Cengiz Aldemir/ANKARA - Geri dönüşüm tesislerinde yaşanan yangın nedenlerinin araştırılarak atık yakılmasının önüne geçilebilmesi için meclis araştırması açılmasını isteyen CHP İzmir Milletvekili ve Çevre Komisyonu CHP Sözcüsü Murat Bakan, geri dönüşüm tesislerinde 2018'de 10, 2019'da 39, 2020'de 65, 2021 yılının ilk 6 ayında ise 69 yangının çıktığını gösteren çevre örgütlerinin istatistiklerine dikkat çekti.

PLASTİK ATIĞIN EN BÜYÜK ALICISI TÜRKİYE

Ocak 2018'den önce Çin, daha sonra Vietnam, Tayland ve Malezya gibi ülkelerin plastik atık girişini yasaklamaları sonrası çöp merkezlerinin Türkiye, Hindistan ve Endonezya olduğunu belirten Bakan, " Türkiye, Avrupa'nın plastik atıklarının en büyük alıcısı olmuş, AKP iktidarı döneminde Avrupa'dan gelen plastik atık miktarı özellikle son 15 yılda 173 kat artmıştır. Avrupa İstatistik Kurumu Eurostat verilerine göre Avrupa Birliği'nde plastik atıkların yüzde 78,5'i ayrıştırıp toplanmakta fakat bunların yalnızca yüzde 41,5'u AB sınırları içinde geri dönüştürülmektedir. Dönüştürülemeyen plastik atıklar ise diğer ülkelere gönderilmektedir" dedi.
DENETİMSİZLİK TEHLİKE SAÇIYOR
Denetimin az olduğu ülkelerde, atıkların yasaya aykırı bir şekilde doğaya atılarak çevresel kirliliğe, yakılarak havayı, gömülerek toprağı, suyu kirlettiğini belirten CHP'li Bakan, Avrupa'dan Türkiye'ye geri dönüşüm adı altında getirilen tonlarca plastik atık ve yasa dışı döküm nedeniyle İzmir, Adana, İstanbul, Kocaeli, Manisa başta olmak üzere ülkenin dört bir yanında çöp dağlarının oluştuğunu kaydetti. Çöp yığınları arasında Birleşik Krallık, Fransa, İtalya ve Hollanda gibi ülkelere ait pek çok ambalajın tespit edildiği bilgisini de paylaşan Bakan, "Türkiye, Avrupa Birliği'nin en büyük plastik atık çöplüğü haline gelmiştir. Veri sitesi Statista'nın Birleşmiş Milletler Comtrade Veritabanı'ndan derlediği bilgilere göre Türkiye 2019 yılında dünyanın en çok plastik çöp ithal eden ülkesi olmuştur. Yeterli denetim ve dönüştürme altyapısı olmamasına rağmen, kontrolsüz şekilde atık ithal eden ülkemizde, atıkları geri dönüştürme adı altında kurulan şirketlere yatırım teşviki verilmesi, ithalat yapan firmalara vergi muafiyeti getirilmesi süreci içinden çıkılmaz bir hale sürüklemiştir" ifadelerini kullandı.
KONU ARAŞTIRILMALI
Geri dönüşüm tesislerinde çıkan yangın artışlarının hiçbir sektörde görünmediğini vurgulayan Bakan, "Yangınların hepsinin şüpheli olduğu söylenmese de, Interpol'ün 2020 yılında yayınladığı "Plastik Atık Ticaretinde Suç Rotası” raporuna göre bu tür yangınların atıkları bertaraf yöntemi olduğu vurgusu oldukça önemlidir. Yurt dışından ithal edilen plastik atıkların yakılması, çevreye büyük miktarda karbon ve mikroplastik salarak, zehirli olabilecek metallerden pestisitlere kadar çok sayıda kirleticinin sadece çevre açısından değil halk sağlığı açısından da ciddi risk oluşturmaktadır. Tüm bu nedenlerle; geri dönüşüm tesislerinde yaşanan yangınların. nedenlerinin ve yasaya aykırı şekilde yangınların bir bertaraf yöntemi olarak kullanıldığı iddialarının araştırılması, atıkların yakılmasının önüne geçilmesi için alınabilecek önlemlerin belirlenmesi, geri dönüşüm tesislerinin yasalara ve uluslararası standartlara uygun bir şekilde faaliyetlerini sürdürmesi için konuyla ilgili meclis araştırılması açılmasını arz ve teklif ederim."
Editör: Haber Merkezi