CENGİZ ALDEMİR/ /ANKARA- İnsana ve doğaya ciddi zararlar verecek ağır kimyasal ve radyoaktif bulaşı içeren gemilerin mevzuat hükümleri hiçe sayılarak bir kısım yollar ile Türkiye karasularına getirildiğini belirten HDP İzmir Milletvekili Serpil Kemalbay, zehirli gemi sökümüyle doğa, canlı yaşam ve işçi sağlığının geri dönüşü olamayacak şekilde tahrip edildiğini kaydetti.
600 TON ASBEST İDDİASI
Fransız donanmasından sonra Brezilya’da kullanılan ve daha sonra da hurdaya ayrılan, Nae Sao Paulo adlı savaş gemisinin bir denizcilik firması tarafından satın alındığını, Aliağa’ya söküm için getirileceğine dair bilginin basına yansıdığını anımsatan Kemalbay,” Nae Sao Paulo gemisi savaş gemisi olarak nükleer denemelerde kullanılmış ve radyoaktif bulaşı dahil olmak üzere önemli miktarda tehlikeli kimyasal ve zararlı atık içermektedir. Söz konusu geminin 600 ton asbest içerdiği iddialarına karşın geminin asbestten arındırıldığına dair kanıtın da bulunmadığı, Hindistan’da bulunan tesislerde sökümünün gerçekleştirilememesi nedeni ile Aliağa’nın seçildiği iddiaları bulunmaktadır” dedi.
İDDİALAR CİDDİ
Gemi sökümüyle ilgili ortaya çıkan tehlikeli kirleticilerden birinin asbest olduğunu vurgulayan Kemalbay, gemi sökümünde açığa çıkan ağır metaller, yağlar, dioksinler, furanlar, v.b. tehlikeli atıklar ekosisteme ciddi zararlar verdiğinin altını çizdi. Gemi söküm sektöründe ortalama metal fiyatının ton başına 450 dolar olmasına karşın Nae Sao Paula gemisinin alım fiyatının ton başına 75 dolar olması iddiasının, söz konusu tartışmaları destekler nitelikte olduğunu vurgulayan Kemalbay, iddiaların ciddi olduğunu, tehlikeli atıkların ithalatının yasak olmasına rağmen İzmir Gaziemir’de 100 tona yakın radyoaktif atığın ortaya çıktığını anımsattı. Kemalbay, ilgili kurum ve kuruluşların sorumluluklarını yerine getirmediğini ve ekolojik problemin büyük ve ciddi bir halk sağlığı sorunu haline geldiğini söyledi.
TÜRKİYE BATININ NÜKLEER ÇÖPLÜĞÜ DEĞİL
Türkiye’de nükleer santral olmamasına rağmen yurtdışından nükleer çöp ithal edilmesini, hesap verilmemiş bir skandal olarak değerlendiren Kemalbay, konuyla ilgili sorularının yanıtlanmadığını anımsattı. Türkiye’nin var olan doğasının batının çöplüğü haline getirilmesinde, siyasi çıkar elitlerinin olduğunu ileri süren Kemalbay, “Önemli olan tehlikeli kimyasalların ve nükleer bulaşılı atıkların Türkiye’ye girmeden durdurulmasıdır. Avrupa ülkelerinin kendi sahillerinde izin vermediği bu boyuttaki ve özelliklerdeki gemi söküm işleri Türkiye’de de yapılamaz. Bu gemiler hangi egemen ülkelerin çıkarları için yıllarca nükleer denemeler dahil olmak üzere kullanıldıysa o zengin ülkelerde ekosistemi koruyacak önlemler alınarak sorunlarını çözmelidirler. Türkiye Batı’nın kimyasal, nükleer çöplüğü değildir, olmamalıdır” sözleriyle tepki gösterdi.
GELECEK İÇİN ÖNLEMLER ALINMALI
Yabancı bayraklı savaş gemilerinin sökümünün daha da artacağı kaygısından hareketle Türkiye’nin ekosistemini koruyacak önlemlerin alınması gerektiğini söyleyen HDP’li Kemalbay, önergesinde şu bilgilere de yer verdi: “Yüksek miktarda tehlikeli ve zararlı atık içeren Nae Sao Paulo gemisi ile ilgili iddiaların doğru olması halinde, insana, doğaya ve tüm canlı yaşamına telafisi mümkün olmayan zararlar vereceği, ekosistemi tahrip edeceği TMMOB İl Koordinasyon Kurulu, EGEÇEP, Tabip Odası Çevre Komisyonu, ALÇEP ile birlikte birçok sivil toplum kuruluşu tarafından ifade edilmekte olup itiraz edilmekte iken çevre halkı tarafından da tepki ile karşılaşmaktadır. Bu kapsamda, bugüne kadar kimyasal ve radyoaktif kirliliğe sahip gemileri ülkeye sokan, izin veren, göz yuman tüm sorumluların cezalandırılması, önümüzdeki yıllarda yabancı bayraklı savaş gemilerinin sökümünün daha da artacağı kaygısından hareketle insan yaşamını ve ekosistemimizi koruyacak tutum ve gerekli önlemlerin alınması amacıyla Meclis Araştırması açılması gereği bulunmaktadır.”
