Evlilik, iki kişi arasında karşılıklı sadakat, saygı ve güven üzerine kurulan bir birlikteliktir. Ancak bu bağlar zedelendiğinde, çiftler kendilerini boşanma davası sürecinde bulabiliyor. Türk Medeni Kanunu’nda belirtilen maddeler boşanma sebeplerini açıklasa da, her dava kendi özel koşullarına göre değerlendirilmektedir.
Türk Medeni Kanunu'nun 161. ve devamındaki maddeleri, boşanma sebeplerine dair yasal zemini oluşturuyor. Ancak bu hükümler sınırlayıcı değil, her boşanma davası kendi içinde değerlendirilerek hakimin takdirine göre karara bağlanıyor. Aynı davranış, farklı davalarda farklı şekilde yorumlanabilmektedir.
Yasada yer alan başlıca boşanma sebepleri
Zina (Aldatma): TMK m.161'e göre eşlerden biri sadakat yükümlülüğünü ihlal ederek zina ederse, diğer eş dava açabilir.
Hayata Kast ve Onur Kırıcı Davranışlar: Şiddet, tehdit, aşağılayıcı söz ve davranışlar kusur sayılıyor.
Suç İşleme ve Haysiyetsiz Hayat: Hırsızlık, dolandırıcılık, madde bağımlılığı veya kumarbazlık gibi yaşam tarzı da boşanma sebebi olabilir.
Terk: Ortak yaşamı sürdürmemek amacıyla evi terk eden veya dönmeyen eş hakkında dava açılabilir.
Akıl Hastalığı: Süreklilik arz eden ve evliliği sürdürülemez kılan akıl hastalıkları boşanma gerekçesi sayılır.
Evlilik Birliğinin Sarsılması: TMK m.166’ya göre, birliktelik ciddi bir şekilde zarar gördüyse boşanma talep edilebilir.
Kusur sayılabilecek gözden kaçan davranışlar
Yalnızca yasal başlıklar değil, günlük hayatta karşılaşılan bazı davranışlar da boşanma davasında kusur sayılabiliyor:
- Eşe hakaret etmek veya küçümseyici sözler söylemek
- İletişim eksikliği
- Aşırı kıskançlık, manipülasyon ve psikolojik şiddet
- Sosyal medyaya aşırı zaman ayırmak
- Cinsel ilişkiden kaçınmak veya uyumsuzluk
- Eşe karşı ilgisizlik veya sevgisizlik
- Maddi sorun yaratmak ya da ekonomik yükümlülüklerden kaçmak
- Aile büyüklerinin evliliğe müdahalesine sessiz kalmak
- Eşin çalışmasını engellemek veya kısıtlamak
- Eşin kıyafetlerine çok fazla karışmak
- Sürekli boşanma tehdidinde bulunmak
Bu davranışlar, evlilik birliğini temelinden sarsarak boşanmaya gerekçe olarak görülüyor. Her boşanma davası, çiftlerin özel yaşamına ve davranışlarına göre farklılık göstermektedir. Kusurun varlığı, yalnızca boşanma kararını değil, nafaka, tazminat ve mal paylaşımı gibi konuları da doğrudan etkiliyor.
