Cengiz Aldemir/ANKARA - Çocuk işçiliğini önlemeye yönelik Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) başta olmak üzere, Türkiye’de birçok uluslararası sözleşmenin onaylamasına ve yasal düzenlemeler yapılmasına rağmen çocuk hakları ihlallerinin devam ettiğini belirten HDP İzmir Milletvekili Serpil Kemalbay, çocuk gelişiminin önündeki en önemli engelin çocuk işçiliği olduğunu ve önlenemediğini kaydetti. Kemalbay, tüm çocukları koruyacak, destekleyecek, sosyal refahını artıracak, gelir güvencesi erişimini sağlayacak, çocuk işçiliğini önleyecek ve çocuk emeği sömürüsünün önüne geçmek için konunun araştırılmasını istedi.
ÇALIŞAN ÇOCUK SAYISI 2 MİLYON
TÜİK’in “Çocuk İşgücü Araştırmasına göre Türkiye’de 5-17 yaş grubundaki çocuk sayısının 16 milyon 457 bin ve bu yaş aralığında çalışan çocuk sayısının ise 720 bin olarak verilmesine ragmen, sendika ve sivil toplum kuruluşlarının çalışan çocuk sayısının 2 milyon civarında olduğu bilgisini paylaşan Kemalbay, “ Kayıt dışı çalışma, göçmen çocukların ucuz iş gücü olarak çalıştırılması, iş cinayetlerinde yaşamını yitiren çocuk sayısı ile eğitim istatistikleri baz alındığında çalışan çocuk sayısının 2 milyonun üzerinde olduğu da bir gerçektir. TÜİK’in 2019 sonuçlarına göre; çalışan çocukların yüzde 79,7'sini 15-17 yaş grubundakiler oluştururken, yüzde 15,9'unu 12-14 yaş grubundakiler, yüzde 4,4'ünü ise 5-11 yaş grubundaki çocuklar oluşturmaktadır. Yapılan araştırma da mülteci çocuk işçilerinin kapsam dışında tutulması, araştırmaların genelde Ekim, Kasım, Aralık aylarında yapılmış olması, 400 bine yakın çıraklık yapanların ve 1 milyon 160 bin civarında stajyer ve meslek eğitimi gören öğrencilerin bu araştırmaya dahil edilmemesi ise gerçek verilerin yansıtılmadığının önemli bir göstergesi olmaktadır” dedi.
454 ÇOCUK İŞ CİNAYETLERİNDE YAŞAMINI YİTİRDİ
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın 2017-2023 yılları için “Çocuk İşçiliği ile Mücadele Ulusal Programı hazırladığını ve 2018 yılını “Çocuk İşçiliğiyle Mücadele Yılı” ilan ettiğini anımsatan Kemalbay,2013-2020 İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği (İSİG) verilerinde en az 454 çocuk işçinin iş cinayetlerinde yaşamını yitirdiğini, bunlardan 122’sinin çalışması yasak olan 14 yaş ve altında olduğu tespitini paylaştı.
EN KÖTÜSÜ MEVSİMLİK ÇOCUK İŞÇİLİĞİ
“Çocuk İşçiliği ile Mücadele Yılı” ilan edilen 2018 yılında çocuk işçi sayısının en az 7 bin artmış olması ve yıllar içinde artmaya devam etmiş olmasının, hükümetin çocuk işçiliğini önlemeye dair herhangi bir politika geliştiremediğinin bir göstergesi olduğunu kaydeden Kemalbay, “Uluslararası standartlar tariflerine göre Çocuk İşçiliğinin en kötü biçiminin ise tarımsal faaliyetlerde görülen mevsimlik çocuk işçiliğidir. Özellikle mevsimlik tarım işlerinde çalışan çocukların çoğunun 3-4 ay okula gitmediği ve bu sebeple ayrımcılığa maruz kaldıkları görülmektedir. Bu durum çocukların okulu terk etmelerine sebep olmaktadır” uyarısında bulundu.
ÇOCUK ÖLÜMLERİ CEZASIZ KALIYOR
“İstihdama Teşvik Programları” adı altında iş yerlerinde 1.5 milyonun üzerinde stajyer öğrencinin “mesleki eğitim”, “çıraklık” yasal kılıfı altında işçi olarak çalıştırıldığını kaydeden Kemalbay, yaşanan çocuk ölümlerinin cezasız kaldığını, Antalya Rixos Otel’de staj yaparken yaşamını yitiren Burak Oğraş’ın ölümünü örnek olarak gösterdi.
KONU ARAŞTIRILMALI
Ekonomik krizin etkisinin devam ettiği pandemi sürecinde de çocuk işçiliğinin durdurulamadığını vurgulayan Kemalbay, “Ağırlaşan ekonomik krizin ve pandemi krizinin çocuklar üzerindeki etkilerini, eğitim sisteminin bütün çocukların parasız ve nitelikli eğitime erişimi için düzenlenmesini, çocuk emeğinin istismarına son verilmesini, ölümlerle ilgili adaletin sağlanmasını, yoksulluğunu, çocuklar üzerindeki sömürüye köklü şekilde son verilmesini sağlayacak denetim önlemleri, gelir güvencesi mekanizmalarını, göçmen, sığınmacı, mülteci çocuklar da dahil olmak üzere tüm çocukların sosyal refahını artırıcı çözümleri ortaya koymak amacıyla bir Araştırma Komisyonu kurulması elzemdir.”
