Ali arkamdan bağırdı,
“Çok hızlı yürüyorsun, biraz bekle, nereye koşturuyorsun?”
Farkında bile değildim. Bugün Tarih sınavı var biraz erken gidip kısa bir tekrar yapmak istiyordum. Mıstık nefes nefese,
“Bu tabakhaneye bir şey yetiştirecek galiba…” dedi.
“Tarih sınavı var. Gidip kısa bir tekrar yapalım,” dedim.
“Hiç sevmiyorum Tarih dersini. Hacer Hoca çok zor soruyor?” dedi Mıstık.
“Sorular kolay, cevapları zor,” dedi Ali gülerek.
“Çalışana, sevene hepsi kolay,” dedim.
“Şunu hikâye gibi anlatsalar daha kolay anlardık,” diye lafa girdi Mıstık.
Tarihi roman yazanlar acaba Mıstık’ı duyup mu kaleme almışlardı bu kitapları? Yıllar içinde koca koca kitaplar, yıllarca süren savaşlar bir güne, bir saate, hatta günümüzde dakikalara kadar düştü. ‘Dakikalar İçinde Dünya Tarihi. Dakikalar İçinde Büyük Savaşlar, Dakikalar İçinde Antik Dünya, Dakikalar İçinde Mitoloji, Dakikalar İçinde Psikoloji…’ Hop bilgi, lop bilgi, gel de bana öğret hap bilgi…
Bunların içinde bir kitap var ki; ‘Dakikalar İçinde İngilizce/200 Maddede Dil Öğrenme Stratejileri.’ Abovvvvv bu beni benden aldı! Gerçekten bu stratejileri uygulayıp dil öğrenen var mıdır? Bu kitaplar çok satan listelerine girmese de uzun süre yüksek satış gördü. Mıstık için hayat artık daha kolay… Ne yazık ki bizler Cahit Sıtkı Tarancı’nın dediği gibiyiz; “Yaş otuz beş! yolun yarısı eder. Dante gibi ortasındayız ömrün.” Şaka şaka otuz beşi geçeli çok oldu. Üçümüzde yüz yaşına kadar yaşarsak Cahit Sıtkı’nın dediği gibi yolun ortasında sayılırız.
Kitapçılık yaparken, çocukları okumayı sevmeyen veliler kitap önermemizi istediklerinde çocukların en sevdiği hobi üzerinden onlara yardımcı olmaya çalışırdık. Sürekli “Türkiye’de kitap okunmuyor,” cümlesini duyuyoruz. Oysa çocuklar artık okullarda (Devlet okulları da dahil) kitap listeleriyle kitapçıların yolunu tutuyorlar. Okuma alışkanlığımız artıyor. “Ne okuyoruz, nasıl okuyoruz?” onu sorabilirsiniz ama “Kitap okunmuyor,” demek biraz acımasızca olur.
Okula giderken tarih dersiyle ilgili hayıflanan Mıstık, en az bizim kadar not aldı. Çok şaşırdık. Birçok dönemi, savaşları, antlaşmaları ezberlemişti. Üç gün sonra sorduk hepsini unutmuş. Birileri diyordu ya,
“Ezbere dayalı eğitim sistemimiz var.”
Ali’ye dönüp,
“Mıstık doktor falan olup sınava ezber yapıp girerse, yandı gülüm keten helva,” dedim. Gülüştük.
Nereden nereye geldik… Taş tabletten, elektronik tablete adım attık. Dünya tarihinin dönüm noktaları sanırım objeler ve buluşlar. Neil MacGregor “100 Objede Dünya Tarihi” kitabını sanırım bu nedenle yazmış. Baltadan kredi kartına alt başlığıyla Pegasus yayınlarından çıkan kitap, bizden önceki medeniyetlerden günümüze şans eseri ulaşan objeleri geçmiş yaşamlara ışık tutan birer prizma gibi kullanarak tarihe yepyeni bir kapı aralıyor.
British Museum'un eski yöneticisi Neil MacGregor, alanında çığır açan bu kitabında insanlığın şaşırtıcı dönüm noktalarından ve icatlarından hareket ederek tarih boyunca medeniyetlerin katettiği yolun müthiş bir haritasını çıkarmış. İnanılmaz hikayemiz insan eliyle yapılıp günümüze kadar gelen, Afrika'daki Olduvai Boğazı'nda bulunmuş kesici bir aletle başlıyor ve günümüzde tüm dünyanın enerji ihtiyacını karşılamanın alternatif bir yolu olarak ortaya çıkan bir icatla sona eriyor.
MacGregor'ın amacı bu icatları yalnızca açıklamak değil, aynı zamanda da ne kadar muazzam olduklarını görmemizi sağlamak. Taş bir sütun bize Hindistan'ın en büyük imparatorlarından biri olan ve halkına hoşgörüyü öğreten Asoka hakkında neler anlatıyor? İspanyolların sekiz reali, küresel para biriminin ortaya çıkışının temellerini nasıl attı? Erken Victoria Dönemi'ne ait bir çay takımı, imparatorluğun etkilerinden nasıl izler taşıyor? Ortodoks Kilisesi'nin ikonaları 150 yıl boyunca yasaklamasında İslamiyet'in etkisi neydi? Bizans İmparatorluğu'nun Osmanlı korkusu Hristiyanlığı nasıl etkiledi?
Bu kitabı okurken dünya tarihini birbirini tek bir düzlemde izleyen gelişmeler halinde değil; sürekli değişen, insanı şaşırtan ve birbirleriyle bağlantılı buluş ve eserlerin günümüzde bizi hayal bile edemeyeceğimiz şekillerde etkilediğini gösteren bir kaleydoskop içinden keşfedeceksiniz. 100 Objede Dünya Tarihi, yıllardır yayımlanmış en sıra dışı ve en sürükleyici tarih kitaplarından biri.
Mıstık’ın tarih bilgisinden nerelere geldik. Mıstık okuyup (ezber yapıp) ne oldu diye merak ediyorsanız, korkmayın doktor falan olmadı. Hani şu binip dünyanın her yerine uçtuğunuz uçaklar var ya onları tamir ediyor…
Şaka şaka…