görünümlü seramik ürünlerinin birçok alanda kullanılmaya başlanmasına değinen Kaya, "Maalesef bunun önüne geçemeyiz. Ülkelerin kazançları ile doğru orantılı. Bir ülkenin ekonomisi iyi ise doğaltaş kullanıyor, kötüye gittiğinde seramik kullanıyor. Tabii ki bizim satışımızı etkiliyor, ancak bunu birebir kopyalayan firmalara da yasal olarak herhangi bir yaptırım da yok" dedi.
2017 yılında doğaltaş ihracatında yüzde 20’lik bir artış beklediklerini belirten kaya, "3 yıldır düşen ihracat 2017'de artışa geçiyor. Sektör olarak Hindistan’daki kotaların kaldırılması ve Çin’de ticari anlamda alınan yeni kararların etkisiyle doğaltaş ihracat rakamımız 2 milyar doları geçecektir" diye konuştu.
Doğaltaş ihracatıyla ilgili rakamları açıklayan Mevlüt Kaya, özellikle dünya genelinde yaşanan siyasi ve ekonomik olumsuzluklar küresel ölçekte tüm sektörlerin ihracatını düşürdüğünü ve doğaltaş sektörünün de bu durumdan etkilendiğini belirtti. Kaya, "Madencilik sektöründe 2016 yılında Türkiye geneli 3.8 milyar dolarlık bir ihracat gerçekleştirdik. Bu ihracatın yüzde 47'si doğaltaş sektöründen gerçekleşti. Ege Maden İhracatçıları Birliği olarak ise 2016 yılında Türkiye geneli toplam maden ihracatının yüzde 20'sinde denk gelen 770 milyon dolarlık bir ihracat gerçekleşti. 770 milyon dolarlık toplam ihracatımızın yüzde70'lik kısmını ise doğaltaş ürünleri oluşturuyor. Türkiye geneli toplam doğaltaş ihracatının yüzde 30'luk kısmı ise yine birliğimiz tarafından sağlanıyor. 2017 yılında ilk üç aya bakacak olursak Türkiye geneli toplamda bir önceki senenin aynı dönemine yüzde 37 artışla 1 milyar dolarlık maden ihracatı gerçekleştirdik. Bu ihracatın yüzde 38'i doğaltaş sektöründen gerçekleşti. Ocak- Mart 2017 döneminde Ege Maden İhracatçıları Birliği olarak ise Türkiye geneli toplam maden ihracatının yüzde 19'luk kısmına denk gelen 192 milyon dolarlık bir ihracat gerçekleşti. 192 milyon dolarlık toplam Birliğimiz ihracatının yüzde 62'lik kısmını ise doğaltaş ürünleri oluşturmuştur. Türkiye geneli toplam doğaltaş ihracatının yüzde 30'luk kısmı ise yine Birliğimizden gerçekleşmiştir" dedi.
