Osaka Üniversitesi’nden Katsuhiko Hayashi, İnsan Genomu Düzenleme konferansında, bir erkek hücresindeki kromozomları XY’den XX’e değiştirdikten sonra deneyi gerçekleştirdiğini söyledi. Daha sonra bu tekniği erkek hücrelerden oosit adı verilen dişi yumurtaları yapmak için kullandı ve onları iki biyolojik babası olan yedi fare yaratmak için dölledi.

Keşif, henüz gelişme aşamasında ve bilimsel olarak da onaylanmadı. Ancak eğer doğrulanırsa, erkek çiftlerin bir gün kendi biyolojik çocuklarına sahip olma ihtimalini artıracağı düşünülüyor.

DERİ HÜCRESİ KULLANDILAR

Deneyler sırasında araştırmacılar yumurtayı yapmak için, X ve Y kromozomlarına sahip erkek deri hücrelerini kullandılar ve onları, diğer herhangi bir hücre türüne dönüşebilen hücreler olan pluripotent kök hücrelere dönüşmeleri için yeniden programladılar.

Hayashi, The Guardian’a “Buradaki en büyük hile, X kromozomunun kopyalanması. X kromozomunu çoğaltmak için gerçekten bir sistem kurmaya çalıştık” dedi.

Hayashi, tekniğin on yıl içinde insanlarda kullanılabileceğini söylese de diğer bilim insanları kendisiyle aynı fikirde değil. Teknolojinin insanlar üzerinde güvenle kullanılmaya hazır hale gelmesinin daha fazla zaman alacağı düşünülüyor.

Araştırmada yer almayan Harvard Tıp Fakültesi dekanı George Daley, BBC’ye çalışmanın büyüleyici olduğunu, ancak bu teknolojinin yakın zamanda insan hücreleri üzerinde işe yarayacağından pek emin olmadığını söyledi. Daley, bu doğurganlık seçeneklerinin insanlara sunulabilmesi için önünde uzun bir yol olduğunu söyledi.

Çin Bilim Akademisi’nden Haoyi Wang de BBC’ye “Bilim insanları asla asla demez, prensip olarak farelerde yapıldı, bu yüzden insanlarda da mümkün olabilir. Ancak pek çok zorluk öngörebiliyorum ve bunun kaç yıl süreceğini tahmin edemiyorum” dedi.

ETİK Mİ?

Teknoloji bu noktaya gelirse insanların bu yöntemi çocuk yapmak için kullanıp kullanmayacağı tartışma konusu olabilir.

Bilim insanı He Jankui, 2019’da iki bebeğin genlerini düzenlediğini açıkladığında, uluslararası uyarılarla karşılaşmış ve hapis cezasına çarptırılmıştı.

Editör: Özlem Çimen Durmaz