Sağlık Bakanı Kemal Memişoğlu, sağlık personelinin, yurttaşın yoğun olduğu meydanlarda, kamusal alanlarda ve etkinlik noktalarında boy, kilo ve Vücut Kitle İndeksi (VKİ) ölçümlerinin yapılacağını bildirdi. Fazla kilolu kişilerin ise Sağlık Hayat Merkezleri ve Aile Sağlığı Merkezlerine yönlendirildiğini, bu sayede kişilerin de diyetisyenler ve beslenme danışmanlarıyla takip hizmeti sunulacağını açıkladı. 81 ilde eş zamanlı olarak yurttaşın sağlık kontrolünden geçirilip vücut kitle indeksi ölçümleri yapılması üzerinde durulacağı belirtilen uygulama, 10 Mayıs ile 10 Temmuz tarihleri arasında 10 milyon yurttaşa ulaşılması hedefleniyor.
‘Önyargısızlık zor’
Türkiye’de obezitenin görülme sıklığının arttığını söyleyen Türk Tabipleri Birliği (TTB) Konsey Üyesi ve Halk Sağlığı Uzmanı Prof. Dr. Ali Osman Karababa, sorunun dünyada da benzer bir eğilim gösterdiğini belirtti. Obezitenin kalp-damar hastalıkları, inme (felç), diyabet, kanser, sırt ve eklem ağrıları, depresyon gibi sağlık sorunlarına yol açabildiğini kaydeden Prof. Dr. Karababa, “Burada en temel sorun günlük yaşamda kullanabileceğinden daha fazla kalori alınması. Bunun yanında hazır gıdalarla beslenme, hareketsizlik, dengesiz ve sağlıksız beslenme, hormonal bozukluklar, genetik yapı da obezite nedenleri arasında sayılabilir” dedi.
Sağlık hizmetlerinde temel amacın toplumun sağlıklı kalma halinin korunması ve sürdürülmesi olduğunu belirten Prof. Dr. Karababa, “Bu durumun gerçekleşemediği hallerde de erken tanı ve tedavinin yapılması gerekir. Bu amaca uygun çalışmaların yapılacağı birinci basamak aile sağlığı merkezleri. Kimi zaman kampanyalarla da bu soruna dikkat çekmek ve çözümü için toplumda duyarlılık yaratmak söz konusu olabilir. Daha önce uygulanan bağışıklama programı gibi. Ancak AKP tarafından uzun zamandır izlenen sağlık politikaları, sağlık hizmetlerinin özelleştirilmesi için harcanan yoğun çaba, ki AKP bu konuda başarılı oldu, kışkırtılmış sağlık talebi penceresinden olaya baktığımızda sürece önyargısız yaklaşmayı pek olası kılmıyor” diye konuştu.
‘Karmaşa olacak’
Sağlık Bakanlığının yeni projesine değinen Prof. Dr. Karababa, “Kuşkusuz her uygulamada olduğu gibi bunda da sağlık çalışanlarının bir bölümü gündelik çalışmalarının dışında bu iş için görevlendirilecek ve bir karmaşa oluşacak. Saptanan fazla kilolu veya obez kişilerin Sağlıklı Hayat Merkezlerine ve ASM’lere yönlendirileceği belirtiliyor. Sağlıklı Hayat Merkezi sayısı 200 civarında. Bu da işin daha da karışacağının bir göstergesi. ASM’lerin zaten işi başından aşkın, her gün çok sayıda başvuruya yanıt vermeye çalışıyorlar. Şu nedenlerle projenin sıkıntılara neden olacağını söylemek pek de yanlış bir yaklaşım olmaz” ifadelerine yer verdi.
Prof. Dr. Karababa, toplumdaki büyük kesimin ekonomik sıkıntılar içinde olduğu için besin tüketiminde karbonhidrata ağırlık verdiğini, ilgili uzmanlar sağlıklı beslenme önerilerinde bulunsa dahi bunu hayata geçirme şansları olmayacağına dikkati çekti.
‘Öncelik bu değil’
Birlik Sağık Sen Genel Başkanı Ahmet Doğruyol ise, bakanlığın önceliğinin koruyucu sağlık hizmeti sunmak olması gerektiğini söyledi. Türkiye’de gıda denetiminin olmadığını öne süren Doğruyol, “Kimin ne yediği belirsiz. Pek çok yurttaşın sağlıklı beslenmesi mümkün değil. Yurttaşımızın yüzde 50’si açlık sınırı altındayken yüzde 50’si asgari ücretle geçiniyor. Buradaki vücut kitle indeksinin yapılmasındaki amacı da anlamış değilim. Bunu yapacak personeller sağlık bakanlığına bağlı personeller ise 10 milyon yurttaşa ulaşılması da hedefleniyorsa bu sayıya baktığımızda sağlık bakanlığı eksik personelle bu işi yürütmeye çalışıyor. Bazı hastanelerimiz yüzde 70 doluluk oranıyla çalışıyor. 1 hemşire, 3 hemşirenin iş yükünü kapatıyor. Elbette bazı girişimler yapılabilir, yurttaş sağlık beslenmeye, yürüyüşe ve sportif aktivitelere yönlendirilebilir ama öncelik bu değil” diye konuştu.
Ege’nin yüzde 33’ü obez
Sağlık Bakanlığı’nın 2017’de yayınladığı ‘Türkiye Beslenme ve Sağlık Araştırması’ raporuna göre, Türkiye’de obezite sıklığı 15 ve üzeri yaş grubunda yüzde 31,5 oranında. Dünya Obezite Atlası verilerine göre ise, Türkiye’de yüksek vücut kitle indeksi olan kişi oranı yüzde 71, obezite oranı ise yüzde 36. Bu oran Ege Bölgesi’nde yüzde 33,1.