İzmir’in Selçuk ilçesinde birbirinden özel tarihi yapılar bulunuyor. Bunlardan biri de Ayasuluk Kale Sarnıçları. Kente hakim bir noktada bulunan kalenin içerisinde yer alan sarnıçlar, yüzyıllar boyunca insanların su ihtiyacını karşıladı.
Sarnıçlarda Aydınoğulları Beyliği kalıntıları
İç Kale’deki Türk dönemi sarnıçlarından toplamda 5 adet bulunuyor. İkisi batı kapısı yanında, diğer ikisi doğu kapısı yanında bitişik olarak inşa edilmiştir. Ayrıca İç Kale’nin en üst noktasında, sarnıca dönüştürülmüş bir bazilikanın apsis bölümü yer alıyor. Bu sarnıçlar, iç kısımları kuvvetli bir harçla sıvanmış olup Aydınoğulları Beyliği Dönemi’ne aittir. Taş döşemeli yoldan gelen yağmur sularının yanı sıra tonozlardaki yağmur suları ile de beslenmektedirler. Batı girişi kuzeyindeki batı sarnıçlarının diğerlerine göre daha küçük olduğu gözlemlenmiştir. Kazısı hâlâ devam eden bu sarnıçların, 1800’lü yıllarda askerlerin su içtiği alanlar olarak kullanıldığı, kazılarda bulunan lüle parçalarından anlaşılmaktadır. Büyük sarnıcın batısında, Takip Kapısı Doğu Kulesi ile bağlantılı bir dizi oda (11. yüzyıla ait) ve bir küçük sarnıç daha gün yüzüne çıkarılmıştır.
Bizans döneminden de izler var
St. Jean Kilisesi civarında, dış kalede, su kemerleri yakınında ve iç kalede olmak üzere Ayasuluk Tepesi’nde en az beş adet Bizans dönemi sarnıcı bulunmaktadır. Bunlardan yeni bulunan büyük sarnıç ile sur dışındaki sütunlu sarnıç, Selçuk ilçesi içindeki su kemerleriyle taşınan Şirince Kaynak Suyu’ndan, diğerleri ise yağmur sularıyla beslenmektedir. Bu sarnıçlar; kilise, piskoposluk sarayı ve manastır gibi yapıların su ihtiyacını karşılıyordu. Doğu girişinin kuzeyinde, sur duvarına bitişik olan sarnıç, yere gömülü ve farklı bir mimariye sahiptir. Bu sarnıç, üstündeki bazilika ile birlikte yağmur sularıyla beslenmektedir.
5. yüzyıla kadar uzanan tarih
İç Kale’nin en üstünde, Kale Hamamı ve üstü beşik tonozla örtülü bir sarnıç hâlâ ayaktadır. Türk döneminde sarnıç haline getirilen bu tonozlu yapı, aslında Erken Bizans Dönemi’ne (5. yüzyıl) ait bir bazilikanın doğu (apsis) bölümüdür. Nef bölümü tamamen yıkık olan bazilikanın apsisinin iki yanında, haçın kolları şeklinde odalar bulunuyordu. Büyük sarnıcın batısında, Takip Kapısı Doğu Kulesi ile bağlantılı bir dizi oda (11. yüzyıla ait) ve bir küçük sarnıç daha açığa çıkarılmıştır.
Ayasuluk Kale Sarnıçları'na nasıl gidilir?
Selçuk’ta özel araçlarınızla yaklaşık 1,5 saatte ulaşabilirsiniz. Kent merkezinden Selçuk'a toplu taşıma ile gitmek için ilk yapmanız gereken, şehrin merkezinden İZBAN ile Tepeköy durağına kadar gitmek. İkinci adım olarak, Tepeköy durağına geldiğinizde inip Selçuk yönüne giden trene binerek aktarma yapmanız gerekiyor. Tarihi yapıları ilçe içeresinde hizmet veren dolmuşlarla ulaşım sağlanabilirsiniz.