Gizem TABAN/İZ GAZETE- İzmir Barosu Göç ve İltica Komisyonu Üyesi Avukat Ali Deman Güler’in, Çiğli’de bulunan Harmandalı Geri Gönderme Merkezi’nde göçmenlere işkence ve kötü muamele edildiği, hak ihlalleri yaşadığı, avukatların denetimine izin verilmediği gibi iddiaları üzerine İzmir Valiliği’nden açıklama gelmişti. Valilik, Geri Gönderme Merkezi’nde; ülkede yasal kalış hakkı bulunmayan yabancıların sınır dışı edilmek üzere idari gözetim altında tutulduğunu, tüm ihtiyaçlarının karşılandığını, hak ihlallerinin yaşanmasını söz konusu olmadığını, avukatlarla görüşebildiklerini ifade etmişti. Valiliğin açıklamasında, “Merkezimizde 2020 yılında 1459 avukat, 1452 yabancı ile görüşme yapmıştır. 2021 yılının ilk beş ayında ise 531 avukatın hukuki danışmanlık amacıyla 639 yabancı ile görüşmesi sağlanmıştır” ifadeleri yer almıştı. Valiliğin açıklamasının ardından bir açıklama da İzmir Barosu Göç ve İltica Komisyonu Üyesi Avukat Ali Deman Güler’den geldi. İz Gazete’ye konuşan Avukat Güler, merkez ile ilgili daha vahim iddiaların ortaya çıktığını belirtirken İzmir Barosu’nun merkezi denetlemesine izin verilmesi gerektiğini kaydetti. Avukat Güler, İzmir Valiliği’ne kritik sorular da yöneltti.
‘DENETİM YAPAMIYORUZ’
‘Valiliğin verdiği cevaplar bizim eleştirilerimizin karşılığı değil’ diyen İzmir Barosu Göç ve İltica Komisyonu Üyesi Avukat Ali Deman Güler, “Valilik, merkezin avukatlara açık olduğunu ifade etmiş ancak biz şunu anlatmaya çalışıyoruz; biz İzmir Barosu olarak burada avukat görüşme odaları haricindeki hiçbir yere giremiyoruz. Süreç şöyle işliyor; avukatlar olarak gidiyoruz, girişte kontrolden geçiyoruz. Avukatlarının üstünün aranması, eşyalarının x-ray cihazından geçmesi gibi sanki cezaevine giriyormuş gibi bir muameleye tabi tutuluyoruz. Burası güvenli kapalı tutulma mekanı ama cezaevi değil. Kontroller yapıldıktan sonra avukatların yanına, ana binaya kadar kendisine iştirak etmesi için bir güvenlik görevlisi veriyorlar. Biz baro olarak bu binanın avukat odası dışındaki hiçbir kısmını görmedik. Biz binanın kapalı tutulan yerlerinin denetimini yapamıyoruz” dedi.
‘MADEM ALNINIZ AK, BİZ DE GÖRELİM’
Merkez’deki göçmenlere de avukatlara da cezaevi muamelesi yapıldığını belirten Avukat Güler, “Bir defa bir mültecinin odasını görmedim, yediği yemeği görmedim ama yataklarda böcek olduğunu, salgın hastalık olduğunu, kötü muamele yapıldığını, avukat hakkının engellediğini duydum. Bunlar müvekkillerimizden duyduğumuz şeyler. Buradaki kişiler suçlu değiller, hükümlü değiller. Orası cezaevi değil ama oradaki insanlara da avukatlara da cezaevindeymiş gibi davranıyorlar. Ama madem merkezin bu kadar iyi olduğunu söylüyorsunuz, İzmir Barosu’na açın, biz de görelim. Daha vahim koşullar yaşandığına dair iddialar gelmeye başladı. Ölümlerle ilgili, intiharlarla ilgili iddialar var, işkence iddiaları var. Madem alnınız ak, biz de görelim” diye konuştu.
GERİ GÖNDERME YASAĞI’NI HATIRLATTI
Valiliğin, ‘Merkez’de; ülkemizde yasal kalış hakkı bulunmayan yabancılar sınır dışı edilmek üzere idari gözetim altında tutulmaktadır’ açıklamasını hatırlatan Avukat Güler, “Vali Bey açıklamasında belirtiyor; ‘Biz bunları sınır dışı edeceğiz’ diyor. Bu noktada iltica hakkı dediğimiz hak düğümleniyor. Göç ve İltica Hukuku’nun Geri Gönderme Yasağı dediğimiz temel bir kavramı var. Bu da üstün norm adı altında, uluslararası hukukun koruduğu, asla ihlal edilemez yasaklardan biri. Bu, aynı zaman bir geri gönderilmeme hakkı. Biz mülteci alanında çalışan hukukçular olarak; insanların geri gönderildiklerinde tehlike yaşayacakları, zulme uğrayacakları ve belki öldürülebilecekleri ihtimallerini ortadan kaldırmaya çalışıyoruz. Bu kişilerin sınır dışı edileceği söyleniyor ancak bu kişilerin içerisinde iltica hakkını kullanmak isteyen insanlar yok mu? Çok iyi biliyoruz ki binlercesi var” ifadelerini kullandı.
‘RAKAMLARI İSTİYORUZ’
İzmir Valiliği’ne sorular yönelten Avukat Güler, “‘2020 yılında 1459 avukat 1452 yabancıyla görüştü. 2021 yılının ilk 5 ayında 531 avukat 639 yabancıyla görüştü’ deniyor. Soruyorum; 2021’in ilk 5 ayında buraya kaç yabancı girip çıkmıştır? 2020 yılında buraya kaç yabancı girip çıkmıştır? 2020 ve 2021 yılında buraya giren çıkan toplam yabancı sayısı ve buradaki toplam yabancı sayısı kaçtır? Bunu açıklasınlar. Lütfen bu rakamları bize versinler. Buraya giren çıkan yabancıların çok küçük bir kısmının avukat görebildiği ortaya çıkacak. Ayrıca, Geri Gönderme Merkezi olarak, İzmir Barosu’ndan kaç defa avukat talebinde bulundunuz? Bizden avukat istesinler göndereceğiz. Burası açıldığından beri on binlerce insan girip çıkıyor. Gerçek rakamları öğrenmek istiyoruz. Devlet kurumlarının, Türkiye’de kötü bir muamele, işkence varsa bunları önlemekle, ortadan kalmakla ver varsa faillerini cezalandırmakla ilgili yükümlülüğü vardır. Daha iddia aşamasındayken ‘yoktur’ demek ve hiçbir şekilde ‘araştırmasını yapacağım’ diyememek çok büyük bir hatadır” açıklamalarında bulundu.
