Manisa'nın Soma ilçesi Eynez mevkisinde Soma Kömür İşletmeleri AŞ tarafından işletilen ocakta 13 Mayıs 2014'te çıkan yangında, galerilerin dumanla dolması sonucu 301 madencinin yaşamını yitirdiği davaya ilişkin yerel mahkemenin verdiği karar, İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 14. Ceza Dairesince geçtiğimiz Perşembe günü yeniden incelendi. Mahkemenin verdiği karar sonucunda, 5 sanığın 15 yıl ila 22 yıl 6 ay arasında hapis cezalarını, tutuksuz yargılanan 9 sanığın adli kontrol şartını ve 37 sanığın ise beraat kararlarını yerinde buldu. 15 yıl hapis cezasına çarptırılan şirketin yönetim kurulu başkanı Can Gürkan, yurt dışı yasağı konularak tahliye edilmesi kararına varıldi.

HDP İzmir Milletvekili Murat Çepni karar üzerine, Adalet Bakanı Abdülhamit Gül'e Soma Maden davası ile ilgili cevaplaması adına soru önergesi sundu. Mahkeme kararına tepki gösteren HDP'li Çepni, Soma’da can veren işçilerin aileleri olmak üzere kamuoyunda büyük tepki topladığını ve  toplum vicdanını yaraladığının altını çizdi. Aynı zamanda dosyada yer alan bütün sanıkların maden sektöründe ruhsat alarak  çalışmasının mümkün hala getirildiğini söyleyen Çepni'nin meclise sunduğu önerge şu şekilde:

13 Mayıs 2014’te Manisa’nın Soma ilçesindeki kömür madeninde çıkan yangın nedeniyle 301 madencinin ölümüyle sonuçlan maden kazası, tarihin en çok can kaybı ile sonuçlanan iş cinayetlerinden biridir. Soma Kömür İşletmeleri A.Ş. tarafından işletilen maden ocağında, vardiya değişimi sırasında meydana gelen ve elektrikekipmanlarının sebep olduğundan şüphelenilen yangın sonrasında 787 işçi patlama sırasında yer altında kalmış ve 301 işçinin hayatını kaybettiği kazada kurtarma çalışmalarının 17 Mayıs 2014’te, içeride kimse kalmaması sebebiyle sona erdiği açıklanmıştır. İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 14. Ceza Dairesi; Soma Eynez maden ocağında gerekli proje ve planlama ile yeterli alt yapı oluşturulmadan, uygun nitelikte ekipmanlar ve ferdi kurtarma maskeleri temin edilmeden, yeterli havalandırma ve nakliye sistemi kurulmadan, işçilere gerekli eğitimler verilmeden, gerekli risk değerlendirmeleri yapılmadan, ocağın kişi, kurum ve kuruluşlarca gerekli ve yeterli denetimleri yapılmadan aşırı üretime geçilmesi ve olayın meydana gelmesinden sonrada soğukkanlı bir kriz yönetimi oluşturulup tahliyeler sağlanamadığından dolayımaden faciası yaşanmasına ilişkin davada,  5 tutuklu sanığa verilen 15 ila 22 yıl 6 ay arasında değişen hapis cezalarını yerinde bulmuş, 15 yıl hapis cezası verilen şirketin yönetim kurulu başkanı Can Gürkan ise yurt dışı yasağı konularak tahliye etmiştir. Dosyadaki bütün sanıkların bundan sonra maden sektöründe ruhsat alarak çalışması mümkün hale getirilmiştir.  301 işçinin can verdiği katliamı basit bir iş kazasına dönüştüren,  mahkeme kararı,başta Soma’da can veren işçilerin aileleri olmak üzere kamuoyunda büyük tepki çekmiş,  toplum vicdanını yaralamış ve adalet duygusunu zedelemiştir.

Konu itibarıyla daha hafif cezalarla ( 6 ay 1 yıl gibi) cezalandırılabilecek başka davalarda (sosyal medya davaları, Cumhurbaşkanı’na hakaret, gösteri kanununa muhalefet gibi) uzun tutukluluk süreleri uygulanırken 301 kişinin ölümünden sorumlu olan bir kişinin kısa sürede tahliye edilmesi ayrı bir hukuk işletildiği izlenimi uyandırmaktadır. İzaha muhtaçtır.

Bu bağlamda,

Bu tür katliama neden olacak iş cinayetlerinin engellenmesi ve sorumlularına gereken cezaların verilerek kamu vicdanının rahatlaması için bakanlığınızın ne tür çalışmaları vardır?

Bakanlığınız,  Soma maden faciası davasına müdahil olmuş mudur?

İşverenin alabileceği en az cezayı almasının gerekçesi nedir?

Soma’da yaşanan faciada iş sağlığı ve güvenliği önlemlerini almayan, uygulatmayan sorumluların cezasızlık anlayışı ile serbest bırakılması Hukuk Devletinin temelini oluşturan Kanunlar Karşısında Eşitlik İlkesini ihlal etmiş midir? 

Toplumda büyük yara açan kararı veren mahkeme heyeti hakkında bakanlığınız inceleme başlatacak mıdır?