Karen Kahramanmaraş Elektrik Üretim A.Ş. tarafından yapılması planlanan Karen JES ve Yardımcı Kaynak (GES+RES) tesis projeleri gibi yasalara uymayan enerji şirketlerinin halkın büyük kesiminin zeytincilik ile geçimini sağladığı İzmir Seferihisar ve Menderes İlçesi, Orhanlı Mahallesi Mevkiinde zeytin ağaçlarını sökerek, alanın vasıfsız hale getirilmek istendiğini belirten HDP İzmir Milletvekili Murat Çepni, "Projenin ÇED süreci devam ederken, izinsiz bir şekilde proje alanında her biri 200-300 senelik olduğu iddia edilen onlarca zeytin ağacı kesilmiştir.  Yüzlerce yıllık zeytin ağaçlarının kesilmesine demokratik kitle örgütleri ve yöre halkı tepki göstermiştir. Zeytinlik alanların enerji,  maden, otoyol, köprü, konut projeleri için imara açılması ve  bu projeler için zeytin ağaçlarının kesilmesi bir kez daha gündeme gelmiştir" dedi.

Enerji projelerinin tarıma, insana ve doğaya verdiği zararlara dikkat çeken Ekolojist Çepni, "Ege Bölgesi’nde zeytinlik alanlarda ve yakın yerlerde kurulan JES’lerin zararları nedeniyle ağaçlar kurumakta, zeytinde üretim kaybı yaşanmakta ve zeytinin  kalitesi giderek azalmaktadır" uyarısında bulundu.

KATLEDİLEN ZEYTİN AĞAÇLARININ TELAFİSİ VAR MI?

Konuyu meclis gündemine taşıyan Çepni, Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli'ye, "Yasal olarak proje başlamadan Seferihisar Orhanlı Mahallesi mevkiinde asırlık zeytin ağaçlarını kesen şirkete Zeytinciliğin Islahı ve Yabanilerinin Aşılanması Kanunu’na muhalefetten hangi yaptırımlar uygulanacaktır?  Bu yaptırımlar katledilen onlarca zeytin ağacını telafi edecek midir?" sorusunu yöneltti. 

Çepni şu sorularına da yanıt istedi:

- Şirketin izin almadan, hukuksuz bir şekilde zeytin ağaçlarını kesmesi ilgili kurum ve kuruluşların denetim eksikliğinden ya da bu tür kesimlere göz yummasından mı kaynaklanmaktadır?  

- Ege bölgesinde bulunan Jeotermal enerji santrallerinin çoğu zeytinlik alanlarda ya da yakınlarında kurulmuştur. Bakanlık olarak JES’lerin tarımsal üretime verdiği zararlar konusunda incelemeleriniz olmuş mudur? Tarımsal üretimde zararların engellenmesi için projeleriniz var mıdır? Bunları kamuoyu ile paylaşacak mısınız?

- Son 5 yılda Seferihisarda ve Türkiye genelinde, il müdürlüklerinden izin alınarak kaç   zeytin ağacı kesilmiştir?  Kaç zeytin ağacı izin alınmadan kesilmiştir? İzinsiz kesim yapanlar hakkında Bakanlığınızın yaptırımı olmuş mudur? 

- Zeytinciliğin geliştirilmesi ve desteklenmesi acısından,  zeytin ağaçlarının kesilmesini kesin olarak yasaklamak için bir çalışmanız olacak mıdır? 

- Mevcut yasalar zeytin ağaçlarının kesimini engellemediğine göre, yasaların caydırıcı olması için,   mevcut cezaları arttırmayı yönelik düzenlemeler yapacak mısınız?

- Ege Bölgesinde, JES’ler nedeniyle üretim yapamayan ve yaşam alanlarını terk etmek zorunda kalan yöre halkının mağduriyetini gidermeye yönelik Bakanlığınızın bir çalışması var mıdır? Bakanlığınızın son beş yılda JES’lerin neden olduğu mağduriyetleri  gidermek için  yöre halkına ne tür desteği olmuştur? 

- Bölgede faaliyet yürüten şirketler, son beş yılda Ege bölgesinde illere göre kaç zeytin ağacı dikmiştir? 

Çepni, aynı konuda Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez'e de şu soruları yöneltti:

1- Bilim insanlarının, demokratik kitle örgütlerinin ve ilgili kurumların yaptığı araştırmalar ve açıklamalar;  JES’lerin doğaya, insan sağlığına, tarım alanlarına, yeraltı ve üstü su kaynaklarına, yaşam alanlarına verdiği zararları ortaya koymaktadır.  İzmir Seferihisar ilçesinde JES kurulması için  izni verilmesinin gerekçesi nedir? 

2- Bölgede JES’lerin neden olduğu sorunlar telafi edilmeden,  yeni ruhsatlar vermeyi düşünüyor musunuz?

3-  Halktan yana politikalar üreterek, yaşam alanlarında ve tarım alanlarında enerji şirketlerinin faaliyetlerinin yasaklanmasına dair bakanlığınızı  çalışması var mı? 

4- Ege Bölgesinde  illere göre faaliyet gösteren kaç adet JES bulunmaktadır? Kaç JES projesi ruhsatı daha verilecektir? 

Çepni, Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum'dan da şu sorularına yanıt istedi:

- Seferihisar Orhanlı Mahallesi mevkiinde kaçak olarak zeytin ağaçlarının kesildiği Bakanlığınız bilgisi dâhilinde midir? ÇED süreci devam ederken faaliyete başlayan şirket hakkında yaptırımınız olacak mıdır?  

- Jeotermal enerji santrallerinin bir bütün olarak çevreye, insan sağlığına, canlı yaşamına tarım alanlarına verdiği zararların tespitine ilişkin Bakanlığınızın bir çalışması olmuş mudur? Bu konuda demokratik kitle örgütleri ve ilgili kurumlarla işbirliğiniz var mıdır? 

- Jeotermal enerji santrallerinin neden olduğu çevre sorunları ve halk sağlığı için bütüncül çözüm geliştirmekte misiniz? Bu konuda çalışmanız varsa kamuoyu ile paylaşacak mısınız? 

- Jeotermal enerji santrallerinin,   tarım alanlarına ve yerleşim alanlarının yakınına kurulmasına neden izin verilmektedir? JES’lerin bu alanların dışına kurulması için Bakanlığınızın çalışması olacak mıdır?  

- Ege Bölgesi’nde JES’lerin denetimi ne sıklıkla ne şekilde yapılmaktadır? Denetimler sonucunda yönetmeliklere aykırı işleyişi olan şirketlere ne tür yaptırımlar uygulanmıştır? 

- Halkın dengeli ve sağlıklı çevrede yaşaması, tarım alanlarının korunması için JES projelerinin durdurulması için girişiminiz olacak mıdır? Bu konuda ilgili Bakanlıkla işbirliği yapacak mısınız? 

- Seferihisarda kesilen zeytin ağaçları için yöre halkı ve demokratik kitle örgütleri mücadele vermekte, hak arayışına girmektedir. Bakanlığınız halkın JES’lere karşı tepkilerini dikkate alınmakta mıdır? 

Editör: Haber Merkezi