Cengiz Aldemir/ANKARA - CHP İzmir Milletvekili Kani Beko mecliste yaptığı basın toplantısında emeklilikte yaşa takılanlar olarak bilinen EYT'lilerin sorunlarını dile getirdi.
4 MİLYON 805 BİN 140 EYT'Lİ VAR
Emeklilikte yaşa takılanların sayısının Aralık 2001 sonu itibariyle 4 milyon 805 bin140 kişi olacağını ancak bugün yasa çıkarsa 4 milyon 805 bin140 kişinin hemen emekli olmasının mümkün olmayacağını söyleyen CHP'li Beko, bunun nedeni olarak, "İlk işe başlama tarihi stajyer ve çırak olanların her ne kadar işe başlama tarihleri 08/09/1999 öncesi olsa da bu kişiler stajyer ve çıraklık süreleri emeklilik süresinden sayılmadığı için emeklilik hakkı elde edemezler.
*Prim günü eksik olanlar emeklilik hakkı elde edemezler.
*Sigortalılık süresi erkeklerde 25 yıl istenir.01 Ocak 1997 -31.12.1999 arası sigortalı olan erkekler her ne kadar primini tamamlarsa da 25 yıllık sigortalılık hizmet yılını tamamlamadıkları için emekli olamazlar.
*Emekli sandığına tabi çalışan kadın ve erkekler emekli olduklarında çalışırken aldıkları maaşın yarısını alacaklarından emeklilik hakkından yararlanacakların oranı yüzde 10-15’ler civarında olacaktır.
Bağ-kur’da kadınların 20 yıl 7200 prim günü, erkeklerin ise 25 yıl 9000 prim günü tamamlayanların sayısı tüm Bağ-kur’lularda 25 civarındadır" bilgisini paylaştı.
YASA ÇIKSA 750 BİN KİŞİ EMEKLİ OLACAK
Bu durumda emeklilikte yaşa takılanların emekliliği en az 10 yıllık süreye yayıldığını, yasa çıkarsa hemen emekli olacakların sayısının 705 bin ile 1milyon aralığında olacağını belirten Beko, bu kişilerin aylık maliyetlerinin;
750.000kişi* emekli maaş tutarı 2.680 TL= 2 milyar 10 milyon, yıllık maliyetlerinin ise 2 milyar 10 milyon*12 ay= 24 milyar 120 milyon tutarında olacağını belirtti.
AYLIK 2 MİLYAR EYT'LİNİN SORUNUNU ÇÖZÜYOR
EYT'li olup her yıl 350-400 bin kişinin emekli olacağının da göz önüne alınarak maliyetlerin hesaplanması gerektiğini kaydeden Beko, aylık ortalama 2 milyar Türk lirası bir maliyetle EYT'lilerin sorununun çözüleceğini vurgulayarak, "Ortalama aylık 2 milyar TL civarında bir ödeme anlamına gelmektedir.
Bunun da anlamı SGK’nın ödeyeceği emekli aylıklarının yaklaşık yüzde 6-7 civarında artmasıdır.
EYT önemli toplumsal bir sorun haline gelmiştir. Konunun sadece maliyet olarak ele alınması doğru değildir" ifadelerini kullandı.
SORUNU TARAFLAR BİR ARAYA GELEREK ÇÖZMELİ
Sorunun Bakanlık, EYT’ liler, sendikalar, SGK ve siyasi partilerilerin katılımı ile tartışılması ve makul bir çözüm bulunması gerektiğini söyleyen Beko,
"Bunun öncelikle Meclis’ te yapılması gerekir. Abartılı bütçeye yük algısıyla konunun yok sayılması doğru değildir. Konunun doğru bilgiler ve şeffaf biçimde tartışılması, geçmişe dönük uygulanan yasadan kaynaklanan mağduriyetlerin giderilmesi gerekmektedir" önerisinde bulundu.
EYT'LİLERİN SORUNU BİR KAÇ SORUNU DA ÇÖZER
EYT'liler konusunun birkaç sorununda beraberinde çözeceğine, dikkat çeken Beko, Sosyal Güvenlik politikaları üretilirken siyasi hesaplardan uzak durulması gerektiği uyarısında bulunan CHP'li Beko," Sosyal güvenlik sistemi çok yönlü boyutları olan bir konudur. Sosyal Güvenlikte yasalar hazırlanırken Yasa koyucuların Aktüeryal dengeyi korumada; toplumsal uzlaşı, anayasal haklar, eşitlik ilkesi, toplumsal refah ve müreffeh bir gelecek düşüncesiyle hareket etmeleri gerekmektedir.
