Türkiye, 7 Mart 2025 tarihli Cumhurbaşkanlığı Kararı ile Spitsbergen (Svalbard) Antlaşması’na taraf oldu. Bu karar ile Türk vatandaşları, Norveç’e bağlı Svalbard Takımadaları’nda mülk edinme hakkı kazanırken, aynı zamanda bölgede bilimsel araştırma, balıkçılık, madencilik ve denizcilik faaliyetlerine katılma imkanına da sahip olacak.
Anlaşma Resmi Gazete'de duyuruldu: Türk vatandaşlarına Norveç'te mülk edinme ve oturma hakkı tanındı
Norveç’e bağlı Svalbard Takımadaları, yaklaşık 5 bin kişilik nüfusuyla Kuzey Kutbu'na en yakın yerleşim yeri olarak biliniyor. Bu takımadaların en dikkat çekici özelliği, burada 6 ay gündüz, 6 ay gece yaşanmasıdır. Kutup ayısı sayısının, insan sayısını geçtiği bu bölgede yaşam koşulları zorlu olsa da, Svalbard, bilimsel araştırmalar ve ticari faaliyetler açısından büyük bir öneme sahiptir.
Spitsbergen (Svalbard) Antlaşması
1920 yılında imzalanan Spitsbergen (Svalbard) Antlaşması, Svalbard Takımadaları üzerindeki egemenliği Norveç'e verirken, diğer ülkelerin vatandaşlarına da adalarda mülk edinme, balıkçılık, madencilik ve bilimsel araştırmalar yapma hakkı tanımaktadır. Türkiye, 7 Mart 2025 tarihinde Cumhurbaşkanlığı Kararı ile bu antlaşmaya taraf olarak, Türk vatandaşlarına bu hakları sunmuştur.
Mülk edinme, ticaret ve bilimsel faaliyetler
Yeni anlaşma ile Türk vatandaşları, Svalbard Takımadaları'nda mülk edinme hakkı kazanacak. Ayrıca, Türk şirketleri bu bölgede ticari faaliyetlerde bulunabilecek. Türkler, adalar üzerindeki kara sularında balıkçılık yapabilecek, denizcilik ve madencilik alanlarında ticaret yapma fırsatı bulacak. Bunun yanı sıra, bilimsel araştırmalar için de bölgede bir Türk Bilim İstasyonu kurulması planlanmaktadır.
Eğitim ve bilimsel araştırmalara katılım imkanları
Svalbard Üniversite Merkezi’nde Türk öğrenciler eğitim alabilecek. Ayrıca, Türkiye'nin önde gelen bilimsel kurumları, örneğin TÜBİTAK, bölgedeki bilimsel araştırma projelerine katılım sağlama imkanı sunacak. Türk bilim insanları, Svalbard'da gerçekleştirilecek projelerle Arktik bölgesindeki araştırmalara katkı sağlayabilecek.