ÜRGEN TEPE/ İZ GAZETE - 7 Haziran 1992’de yeni kurulan Seyrek Belde Belediye Başkanlığı’na seçilen ve kapatıldığı 2009 tarihine kadar da belediye başkanlığı görevini yürüten Uçar'la Millet İttifakı'ndan, cinsiyet kotasına, erkem seçime bir çok konuyu konuştuk.
Belediye Başkanlığı yapmış bir kadın olarak, kadının siyasetteki yeri sizce yeterli mi?
Cevabı anlamak için durumu tespit etmek için matematik çok gerekli.Matematikteki rakamı bilirsek azı nasıl, çoğu nasıl olduğunu biliriz.Ben bir belediye başkanıyım. 3 Nisan 1930'da Atatürk ülkemizde kadınlara seçme ve seçilme hakkı verdi. Türkiye'nin ilk kadın belediye başkanı Artvin Kılıçkaya Beldesi'nden Saniye Ardahan oldu. O günden 1930'dan 2014 kadar 1992 yılında İzmir Cumhuriyet Halk Partisi siyasi tarihinin ilk ve tek kadın belediye başkanı oldum. Toplam 88 yılda 5 milyon nüfuslu İzmir'in 10 kadın belediye başkanı oldu. Şuan görevde olan 3 kadın belediye başkanı da dahildir. Aysel hanımı geçmeyelim, 99 yıllık Bornova Belediyesi'nin tek kadın belediye başkanıydı. Geçenlerde kaybettik, allah rahmet eylesin. Yani İzmir'in toplam 9 yaşayan belediye başkanı var ve onlardan biriyim çok şanslıyım.İzmir'i temsil ettim. Cumhuriyet kadınıyım,atamın bana verdiği hakları kullandım. Şimdi Türkiye'ye getiriyorum sayıyı, Türkiye'deki kadın belediye başkanlarının sayısını ben çıkardım, Türkiye'de yoktu. Gazeteciyim mesleğim işe yaradı, bugün itibari ile toplam 18 yerel seçimde 88 yılda 31 bin erkek belediye başkanı seçtik, 119 kadın belediye başkanı seçtik. şimdi bu rakamları önümüze koyamazsak, azın ne demek çoğun ne demek olduğunu anlayamayız.
Cumhuriyet Halk Partisi'ndeki yüzde otuz beşlik cinsiyet kotasını nasıl değerlendiriyorsunuz. Bu kota Cumhuriyet Halk Partisi'ndeki kadınların siyasi hayata katılımını nasıl etkiliyor?
Cinsiyet kotası herkese lazım. öyle önemli bir kavram. aslında İzmir'in yarısı kadın, yarısı erkek. Ülkedeki kadınların yarısı kadın, yarısı erkek aşağı yukarı böyle. Hayatın her alanında kadınlar var, evde karar veriyor, evi topluyor dengeyi kuruyor. Ülkeleri hakkında karar vermeyi istediklerinde "hayır sırası değil ülke çok zordan geçiyor." öyle değil aslında tamda bugün kadına çok ihtiyaç var.Bunun altlığı da oluştu. Bizim genel başkanımız Kılıçdaroğlu bence sıfır barajla herkese demokrasiyi kullandırma çabası ile kendi egosunu aşarak kendi rakibine cumhurbaşkanlığı adaylığını önermesi ile Türkiye'nin Gandi'si olmuştur. Çok gurur duyuyorum, çok onur duyuyorum. O zaman bunun kadın ve emek ayağının olacağına çok inanıyorum. Ben ön seçimden çıkan CHP'nin İzmir tarihindeki ilk kadın belediye başkanıydım. 81 aday adayı içinden İzmir'i temsil etme onurunu kazanmış olan tek kadınım. Bu benim gibi sıradan bir insanın onur madalyasıdır. Şimdi benim bunları yapan genel başkanımın, benim örgütümün emek torbasını çok kullanacağına inanıyorum.
Erken seçim nedeniyle ön seçim olmayacak. Cumhuriyet Halk Partisi merkez yoklama ile adaylarını belirleyecek. CHP örgütü içinde emek vermiş insanların aday olmaları gerektiği ile ilgili örgütün içinden çıkan isimleri aday olarak görmek istiyorlar. Siz örgütün bu talebini nasıl değerlendiyorsunuz?
Buna bir fırsat var aslında, dün itibariyle genel merkezimizin örgütlerden sorumlu genel başkan yardımcılarımız Bülent Tezcan ve genel sekreterimiz Akif Hamza Çebi imzaları ile bir genelge yayınlandı. Orada diyor ki, il ilçe kadın ve gençlik kolları herkes kendi bölgesindeki aday adayları içinden kendi istediklerini yazıp bir zarfa koyup genel merkeze gönderecek. Bu aslında bir anlamda örgütün ön seçimi, ben iyi buluyorum doğru buluyorum bu sonucu. Keşke ön seçim olsaydı. Ama süre dar maalesef.
Baskın seçim ve ya erken seçim için ne düşünüyorsunuz?