EYT için kaynak bulunabilir. Tahsil edilemeyen SGK primlerinin tahsil edilmesi, kayıt dışı çalışanların sigortalı çalıştırılabilmesi, sermaye çevrelerine tanınan vergi ve prim teşviklerinin bir kısmının EYT için ayrılması, kaynakların etkin ve doğru yerlerde kullanılması yanında aynı kaynakların eşit ve adil dağıtılması durumunda EYT için aranan kaynak yeter de artar bile. Öte yandan EYT’ lilerin sorunlarının çözümü ve emekli olmalarının sağlanması ile gençlere yeni istihdam olanağı açılması da mümkün olacaktır. İntibak ya da seyyanen zam ile en düşük emekli maaşı Asgari Ücretin altında olmamalıdır. Emekli olduktan sonra çalışmak isteyenlerin emekli maaşlarından belli oranda kesinti yapılması, denetimlerin sıklaştırılması ve bu durumda emekli olanların çalışma hayatından çıkması amaçlanmalıdır. Emekli olanlar çalışma hayatından çıktıklarında işsizlere iş imkanı doğacaktır. Emekliler dolaylı vergilerle maaşlarının bir kısmını devlete geri ödemektedirler" diye konuştu.
4447 SAYILI YASA HUKUKA AYKIRI
AKP iktidarının 4447 sayılı kanunu hukuka aykırı olarak geriye doğru işletmesiyle, binlerce mağdur yarattığını belirten Beko, bu durumun dünyada başka bir uygulamasının olmadığını söyledi.
YANDAŞA KAYNAK VAR EYT'LİYE YOK
EYT’liler erteleme değil, borçların silinmesini ve insan olmaktan kaynaklanan temel ihtiyaçlarını karşılayacak hak ettikleri bir maaş beklediklerini kaydeden Beko, "Oluşan bu mağduriyetin giderilerek hak edilmiş olan emeklilik haklarının iade edilmesi.
EYT’liler bu ülkede yıllarca çalıştılar ve devlete vergi ve SSK primi ödediler. Ayrıca EYT’liler lütuf değil kazanılmış haklarını istiyorlar. Saray’da yaşayanlar, TÜGVA çatısı altına giren yandaşlar, FETÖ ile işbirliği yapanlar bu ülkenin kaynaklarını kendileri için kullanmış, kullanmaya da devam ediyor. Ancak EYT’liler de dahil hak mücadelesi veren yurttaşlarımıza sıra gelince de para yok, kaynak yok diyorlar" sözleriyle tepki gösterdi.
EYT'LİLERİN BEKLEDİĞİ YASAYI ÇIKARALIM
Saray’ın günlük harcamasının 8 milyon liraya dayandığını, 1 yıllık harcama tutarının 2,8 milyar lira olduğuna dikkat çeken Beko, bu parayla yüzlerce EYT’liye emeklilik maaşı verilebileceğini vurguladı. EYT'lileri beklediği yasa için milletvekillerine seslenen Beko, "AKP hükümetine sesleniyorum,
50 milyar doları yani 500 milyara yakın parayı siz Suriyeli misafirlere veriyorsunuz, 10 milyar lirayı bizim ülkemizde doğudan batıya, kuzeyden güneye bütün eserlerimizin hemen yanı başında alın teri olan Emeklilikte Yaşa Takılana vermiyorsunuz. 5’li çetenin üyeleri de dahil bir grup edindiği serveti vergiden kaçınmak için vergi cenneti adalara aktarıyor. AKP iktidarı ise bu duruma imkan sağlayacak yasaları çıkarmak için her yıl seferber oluyor. Bugün bir kez daha milletvekillerine
çağrı yapıyorum; Gelin hep birlikte. TBMM’de EYT’lilerin bekledikleri yasayı çıkaralım ve hak ettikleri maaşların bağlanmasını sağlayalım.
Emeklilikte Yaşa Takılanların sorunlarını çözelim" çağrısında bulundu.
SORUNU AKP VE MHP DEĞİL CHP ÇÖZECEK
EYT'lilerin sorunları AKP ve MHP’nin olumsuz tavırlarından dolayı çözülemediğini ifade eden Beko, partilerinin iktidara geldiği ilk 1 yıl içinde 5 milyon EYT'linin sorununu çözecekleri sözünü verdi.
