Artan kur ve enflasyon karşısında maaşı sürekli eriyen asgari ücretlinin ayakta kalma mücadelesi de her geçen zorlaşıyor.
Halen 2 bin 826 lira olarak uygulanan ve yılbaşında 383 dolara denk gelen asgari ücret, doların 11.30 TL’yi aşmasıyla 133 dolar eriyerek 250 dolara kadar geriledi. Buna göre Türkiye’de asgari ücretle çalışan milyonlarca emekçi her ay ortalama 12 dolar fakirleşiyor.
Ayrıca 250 dolarlık miktar, dolar bazında son 18 yılın en düşük seviyesi olarak kayıtlara geçti. Asgari ücret 2004’te 232 dolara denk geliyordu. 2008’deki ekonomik krizde dolar kuru 1.17 TL iken 503 liralık asgari ücret 429 dolara denk geliyordu. Asgari ücret 2019’da 369 dolar, 2018’de ise 426 dolar ediyordu. Yine, 1 Kasım’da maaşını “TL olarak alanlar” 18 gün içinde yüzde 16’dan fazla yoksullaştı, satınalma gücü eridi.
VERGİ YÜKÜ AĞIR
DİSK-AR verilerine göre, 3.3 milyon işçi (bütün ücretli çalışanların yüzde 17’si) asgari ücretin altında bir ücretle çalışıyor. Asgari ücretin yarısından daha az ücretle çalışan işçi sayısı 1 milyona yakın. Asgari ücret ve altında bir ücretle yaşamını sürdürmek zorunda olan işçilerin sayısı 7.5 milyon bu bütün ücretli çalışanların yüzde 38’ini oluşturuyor. Brüt asgari ücretin dolaylı-dolaysız vergi ve kesintilerini dikkate aldığımızda yüzde 33.4’ü vergi ve kesintilere gidiyor.
İşçinin eline (asgari geçim indirimi dahil) brüt asgari ücretin sadece yüzde 66.6’sı net harcanabilir gelir olarak geçiyor. İşçi 365 günün 122 günü vergi ve kesintiler için çalışıyor.
Asgari Ücret Tespit Komisyonu ise 2022’de geçerli olacak asgari ücreti belirleme çalışmalarına gelecek ayın ilk haftasında başlayacak. İşçi tarafını Türk-İş, işveren tarafını TİSK’in temsil ettiği komisyon, dört toplantıyla yeni yılda geçerli olacak asgari ücret rakamını belirleyecek. (ŞEHRİBAN KIRAÇ-CUMHURİYET)
