İZ GAZETE- 1990 yılında Polonya'da toplanan 4. Dünya Roman Kongresi'nde, 7-12 Nisan 1971 tarihlerinde Londra'da toplanan I. Dünya Roman Kongresi onuruna alınan kararla "8 Nisan Dünya Romanlar Günü” olarak kutlanmaya başlandığını anımsatan HDP İzmir Milletvekili Murat Çepni, "O gün dünyanın farklı yerlerinden bir araya gelen Romanların Kongre'de ele aldıkları gündemlerden birisi Romanes ve bir Roman dili ansiklopedisi idi. Fakat Romanes bugün kaybolma tehlikesi altında olan diller arasında yer almaktadır" dedi.
ROMAN DİLLERİNİN GELİŞME ALANI YOK
Türkiye'de Romanes, Domari dillerinin konuşulduğu bölgelerin olduğunu ve bu dillerin gündelik yaşamda ve gelişebilecekleri alanların olmadığını vurgulayan HDP'li Çepni, "Bir toplumun dilinin canlı kalması ve konuşulmaya devam edilmesi kültürün ve tarihin en önemli unsurlarındandır. Bu nedenle Roman grupları olarak bilinen Rom, Dom ve Lomların dillerinin (Romanes, Domari, Lomavren) geliştirilmesi için alanların ve kurumların oluşturulması, dillerin tanınması/kabul edilmesi ve görünürlüğünün sağlanması, kaybolma tehlikesi altında olan Roman dilini canlandırması anlamında çok önemli bir adım olacaktır" ifadelerini kullandı.
ROMAN DİLİ YAŞAYAN DİLLERE EKLENSİN
Ortaokul 5, 6, 7 ve 8. sınıfların müfredatında 'Yaşayan Diller ve Lehçeler' olarak seçmeli derslerin yer aldığını anımsatan Çepni, Millî Eğitim Bakanlığı Temel Eğitim Genel Müdürlüğü tarafından ifade edildiği şekliyle; 'Yaşayan Diller ve Lehçeler'; "Ülkemizde var olan yaşayan diller ve lehçeleri gelecek kuşaklara aktarabilmek ve bu alanda toplumun da ihtiyaçlarını karşılayabilmek amacıyla 2012-2013 eğitim öğretim yılından seçmeli olarak uygulanmaya başlanan...” olarak anlatılmaktadır.
Romanlar dillerinin (Romanes, Domari, Lomavren) 'Yaşayan Diller ve Lehçeler' kapsamına eklenmesini talep etmektedir" bilgisini paylaştı.
ROMANLARIN TALEPLERİ
Romanların bu konudaki taleplerini de dile getiren Çepni, "Üniversitelerde Roman dillerine yönelik çalışmaların yürütüldüğü bölümlerin/enstitülerin açılması; Romanes, Domari ve Lomavren'in geliştirilebileceği kurumların, mekanizmaların oluşturulması Romanların talepleri arasında yer almaktadır" değerlendirmesinde bulundu.
SEÇMELİ DERS OLARAK NEDEN GÖRÜLMEDİ?
HDP'li milletvekillerinin de imza koyduğu önergeyi Meclis gündemine taşıyan Murat Çepni, Milli Eğitim Bakanı Mahmut Özer'e şu soruları yöneltti:
Roman dilleri neden 'Yaşayan Diller ve Lehçeler' kapsamında öğrencilerin seçebileceği bir ders olarak görülmemiştir?
Roman dillerinin müfredatta 'yaşayan diller' olarak görülmesi için Bakanlığınız tarafından çalışmalar yapılacak mıdır?
Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığının Roman dillerinin yaşayan diller bağlamında değerlendirilmesi amacı ile yürüttüğü bir çalışma var mıdır?
Üniversitelerde Roman dilleri üzerine çalışmaların yürütüldüğü bölümlerin açılması için çalışmalarınız olacak mıdır?
