YAĞIZ BARUT / İZ GAZETE - CHP İzmir Milletvekili Kani Beko, kıdem tazminatının fona devredilmesiyle ilgili CHP İzmir İl Başkanlığı’nda basın açıklaması düzenledi. Açıklamaya DİSK üyeleri de destek verdi. Beko, AKP hükümetinin kıdem tazminatını fona devretmesinin sebeplerini ve işçiler açısından yaşanacak hak kayıplarını açıkladı.

‘HUKUKSUZLUĞA HUKUK ÜRETİLMEK İSTENİYOR’

AKP hükümetinin tüm emekçileri güvencesiz ve kuralsız çalıştırmak istediğini söyleyen Beko, “Kıdem tazminatı kaldırılarak iş güvencemiz yok ediliyor. Hükümetin 2016 eylem planında yer alan düzenlemenin amacı, patronların işçileri işten çıkartma maliyetlerini düşürmektir. Sermaye için ‘yük’ olarak görülmektedir. ‘İşçilerin çoğunluğu kıdem tazminatı alamıyor’ bilgisi de doğru değildir. İşçiler dava açmaları halinde çoğunlukla tazminatlarını almaktadır. İşverenlerin hukuksuzluğunu önlemek yerine, kıdem tazminatı fiilen kaldırılarak hukuksuzluğa hukuk üretilmek istenmektedir. Yapılmak istenen değişiklik ile amaçlanan herkesin kıdem tazminatı alması değildir” diye konuştu.

HANGİ HAK KAYIPLARI YAŞANACAK?

Fon uygulaması gelirse birçok hak kaybının yaşanacağını belirten Beko, “Askere gidenler kıdem tazminatı alamayacak. Evlenen kadın işçi, bir yıl içinde işinden ayrılırsa tazminat alamayacak. İşyerinde bir yıllık kıdemi olan işçi işten çıkarılırsa tazminat ödenmeyecek. Prim gün ve çalışma süresi koşulu nedeniyle işçi haklı bir nedenle işten ayrılsa (geçerli sağlık nedeni, işverenin tacizi, kötü muamelesi gibi) dahi tazminat alamayacak. Artık işçi, son aldığı ücret üzerinden değil, fona yatırılan prim miktarının yıllık ortalaması üzerinden tazminat alacak. İşveren, ücret ya da ücret benzeri, ikramiye vs. ödemeleri zamanında yapmazsa, işçi ya duruma katlanacak ya da katlanmak istemeyip işten çıkarsa, kıdem tazminatı alamayacak. Yani işverenin ücret ödememesi bir anlamda cezasız kalacak. İşverenler istediği zaman, istediği şekilde iş şartlarını değiştirebilecek, işçiye ya kabul et ya da işten çık diyebilecek. İşten çıkarılma kolaylaştığı için sendikalaşma büyük darbe yiyecek. Tazminatın caydırıcı özelliği kaybolacak” ifadelerini kullandı.

Beko, kıdem tazminatının fona devredilmesindeki gerçek amacın ne olduğunu ise şu şekilde sıraladı:

İŞTEN ATMAK YA DA ÇIKARTMAK KOLAYLAŞACAK

Kıdem tazminatı fona/sandığa devredildiğinde, işveren işçi çıkardığında toplu bir ödeme yapmak zorunda kalmayacak. Böylece işten çıkarmalar kolaylaşacaktır. Tüm işçiler ‘gündelikçi’ gibi çalışacak, sendikalaşma imkânsız olacak; işçilere sürekli giriş-çıkış yapılabilecek.

KIDEM TAZMİNATI ALMAK HAYAL OLACAK

Mevcut koşullarda işçi kardeşlerim kıdem tazminatından sadece işten atıldığında değil birçok durumda faydalanabiliyor. İşveren işçilerimizin hakkını yediğinde, askerlik hizmeti dolayısıyla, kadınlar evlendiklerinde, bir işçi 15 yıl sigortalılık süresini ve 3 bin 600 gün prim ödeme süresini doldurduysa ve de emeklilik halinde kendi istekleriyle işten ayrıldıklarında kıdem tazminatına hak kazanıyordu. Ayrıca işçilerin kayıt dışı çalıştırılması halinde veya tazminat ödememek için işe giriş çıkış yaptırıldığında dava yolu ile kıdem tazminatını alma şansı vardı. Fon/sandık sisteminde bu yararlanma koşulları ortadan kalkacak. Ödeme emekli olduklarında ya da 10 yıl gibi bir kıdemde ev alma gibi şartlara bağlı olarak yapılacak.

KIDEM TAZMİNATININ SADECE ADI KALACAK

Kıdem tazminatı işverenin sorumluluğunda olan bir meseledir, esas olarak işçi ile işveren arasındaki ilişkinin sona ermesiyle ilgilidir. Böyle olmaktan çıktığında, adı “emeklilik fonu”, “emeklilik sandığı” olur ama “kıdem tazminatı” olmaz. “Paralel” bir emeklilik sistemi kıdem tazminatı yerine ikame edilemez. Çünkü iş güvencesi sağlamaz!

FON DEMEK YAĞMA DEMEK

Zorunlu Tasarrufu Teşvik Fonu, Konut Edindirme Yardımı Hesapları, İşsizlik Fonu… Bu fonların hepsi siyasal iktidarlar tarafından yağmalanmıştır ve yağmalanmaktadır. Türkiye’de milyonlarca işsiz açlıkla mücadele ederken İşsizlik Fonu’ndan patronlara 50 milyon liraya yakın kaynak aktarılmıştır.

ÇOCUKLARIMIZIN HAKLARI GASP EDİLECEK

Kimi yetkililer “Kazanılmış haklara dokunulmayacak” diyor. Yani kıdem tazminatının bundan sonra işe girenler için ortadan kaldırılacağını söylüyor. Peki bu doğru olsa bile, yeni işçiler uzaydan mı gelecek? Onlar bizim çocuklarımız olacak. Bizden önceki kuşakların bedeller ödeyerek kazandıkları haklar, çocuklarımız için bize emanettir. Çocuklarımızı günübirlik, amele pazarı usulü çalıştırmak isteyenlere geçit vermeyeceğiz!