Bence bu bir baskın seçim değildi. Ben bir gazeteciyim meraklıyım da meclisi takip ediyorum. Neler tartışılıyor genel kurullarda takip ediyorum, hobilerim arasındadır meclisi takip etmek. Mesela tek bütçede topladılar kamu kurumlarını, bu aslında seçimin son adımıydı. Cumhurbaşkanı tüm yetkiyi kendisinde toplamıştı. Diyelim ki muhalefet partisi belediyeleri de kendi paralarını harcamak için saraydan izin almak zorunda kalacaktı. Aslında bu yasa çıktığı gün bu seçimin habercisiydi.Ben bunu görmüştüm Zekeriya Temizel bunu görmüştü. Biz onunla bir birlikte çok konuşmuştuk, yaygara yapmaya çabalamıştık. O gün aslında seçim görüne görüne geldi. CHP'de sürpriz değil bu seçim, biz 2015'den beridir, ön seçimle sokağa çıktık. Hiç kimse eve girmedi, biz hazırız. Hayırdan sonrada hazırdık aslında.
Cumhuriyet Halk Partisi'nin de katıldığı Millet İttifakı ile ilgili ne düşünüyorsunuz?
Ben ittifakın insanların normalleşme ihtiyacı olduğunu düşünüyorum. Çünkü bir evde bile Hepimiz Beşiktaşlı değiliz, hepimiz Galatasaraylı değiliz, hepimiz Fenerbahçeli değiliz.Renklerimiz var, hepimiz kardeşiz. Konuşuyoruz, birbirimizi kızdırıyoruz, sitemler ediyoruz ama hepimiz kardeşiz sonuçta. Bu ittifakın sonucunda genel başkanımız Kılıçdaroğlu'na gerçekten teşekkür ediyorum. Genel başkanımızı seviyordum, şimdi taktir ediyorum ve çok teşekkür ediyorum. Çünkü biz normali unuttuk. İktidarı şiddet üzerinden, çatışma üzerinden kurguladık. Üretimi unuttuk, üretimi unuttuğumuz için; üretim denilince sadece inşaat yapmayı anladık. Samanı getirdik, eti getirdik.
Bizim bir çabamız var şimdi Foça'da bir kalkınma kooperatifi kurduk. 30 üyemiz var 25 kadın aslında ne yapıyoruz kooperatifte üretim yapıyoruz. Biz zehirlenmek istemiyoruz. Doğru gıdaları yemek istiyoruz. Yüzde yüz ekmek yemek istiyoruz. Yüzde yüz yoğurt yiyoruz Foça'da bunu herkes biliyor. Bu bizim için avantaj şimdi bunu üretime yansıtmaya çalışıyoruz. Aslında kadını işte cinsiyet kotası ile ona değer vermek ile değil kadının üretimin kendisidir zaten. Doğa anadır, bir parçasıdır. kendi bedeninden başka bir canlı üretiyor.
Her şerde bir hayır vardır diyorum, bu seçimin tüm renkleri bir araya getirdi. herkes bir birine daha nazik daha gözünün içine sevgiyle bakıyor.
Son soru siz neden adaysınız ?
şunun için adayım. Halk bana bir belediye'nin 1992'de kurucu 2009'da kapatıcı belediye başkanı olma imkanı verdi. Sonrasında ortak akılla 17 yıl yaşayan bir belediyenin 12 yılında benim ve arkadaşlarımın bir tarzı oldu. Bir sosyal demokrat kadın belediye başkanı olarak ve arkadaşlarımla biz olmayı ortak aklı, ortak yönetimi başardık. Bunu nasıl söylüyoruz, bir eğitim kenti bıraktık tarihe, imar planın bittiği, imar uygulamasının bittiği bir kent bıraktık geriye. ben okumak için köyü terk etmişti ailem şimdi bizim köye geliyorlar okumak için insanlar. 6 tane fakülte var. Bu çorba da tuzum olduğu için gurur duyuyorum. Artık Belediye başkanlığı bölümünde yeterince tecrübelendim, özgür bir kadınım. Mecliste kadınların temsilcisi olabilirim. Çiftçiyim ben pamuğun ne demek olduğunu, çapa yapmanın ne demek olduğunu biliyorum ben emekçi bir ailenin çocuğu olarak büyüdüm. Onların sorunlarını meclise taşıyabilirim.
Cumhurbaşkanı ve AKP lideri Tayyip Erdoğan, geçtiğimiz günlerde grup toplantısında "Millet ne zaman tamam der ise o zaman çekiliriz." dedi. Bugünde üstüne " Gençler sıkıldınız biliyorum. " dedi. Tamam mı, sıkıldınız mı?
Ben hem tamam hem sıkıldım diyorum. Aslında şundan sıkıldım. Biz bazen üzerimizdeki elbiselerin ömür boyu bizim olduğunu düşüyoruz. Normal olan bir gün öğrenci olursunuz, bir gün doktor olursunuz, bir gün cumhurbaşkanı olursunuz. Bunlar önemli değil önemli olan isminiz. Amerika bizden daha mı geri, hayır değil orada 2 dönemle sınırlıyorlar. AK Parti yanlışlarını hiç görmedi. Görmedikleri için hata yaptılar.
