İz Televizyonu’nda Tuğçe Kaş’ın sorularını yanıtlayan Psikolog Zümrüt Çetin, İzmir’de yaşanan depremin insanların olumsuz etkilediğini ifade etti.
Büyük bir olay yaşadıktan sonra hepimizde korku ve endişe olduğunu söyleyen Çetin, “Bu aslında bizim sağlıklı olduğumuz göstergesi. Bir insan ben hiç korkmadım diyorsa asıl burada bir problem var demektir. Ancak bir insan deprem sonrası evine girmekte zorlanıyorsa ve günlük işleri aksıyorsa bir uzmandan destek almakta fayda var. Kaygı duygusuna bakmak lazım. Ben ondan ne kadar korkarsam kaygım artar. Ancak kaygının üzerine aşamalı olarak gidersek o zamanla azalıyor. Kaygı duygusunu hissettiğimiz anda bastırmaktan ziyade kaçmaya çalışıyoruz. Aslında daha kısa sürede atlatacakken sürenin uzamasına neden oluyor. Önemli olan o duygunun varlığını kabul etmektir” diye konuştu.
‘Uzmandan ne zaman destek almak gerekir’ sorusunu yanıtlayan Çetin, “Bu korku hayatımı müthiş derecede etkiliyorsa, normalde yaptığım şeyler iş yapamaz hale geldiysem ve bu 2 haftayı geçtiyse bir uzmandan destek almakta fayda var. Yoksa depremden hepimiz korktuk. İllaki profesyonel destek alacağız diye bir şey yok” dedi.
Depremin çocuklara etkisini de değerlendiren Çetin, “Çocuklar genelde çok korkutucu bir olay yaşadıktan sonra uyku düzeni bozulabiliyor. Sakin bir çocuk çok hırçınlaşabiliyor. Sadece depremle alakalı da değil kendi hayatında çok olumsuz bir şey yaşadığında da olabilir” dedi.
‘ÇİZEREK ANLATILABİLİR’
Ailelerin bu süreçte çocuklarıyla daha fazla ilgilenmesi gerektiğini söyleyen Çetin,“Çocuklarla olabildiğince çocuklarıyla oyun oynamalıdır. Böyle zor zamanlarda ne kadar çok vakit geçirirlerse o korku çok daha hızlı bir şekilde ortadan kaybolabiliyor. Mesela çizerek anlatılabilir. Çünkü çocuklar çizimle yapılan şeyleri daha kolay anlıyorlar. Depremi çizdiğimizde o depremi daha anlaşılır bir şey olarak görmeye başlıyor ve korkusu da azalıyor” şeklinde konuştu.
Deprem sonrası kişilerin bir süre o psikolojiyi üstünden atamadığını anlatan Çetin, “Kişi bunları yaşıyorsa post-travmatik stres bozukluğu olabilir. Nedir bu; Varsayalım ki kötü bir olay yaşadım ve bu olay sürekli aklıma geliyor. İstem dışı da aklıma geliyor. Eğer bu durum 2 haftada geçmiyorsa bir uzmandan destek almak gerekir” dedi.
‘NORMAL HAYATIMIZA DEVAM EDEMİYORSAK DESTEK GEREKİR’
Evini kaybedenlerin bu tramvayı uzun süre atlatamadığında uzmandan destek alması gerektiğini ifade eden Çetin, “ Ortada çok büyük kayıplar var. Dolayısıyla uzman görüşünün alınması çok kıymetli olacaktır. Muhakkak destek almalılar dersek çok da doğru bir şey söylemiş olmam. Çünkü bazı kişiler çok sağlıklı bir yas süreci yaşayıp hayatlarına devam edebiliyorlar. Burada ölçüt hayata dönüp kaldığım yerden devam edip edemediğimdir. Edebiliyorsam sorun yok, edemiyorsam destek almak gerekir” diye konuştu.
‘GÜVENDE OLDUĞUNU SÖYLEMELİYİZ’
Çocukların korkularını fark ettikten sonra bir süre gözlem yapılması gerektiğini belirten Çetin, “Öncelikle çocuğu, benim yanımda güvendesin, sana bir şey olmayacak şeklindeki cümleleri sık sık söylememiz lazım. Bunun yanında bol bol sarılıp güvende olduğunu söylemeliyiz. Bu tür tramvatik olaylardan sonra çocuklar çok gergin olabiliyor. Onlarla bol bol oyunlar oynamamız gerekiyor. Çocuklardaki bu korku 2 haftayı geçiyorsa doktora gitmek gerekir. Hemen uzmana gitmek yerine bir süre gözlemlemek daha doğru” dedi.
