Gizem TABAN/İZ GAZETE- Pandemi, ekonomik kriz, savaş, yanlış ekonomi politikaları yoksulluğu derinleştirirken memur, işçi, emekliler de toplumun diğer kesimleri gibi yaşam mücadelesi veriyor. Hükümet yetkilileri 1 Temmuz’da memur ve emeklilere maaş artışı yapılacağını duyururken asgari ücrete de ikinci bir zam konusu gündeme geldi. Yılın ilk yarısında memur, emekli ve işçiler için yapılan maaş artışı üst üste yaşamın her alanına gelen zamlarla birlikte erirken yılın ikinci yarısı için beklenen zamların ise açlık ve yoksulluğa çare olup olmayacağı merak konusu… Ekonomist Ayhan Bülent Toptaş, memur ve emeklilerde yapılacak maaş artışı ve asgari ücrete ikinci bir zam konusuna dair değerlendirmelerde bulundu. Kamu Emekçileri Sendikaları Konfederasyonu (KESK) İzmir Şubeler Platformu Önceki Dönem Sözcüsü Veysel Beyazadam kamu emekçileriyle yapılan Toplu İş Sözleşmesi’nin (TİS) tümden yenilenmesi gerektiğini belirtirken Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu (DİSK) Ege Bölge Temsilcisi Memiş Sarı ise işçilerin insanca yaşam garantisi istediklerini dile getirdi.
‘ENFLASYON KÖRÜKLENECEK’
Hükümetin memur ve emeklilere 1 Temmuz’da yapacağı maaş artışı hakkında değerlendirmelerde bulunan Ekonomist Ayhan Bülent Toptaş, yapılacak zamların enflasyon olarak geri döneceğini belirterek, “Fiyatlar arttıkça sabit gelirlerinin alım gücü düşüyor. O nedenle zam yapılması gerekiyor ancak bu bir sarmal oluşturuyor. Fiyatlar arttıkça, memur, işçi, emeklilere zam yapılıyor, bu da kamu harcamalarını artırıyor. Kamu harcamaları arttıkça da fiyatlar üzerinde baskı oluşuyor. Yani bu bir kısır döngüne neden oluyor. Çünkü arz tarafında önemli sorunlar var. Ekonomimizin zaten yapısal sorunları var. Gıda ve enerji alanında yaşanan sorunlar var. Bununla birlikte bir de pandeminin getirdiği, arzı sıkıştıran tedarik sorunu var. Ayrıca savaşın getirdiği sorunlar var. Bunlar, arz tarafını sürekli sıkıştırıyor. Ama diğer taraftan insanların yaşamlarını sürdürmesi, ihtiyaçlarını alması gerekiyor. O yüzden, insanların satın alma güçlerinin desteklenmesi gerekiyor. Bu zamlar, kamu maliyesinde yeni bir genişlemeye yol açacak. Bu genişleme de enflasyonu yeniden gündeme getirecek. Bu zamlar anca kısa süreli bir rahatlama sağlar. Bir süre sonra fiyatların yeniden yükseldiğini göreceğiz. Yani zamlar enflasyon olarak geri dönecek. Burada dikkat çekilmesi gereken başka bir nokta da seçimin yaklaşması… Bu da ekonomik açıdan genişletici politikaların gündeme gelmesine neden olacak. Meclis’e sunulan torba yasada da vergi affı gibi ekonomik açıdan genişletici politikaları görebiliriz. Bu, enflasyonu yeniden körükler. Sonuç olarak bizi, daha yüksek bir enflasyona götürecek bir sürecin içerisindeyiz” açıklamalarında bulundu.
‘İLLÜZYON YARATIYOR’
Asgari ücrete ikinci bir zam konusunu da değerlendiren Toptaş, “Eğer asgari ücrete zam yapılacaksa bazı noktalara dikkat edilmesi gerekir. Bu zam, özel sektöre ağır gelebilir. Bu durumda işverenler, çalışanı asgari ücretli olarak kayıtlara geçirip maaşını asgari ücret üzerinden yatırıp paranın bir kısmını geri alabilir. Ya da kayıt dışılığa teşvik edebilir. İstihdamda azalmaya neden olabilir. Bu tür yöntemler yaygınlaşabilir. Bunların önleminin alınması gerekir. Üretim kapasitemiz geniş kitleleri kapsayacak şekilde genişlemediği için arttırdığınız asgari ücret vatandaşın refah seviyesini yükseltmiyor. Yani önce bir pansuman oluyor, sonra bir illüzyon yaratıyor” diye konuştu.
‘TİS YENİLENMELİ’
Memur ve emeklilere 1 Temmuz’da yapılacak maaş artışı hakkında açıklamalarda bulunan KESK İzmir Şubeler Platformu Önceki Dönem Sözcüsü Veysel Beyazadam, ağustos ayında memurlarla yapılan TİS sürecinin tümden yenilenmesi gerektiğini söyledi. Beyazadam, “Ağustos ayında kamu emekçileriyle yapılan TİS iptal edilmeli ve yenilenmelidir. Çünkü kamu emekçilerinin inanılmaz bir kaybı vardır. Kamu kaynakları yandaşlara değil kamuya aktarılmalıdır. Bağımsız araştırma kuruluşlarına göre temel gıda ürünlerine yüzde 116’lara varan zamlar, enflasyon oranı göz önüne alındığında 1 Temmuz’da yapılacak zam zaten kadük kalacaktır. TİS yeniden yapılırken de kamu emekçilerinin tüm kayıpları gözetilerek yapılmalıdır” ifadelerini kullandı.
‘YAŞAM GARANTİSİ’
Asgari ücrete ikinci bir zam konusuna dair DİSK Ege Bölge Temsilcisi Memiş Sarı da şöyle konuştu: “Biz DİSK olarak, 2022 yılı asgari ücreti belirlenirken o dönemin açlık ve yoksulluk sınırını baz alarak en az 5 bin 200 TL olmasını talep etmiştik. Ancak, o dönemde açıkladığımız rakamın ilerleyen süreçte ekonomik krizin getirisiyle eriyebileceğini de ifade etmiştik. Süreç bizi doğruladı. Biz bu ülkeyi yönetenlerden garanti geçişli köprüler, garanti müşterili hastaneler değil, insanca yaşam garantisi istiyoruz. Hükümet bu konuda elini taşın altına koymalı… Asgari Ücret Tespit Komisyonu tüm sendikalarla beraber derhal toplanmalı ve bu ülkenin emekçilerini açlıkla terbiye etmek yerine onlara insanca yaşam garantisi verecek bir asgari ücret belirlemelidir.”
